Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 136 av 136 resultater

Connie Henden-leskuret frå Førde Sementvare sidan 1974

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Leskur, venteskur, busskur – tre ord om det same; liten bygning oppsett på buss-stopp. Det finst fleire slags leskur langs vegane, men i Sogn og Fjord...

Minnestein over Leo Aarseth

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
12. juni 1940 var Leo Aarseth frå Vevring lettmatros på tankskipet "Orkanger" på veg frå Abadan til Malta. Skipet vart torpedert, men mannskapet berga...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over skulestyrar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På framsida (eller baksida) av den eldste bygningen på Sunnfjord Folkehøgskule står det ein bautastein. Steinen vart reist i 1933 til minne om Rasmus ...

Sunnfjord Folkehøgskule - minnestein om brannulukke

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Minne um ulukka paa Solvang" står innhogge på ein stein på kyrkjegarden ved Førde kyrkje. Det var mellom klokka 1 og 2, natt til laurdag den 3. septe...

Minne om Justismordet i Gaular

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 29.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Viksdalen kyrkje står ein gravstein som skil seg ut frå alle dei andre. Ikkje i materiale eller form, men ved innskrifta: "MIKAL G. HETLE (---) Sk...

Meieriet på Hjelmeland

Industri, energi og naturressursar
Meieri / Diary
Publisert: 07.07.1999
Author: Jan Anders Timberlid
Meieriet på Indre Hjelmeland var i drift til sentralmeieriet i Bygstad stod ferdig i 1952. I staden for at dette skulle forfalle, greidde eldsjeler å ...

Minnestein på Sande over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Gaular miste livet i kampane mot dei tyske invasjonsstyrkane ved Flå og ved Dokka. Dei fall same dagen, 25. april 1940. Begge blei gr...

Eggjasteinen

Arkeologi
Gravstein / Gravestone
Publisert: 18.03.2025
Author: Nils Anfinset
På terskelen til en annen verden – runesteinen fra Eggja i Sogndal Runer består av rette og skrå streker som ble utviklet som et skriftspråk på 2...

Gullsolidus fra Hamre

Arkeologi
Publisert: 20.03.2025
Author: Asbjørn Engevik
  Et gravfunnet fra Hamre i Leikanger i Sogn og Fjordane viser at avstanden ned til kontinentet ikke var så stor, selv i det fjerde århundre...

Då Osen bru ramla i elva

Busetnad, bygd, by
Ulukke / Accident
Publisert: 04.01.2008
Author: Svein Ove Nistad Hermund Kleppa
Gaula renn ut inst inne i Dalsfjorden. Osen bru ligg nesten ved utløpet. Den 30. april 1959 stod ei heller uvanleg kunngjering i Firda: "Fylkesvegen m...

Marte i Movika - husmannskone og byamme

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Marte og mannen Nils var dei siste husmennene i Movika. Ein kan sjå husmannsplassen dei budde på ved Sunnfjord museum enda. Rett etter dei vart gifte ...

Audhild Viken – pioner for marknadsføring og omsetnad av husflidsvarer

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Audhild Viken (1915-2000) ville ta vare på det tradisjonelle i ei tid då mange vende ryggen til dei norske husflidstradisjonane. Etter kvart organiser...

Stabburet på Fletene

Busetnad, bygd, by
Gardshus / Farm house
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Med årstalet 1524 rissa inn på ein stokk, har vi eit handfast haldepunkt for alderen til dette vesle huset på Fletene i Holsen. Mest truleg har vi her...

Førde kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Førde er ei langkyrkje i tre som ligg på garden Skei sin grunn i Førde sentrum. Kyrkja, som har 600 sitjeplassar, vart vigsla 1. oktober 1885 av bisko...

Førdehuset

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Førdehuset representerte eit pionertiltak i norsk kulturliv då det vart opna i 1976. Her er det ei rekkje kulturelle tilbod og aktivitetar. Eit større...

Firda - lokalavisa for heile fylket

Språk og kunst
Avis / Newspaper
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Avisa Firda er i dag den klårt største avisa i fylket, og den einaste dagsavisa. Opplaget var i år 2000 på 14 628. Avisa dekkjer Sunnfjord, ytre Sogn ...

Båtstoppestaden Steinen

Busetnad, bygd, by
Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Steinen vart båtstoppestaden for Førde. Her vart det fleire aktivitetar, m.a. dei første industrielle verksemdene. Men som mange andre stoppestader ha...

Altertavla i Førde kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting
Publisert: 07.07.1999
Author: Sigurd Vengen Anders Gjerde
Mange har vorte interessert i altertavla i Førde kyrkje nå dei har sett henne. Ho er eineståande, rik i motiva, fin i skjeringa og etter alderen vel i...

Den svarte fredagen - luftslaget over Førdefjorden 9. februar 1945

Folk og samfunn
Slag / Battle
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
Fredag 9. februar 1945 rasa eit stort luftslag mellom allierte fly og tyske fly- og sjøstridskrefter over Førdefjorden og området rundt. Dette skal ha...

Bautasteinen på Antonshogen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
I Naustdal vart det i 1914 reist to bautasteinar til minne om dei soldatane frå Naustdal som var med i krigen 1807-1814. Den eine steinen står på Berv...

Gravrøysene på Horne

Arkeologi
Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Lengst vest i Naustdal kommune, på grensa til Flora, ligg garden Horne. Her ligg tre gravrøyser frå bronsealderen. Sommaren 1990 vart to av dei rydda ...

Steinalderbuplass i Engjabøvika

Arkeologi
Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Garden Engjabøen ligg på nordsida av Førdefjorden like innanfor garden Vevring. Her er dei eldste spora etter menneske i heile Naustdal kommune funne....

Den Trondhjemske postvei frå Førde til Skei

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Den Trondhjemske Postvei mellom Førde og Førs i søndre enden av Breimsvatnet var rekna som eit av dei betre vegstykka på postvegen tidleg på 1800-tale...

Haukedalen og vegutløysing til fjorden

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Haukedalen var rekna som ei svært lovande jordbruksbygd med store område dyrkbar jord. Men dalen var nærmast avstengd frå omverda. Alt på 1800-talet k...

Vadheim til Førde - frå postveg til stamveg

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Då Fylkesbaatane vart skipa i 1858, kom det faste båtruter langs kysten og inn i fjordane. Postrutene vart mange stader flytta frå land til sjø, slik ...

Tingneset - eit sentrum i Ytre Førdefjorden

Folk og samfunn
Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
Ved Vevring på nordsida av Førdefjorden stikk eit særmerkt nes ut i fjorden. Det er Tingneset. Frå gammalt var garden Vevring med Tingneset eit sentru...

Sperrestova på Jonstad

Busetnad, bygd, by
Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Joar Stegane
Det er enno nokre att av dei gamle sperrestovene. På garden Jonstad i Naustdal har vi ei av dei, bygd kring 1890....

Grunnlovsjubileum 2014 - 17. mai-feiring i Førde 1869

Jubileum / Anniversary
Publisert: 03.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Året 1814 har stor plass i Noregssoga. Stikkord er: Kielfreden, unionen med Danmark oppløyst, notabelmøtet på Eidsvoll, Riksforsamlinga på Eidsvoll, g...

Falsk mynt 1880 i Førde - einaste i heile landet

Mynt / Coin
Publisert: 15.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Søndag 19. september 1880 troppa to lensmenn opp i tunet på garden Åsen i Jølster. Dei skulle forhøyra den 18 år gamle Katrine Åsen. Dagen før hadde h...

Frå ferje til bru over Loftesnessundet

Samferdsle
Sund / Strait
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Loftesnesbrua var det første bru- og vegprosjektet som vart bompengefinansiert i fylket. Brua sto ferdig i november 1958. I ein 20-årsperiode hadde de...

De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum

Museum, natur- og kulturvern
Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Aage Engesæter
De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum er sogningane sitt eige kulturhistoriske museum. Det ligg i Kaupanger, og omfattar eit stort friluftsmuseum...

Minnestein over Henrik Mohn Dahl og Mette Mohn Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 16.08.2001
Author: Hermund Kleppa
17. mai 1914. "Dagen var høgtidsam og gild i alle maatar. Veret var vakkert og nokolunde blankt. Ein høveleg vindpust som so vidt fekk flaggi til å br...

Tingastadsaga

Industri, energi og naturressursar
Sagbruk / Sawmill
Publisert: 07.07.1999
Author: Aage Engesæter
Som ein grøn oase ligg garden Tingastad mellom steile svaberg og uvennlege steinrøyser i strandkanten under Storehogen og Haukåsen, med utsikt mot Frø...

Bolette C. Pavels Larsen – forfattar, kritikar og målkvinne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Bolette Christine Pavels Larsen (1847-1904) var fødd inn i ein embetsmannsfamilie i Sogndal. Bolette var forfattar, omsetjar og litteraturkritikar i B...

Minnestein i Fardal om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogndal kommune har to minnesteinar over soldatar som var med i krigen mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står i Fardal på ein bergknaus nedm...

Minnestein over lekpredikant - Anders O. Venes

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 24.06.2005
Author: Hermund Kleppa
På oppsida av Norum kyrkje står ein vel to meter høg minnestein over lekpredikanten Anders O. Venes. Misjonsvener i Noradn og på Veitastrondi reiste s...

Minnestein over Ingvald Eggum

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 11. mars 1943 var Det Bergenske Dampskipsselskab (BDS) sitt skip D/S "Brant County" i konvoi med 59 andre på veg frå Amerika til England. Skipet b...

På leit etter kunnskap om ei gardssag

Industri, energi og naturressursar
Gardsbruk / Farm
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Den fråflytte garden Rud i Leikanger ligg ein halv times gange opp frå ferjestaden på Hella. Det vart aldri bygd veg for traktor og bil til Rud. Dei m...

Minnestein om gardbrukarar i Eitorn

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Skorane i Eitorn står ein vel tre meter høg bautaliknande stein av etter måten ny dato. Den siste brukaren på garden sette han opp kring 1950. På ...

Garden Flesje

Busetnad, bygd, by
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Garden Flesje ligg ved sjøen kring 5 km vest for Balestrand sentrum. Frå den lune vika framføre hovudhuset har vakre robåtar lagt ut på kyrkjeferd. He...

Tussverpet

Næring og handverk
Felle / Trap
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
På garden Tue i Balestrand har det i kring 200 år vore lakseverpe eller laksegilje som dei sa. Gilja stod i vika mellom Tusshamrane og Tussneset. Me h...

Minnestein over bondetalsmann på Gaularfjellet

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Åtte dagar før jul 1706 var to menn på veg over Gaularfjellet. Dei skulle til Kristiania og klaga over hardt skatte- og avgiftspress. Ved Skarvatnet k...

Minnestein over fylkesmann Hans Seip

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 20.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Hans Seip (1881-1945) var fylkesmann i Sogn og Fjordane frå 1929 til han vart avsett av NS-regimet sommaren 1941. Han flytte då til Fjærland. På nyåre...

Eggjasteinen

Folk og samfunn
Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Aage Engesæter
Eggjasteinen er ein av dei mest kjende runesteinane som er funne i Norge. Han inneheld den lengste kjende innskrifta med eldre runeteikn, og er framle...

Minnestein over Hans Schreuder - Zulufolkets apostel

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Det Norske Misjonsselskap vart skipa i 1842. To år seinare sende selskapet ut den fyrste misjonæren sin, Hans Paludan Smith Schreuder. Han var fødd i ...

Minnestein over Anna Cathrine Schreuder

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Minnesteinen på grava til Anna Cathrine Schreuder, mor til misjonær Hans Schreuder, står ved Stedje kyrkje. Ideen til å få sett opp denne minnesteinen...

Minnesteinen på Lægreidplassen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogndal kommune har tre minnesteinar over soldatar som var på grensevakt og stridde for fedrelandet i ufredsåra 1807-1814; - i Fardal, på kyrkjegarden...

Minnestein ved Stedje kyrkje - Nils Loftesnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I ufredsåra 1807-1814 var soldatar frå Vestlandet fleire gonger austover på grensevakt. Nils Loftesnes var ein av dei. Han var også utsending til Eids...

Sogndalsfjøra

Busetnad, bygd, by
Bygd / Village
Publisert: 07.07.1999
Author: Aage Engesæter
Sogndalsfjøra var namnet på det tettbygde område ved fjorden, på nordsida av Dalaelvi, som var ein gamal "landsby". No vert gjerne heile sentrumsområd...

Mikkel Larsson Stenehjem - smed i Sogndalsfjøra

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
Mikkel Larsson Stenehjem var smed i Sogndalsfjøra i om lag 40 år, og etterlet seg tre protokollar som til saman er spanande dokumentasjon om eit handv...

Gamleskulen på Njøs i Leikanger

Folk og samfunn
Skulehus / School building
Publisert: 21.01.2010
Author: Randi Melvær
Dersom me går Njøsabakken opp frå riksvegen og innover flata på Nedre Njøs, kjem me til eit gult, eldre hus til venstre for vegen etter at vi har gått...

Minnestein om vegbygging i Henjadalen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På ei lita flate knapt 10 meter frå vegen inne i Henjadalen, står det ein uvanleg minnestein. Det var Norsk Arbeidstjeneste (AT) som reiste han i 1944...

Sorenskrivargarden i Leikanger

Busetnad, bygd, by
Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Leikanger har fleire eldre bygningar knytta til offentleg styre og stell. Bygningane ligg på rekkje og rad langs strondi, rekna frå Hanahaug og innove...

Fjærland kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Fjærland kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden nedre Mundal sin grunn i Sogndal kommune. Kyrkja vart bygd i 1861, etter teikningar av arkit...

Minnesteinar over Bolette Pavels Larsen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Bergens-forfattarinna Bolette Christine Pavels Larsen døydde 8. desember 1904. Fru Pavels Larsen var fødd i Sogndal, budde i Bergen og var ein lang pe...

Minnestein om Oscar II i Fjærland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Kong Oscar II var på besøk i Fjærland sommaren 1879. Dei som fylgde han fram til Bøyabreen og attende, ville ikkje ta i mot pengar for hjelpa. Kongen ...

Gravstein over tysk marineoffiser i Fjærland

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Den 29. juli 1910 omkom ein tysk marineoffiser i Fjærland då han fall utfor fjellet på sørsida av Bøyadalen. Foreldra, herr og fru Christiani frå Berl...

Bokbyen i Fjærland

Busetnad, bygd, by
Butikk / Shop Detaljhandel / Retailer
Publisert: 11.12.2007
Author: Per Olav Bøyum
I juni 1996 opna kulturminister Åse Kleveland Den norske bokbyen i Fjærland, den åttande i Europa og den fyrste i Norden. Den vesle tettstaden Mundal ...

Bjørnejakt på Bruhjell i 1881

Dyreliv
Jakt / Hunt
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
I 1881 vart ein bjørn skamskoten på garden Bruhjell i Balestrand. På ettersommaren var denne bjørnen til mykje plage for folka på garden. Til slutt dr...

Margaret Sophia Green Kvikne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Margaret Sophia Green Kvikne (1850-1894) var frå England, og dotter av ein prest. I 1888 klatra ho som første kvinne på Store Styggedalstind. Seinare ...

Jensine Angedal: ei føregangskvinne i Førde heradsstyre

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling Politikk / Politics
Publisert: 07.03.2025
Author: Aurora Myro
Det skulle ta 100 år frå formannskapslovene vart vedtekne, og det kommunale sjølvstyret vart innført til den første kvinnelege representanten vart val...

Minnestein over Olav Rise

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Under krigen 1940-1945 var handelsstyrar og dampskipsekspeditør Olav Rise på Leikanger med i motstandsrørsla. Saman med ni andre vart han arrestert i ...

Friarskori i Fjærland

Busetnad, bygd, by
Veg / Road
Publisert: 19.10.2007
Author: Per Olav Bøyum
Friarskori er namnet på overgangen frå Bøyadalen til Suppehelledalen via Skeisnipa. Ruta vart fyrste gong gått på 1850-talet av Lars Johannesen Rødset...

Ei grav - Fredrikke Sophie Christensen

Busetnad, bygd, by
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Liti og kroki" minnest Tryggve Rishovd, fødd 1916, at Sophie Christensen i fylkesmannsgarden var. Ho budde hjå sonen, fylkesmann I.E. Christensen. "I...

Stadnamn i Jølster

Folk og samfunn
Stadnamn Dal / Valley
Publisert: 24.06.2009
Author: Arne Aasland
Stadnamn er kulturminne, men samstundes ord i full dagleg bruk. Frå den rike namnefloraen på Jølst (i Jølster) tar denne teksten fram dei viktigaste d...

Priseld - «Den siste rest av urreligion som ubevisst dukkede opp»

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Det er målaren Nikolai Astrup som skriv dette i eit brev til ein av dei første kjøparane av priseld-bileta hans. Det han kommenterer, er eitt av dei m...

Naustdalstunnelen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Dårleg vegstandard og lange reiseavstandar har vore eit problem i Sogn og Fjordane. Byggjinga av den 6 km lange Naustdalstunnelen korta ned reisetida ...

Bruene i Førde

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Førdehistoria handlar om bruer. Langebrua er så å seie føresetnaden for at Førde kunne bli ein tettstad. Dagens sentrale Førde er bunde saman av sju b...

Knut L. Sandal

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Hardingfelepelemannen Knut L. Sandal (1913-1964) frå Jølster var busett i Bergen, og lydinnspelingar vitnar om ein flott ambassadør for det særmerkte ...

Ingeborg Grytten - salmediktar frå Sunnfjord

Folk og samfunn
Musikkverk / Musical work Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 14.04.2008
Author: Hermund Kleppa Kvinnestemmer.net
Nordlandspresten Petter Dass er den ruvande skikkelsen i norsk salmedikting på 1600-talet. To vestlands-kvinner er mellom dei andre som skreiv salmar ...

Minnesmerke i Columbinebukta på Lepsøy – kopling til Sogn

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1886 hadde fleire aviser notis med overskrifta Elisabeth Mouat’s Reddere. Seks menn var tildelt heidersteikn for bergingsdåd på Lepsøy 6. feb...

Gustav Indrebø - ein av dei store innan stadnamn- og målarbeid

Folk og samfunn
Publisert: 01.07.2024
Author: Randi Melvær
Sogn og Fjordane har fostra ein av dei store innan stadnamn- og målarbeid: Gustav Indrebø. Han var ein intelligent og stillfarande mann som i periodar...

Minnestein over Dannebrogsmann i Årdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jølster har to Dannebrogsmenn, Nils Olsson Årdal og Per Kleppe. Dannebrogsmenn var soldatar som var med i "Svenskekrigen" 1807-1814 og som vart dekore...

Krigsgrav i Førde - Torberg Haaland

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Ingeniør og fenrik Torberg Haaland var den eine av to frå Førde kommune som fall for fedrelandet under andre verdskrigen. Han vart gravlagd på kyrkjeg...

Viking - Førde si gamle storstove

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 17.06.2009
Author: Arne Aasland
I eit omskifteleg bysentrum er huset Viking ein av bygningane som har halde stand i opphavleg form, frå 1927. Huset rommar framleis Førde Ungdomslag. ...

Prestegarden i Førde

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Prestegarden i Førde har truleg alltid lege på staden der den gamle prestebustaden framleis står, 350 m søraust for kyrkja på kanten av ein terrasse. ...

Hjalmar Christensen - kulturkritikar og forfattar frå Førde

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Hjalmar Christensen var kulturkritikar og forfattar frå Førde. Han utfalda størst aktivitet i hovudstaden, men heldt ved like sine røter til heimbygda...

Brulandsfossen - ein arbeidshest for Førde

Foss / Waterfall
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Brulandsfossen i Jølstra er største fossen nær Førde sentrum og ein arbeidshest for Førdebygda. Frå jul 1914 leverte fossen elektrisk straum til Førde...

Minnestein på krigsgrav i Naustdal - Halvdan Ottar Sæla

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 29.03.2005
Author: Hermund Kleppa
Tretten soldatar frå Sogn og Fjordane miste livet under felttoget i Valdres i slutten av april 1940. Halvdan Sæla fall 28. april. Han vart gravlagd i ...

Landabryggja - jektebryggje i Førde sentrum

Kai / Quay
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Hafstad på sørsida av Jølstra utfordra Sjøahola som handelsplass sist på 1700-talet. Men ”funnet” av ei eldre jektebryggje på Hafstad i 2007 kan tyde ...

Gåtefull merkestein i Førde i Jølster

Grensestein / Boundary stone
Publisert: 11.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Det står ein temmeleg spesiell merkestein i skiljet mellom to gardsbruk i Førde i Jølster. På eine sida er det måla på gards- og bruksnummer og årstal...

Glimt av historia til Sogns Barneheim

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Sogns Barneheim vart opna i 1891 på Leikanger. I denne artikkelen vil vi ta ein glytt inn i historia til barneheimen fram til 1950-talet....

A/S Fjærlandstunnelen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
«Kampen for vegutløysing for Fjærland er ei lang historie. Det ei soge med mange voner og store vonbrot, lovnader og luftslott og politikk. Tanken om ...

Pernille Caroline Pedersdotter Strand - ei emigranthistorie

Folk og samfunn
Slekt / Family Utvandring / Emigration
Publisert: 21.02.2025
Author: Anett Ytre-Eide
Pernille Caroline Pedersdotter Strand står på Festningskaien i Bergen med fire av døtrene sine, dei skal til Amerika. Det er den 22. februar 1901.&nbs...

Steintreet - monument til minne om Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
"Di meir han hadde studert Storm, di meir hadde han sett det vonlause i å avbilde han berre i som ein byste. I staden måtte minnesteinen også tale om ...

Brevet frå Jonas Wessel Crøger

Folk og samfunn
Kvinner og likestilling Skule Skule / School
Publisert: 03.07.2025
Author: Anett Ytre-Eide
Sommaren 1843 kom det eit brev til Leikanger formannskap. Brevet var frå personellkapellan Jonas Wessel Crøger i Bergen, og handla om planane han hadd...

Minnestein over Erik Kjøsnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Erik Kjøsnes frå Jølster var under krigen 1940-1945 busett i Bergen. Han kom med i motstandsrørsla, vart arrestert i 1941 og seinare send til Tyskland...

Minnestein over Johannes K. Årseth

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 23. april 1940 fall Johannes Årseth frå Gaular i nærleiken av huset til Nordsinni Ungdomslag i Nordre Land. Han vart gravlagd ved Nordsinni kyrkje...

Minnestein på grava til jordbruksskulestyrar Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Martin Luther Storm, f. 1836, er ein av dei store i landbrukssoga til Sogn og Fjordane. Då fylket la ned landbruksskulen på Mo i 1870, kom Storm inn s...

Minnestein over lekpredikanten Anders Redal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Vevring kyrkje står ein gravstein til minne om haugianaren og lekpredikanten Anders Redal. Steinen vart avduka hausten 1935. I tal...

Minnestein i utmarka over lærar Sigurd Huus

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 19.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2003 gjekk ei turgruppe i Naustdal til Reiakvamsstølen og Horstadstølen. På vegen stogga dei ved ein stein oppsett til minne om ein mykje avh...

Minnesmerke over museumsmannen - godseigar G. F. Heiberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 27.11.2003
Author: Hermund Kleppa
Ved inngangen til De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum på Kaupangerskogen står eit minnesmerke over grunnleggjaren, godseigar G. F. Heiberg. Min...

Minnestein over Henrik og Hanna Krohn

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 01.02.2006
Author: Hermund Kleppa
Den store obeliskforma steinen ved kyrkja i Sogndal står på grava til Henrik og Hanna Krohn. Krohn døydde i 1879 og steinen vart truleg reist tidleg p...

Minnestein på krigsgrav i Flå - Ingvald Jakob Oppedal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.05.2005
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Flå kyrkje står ein minnestein på grava til to soldatar som fall i kamp med tyske styrkar i april 1940. Ein av dei var Ingvald Jak...

Minnestein over lærarskuleelev - Tomas Fondenæs

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 24.06.2005
Author: Hermund Kleppa
På den eldste delen av kyrkjegarden ved Norum kyrkje står ein heller høg, obeliskforma minnestein. Innskrifta ber bod om at her vart ein skuleelev gra...

Minnestøtte ved Gulsvik om krigshending

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Den 25. og 26. april 1940 gjekk tyske styrkar til åtak på ei norsk forsvarsstilling ved Gulsvik i Hallingdal. Ingvald Jakob Oppedal frå Viksdalen i Ga...

Kong Sverre - Minnestein om slaget ved Fimreite

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 15.04.2007
Author: Hermund Kleppa
Det gjekk hardt føre seg i Sogndal sommaren 1184. Kong Sverre og birkebeinarane hans kom på besøk for å krevja bot for at sogndølene hadde drepe sysse...

Minnestein på grava til sokneprest Christian Astrup

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Christian Nicolaisen Astrup, far til kunstmålaren, var prest i Jølster frå 1883 til 1916. Han døydde i 1920 og blei gravlagd ved Ålhus kyrkje. I 1934 ...

Minnestein over Johannes Haarklou

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 04.12.2001
Author: Hermund Kleppa
Johannes Haarklou (1847-1925), fødd på Hårklau i Haukedalen, er ein av dei mest allsidige komponistane Norge nokon gong har hatt. Han studerte m.a. i ...

Minnestein om elveregulering

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Nede i Førde ved sørenden av Breimsvatnet står det oppsett tre steinar langs vegen, - lengst oppe ein gamal grensestein, deretter ein stor stein med N...

Minnestein over Peder A. Mundal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 20.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Langs kyrkjegardsgjerdet ved Hegge kyrkje i Austre Slidre står eit ti-tals gamle gravminne. Dei er tekne bort frå gravene dei stod på og sette til sid...

Minnestein over lærar og klokkar Gjert Aarnæs

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Gjert Aarnæs frå Viksdalen var lærar i Viksdalen frå 1876 til han døydde i 1910. Han var folkeopplysar, politikar, fråhaldsmann, målreisar og misjonsv...

Island - Torfæus-minnesmerket på Karmøy

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 27.06.2008
Author: Hermund Kleppa
I 1936 vart det reist minnesmerke over Tormod Torfæus (1636-1719), mannen som skreiv den fyrste noregssoga etter Snorre Sturlason si Heimskringla på 1...

Minnestein om brøytestikka

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 18.11.2008
Author: Hermund Kleppa
På rasteplassen Svidalsneset attmed Jølstravatnet står det ein minnestein om "den første brøytestikka i Noreg". Det var vegoppsynsmann John G. Aase fr...

Fylkespolitikar på to minnesteinar - H. U. Sverdrup

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 12.04.2010
Author: Hermund Kleppa
I boka" Sogn og Fjordane fylkekommune gjennom 150 år" står presten Harald Ulrik Sverdrup (1813-1891) omtalt som "den fremste fylkespolitikaren i ei år...

Minnestøtte på Bringelandsåsen over allierte flygarar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.06.2009
Author: Hermund Kleppa
Fredag 9. februar 1945 gjekk ein alliert flystyrke til åtak på tyske skip i Førdefjorden. Mange allierte fly blei skotne ned og 14 av dei allierte fly...

Minnestein over Eystein Gjelsvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.02.2011
Author: Hermund Kleppa
”Han var den fremste strateg og utøvar av bureisingsarbeidet i si tid.” Eystein Gjelsvik, jordbruksmann, fødd i Vevring, leiar for bureisingsselskapet...

Minnestein over Georg Distad

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 19.04.2001
Author: Hermund Kleppa
På ein ovalforma naturstein på ei grav ved Fjærland kyrkje står denne innskrifta: GEORG DISTAD * F. 18-6-1915 * FALT I KAMPANE I * VALDRES 28-4-1940 *...

Minnesmerke over Spania-kjemparen Martin Schei

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Denne artikkelen greie for to minnesmerke Martin Schei er med på – utanom heimfylket hans....

Minnestøtte på Skei over tonekunstnaren Anders Viken

Folk og samfunn
Monument / Monument Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Jonsokaftan 1998 vart tonekunstnaren Anders Viken heidra med minnestein. Det var Jølster kommune som på denne måten ønskte å markera hundreårsminnet f...

Minnestein over Wilhelmine og Norman Eng – i Volda

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Eng-minnesteinen står i Kornbergparken, eit kort stykke oppom Volda kyrkje. Steinen vart reist år 1923 attmed Volda sanitetslag sin tuberkuloseheim Vo...

Minnestein over vegbyggjar Per A. Sægrov

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1975 reiste Jølster kommune ein minnestein på Kjøsnessanden. Dei ville heidra mannen som bygde den fyrste køyrevegen langs nordsida av Kjøsne...

Fylkesmannen i Sogn og Fjordane - historikk

Folk og samfunn
Litteratur / Litterature
Publisert: 03.03.2008
Author: Hermund Kleppa
På Holmen stod Kristkirken, middelalderens storslåtte katedral. Her lå også biskopens bygninger og anlegg, i tillegg til dominikanerklosteret. ...

Minnesteinen over Audun Hugleikson

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Namnet Audun Hugleikson rita i norsk gråstein for all framtid." Det var overskrifta i Firda på reportasjen frå avdukinga av minnesmerket på Ålhus i 1...

Minnestein over Per Kleppe

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På den tidlegare bygselplassen Lyngneset under Dvergsdalen i Jølster står det ei minnestøtte over Dannebrogsmannen Per Kleppe. Per vart dekorert med e...

Veg mellom Førde og Naustdal

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegsambandet mellom Førde og Naustdal vart påbyrja i 1911. Små løyvingar gjorde at vegen først var ferdig i 1936. Vegen var første del i vegsambandet ...

Førde hotell

Næring og handverk
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Førde Hotell er i dag nummer 2-hotellet i Førde, men har lengst tradisjonar. På gamle foto frå Førde er hotellet nesten alltid med, både sidan det låg...

Fadnastølen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Aase Njøs
Fadnastølen ligg på austsida i Njøsadalen under Kvannskar ca. 500 - 550 meter over havet. Fram til siste halvdel av 1900-talet var den nytta som heime...

Kong Sverre - Stadnamn og Fimreiteslaget I

Folk og samfunn
Historisk hending / Historical event Slag / Battle
Publisert: 13.07.2008
Author: Vilhelm Flugeim
Fredag 15. juni 1184 utkjempa kong Sverre og kong Magnus Erlingsson sjøslaget ved Fimreite. Over 2000 menn skal ha mista livet. I 1937 skreiv lærar Vi...

Baldersteinen

Museum, natur- og kulturvern
Historisk monument / Historical monument Minne / Reminder
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Baldersteinen er det offisielle namnet på ein nær 8 meter høg bautastein like ved den nye kyrkjegarden i Leikanger. I sitt slag skal han vera ein av d...

Handel og gjestgiveri i Friishuset

Næring og handverk
Hotell / Hotel Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Eit stykke vest for kyrkja ligg den gamle handels- og gjestgjevarstaden i Naustdal. Hovudhuset vert kalla Friishuset etter mannen som bygde det på 184...

Turisme i Fjærland

Næring og handverk
Bre / Glacier Cruiseskip / Cruise ship Dampbåt / Steamer Fjord / Fjord Hotell / Hotel Reise / Travel Turisme / Tourism
Publisert: 26.09.2025
Author: Aurora Myro
Hotel Mundal var eit av dei hotella som vart grunnlagde på grunn av den aukande turismen på Vestlandet mot slutten av 1800-talet. Hotellet vart grunnl...

Julerefleksjonar frå ein utvandrar

Folk og samfunn
Jul Utvandring / Emigration
Publisert: 16.12.2025
Nordmenn som utvandra til USA på 1800- og første halvdel av 1900-talet fekk nok mange store og små kultursjokk. Mange sende brev heim til familie og v...

Sorenskrivargarden Volden

Busetnad, bygd, by
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Sorenskrivargarden Volden er den einaste embetsmannsgarden i Førde som framleis husar ein embetsmann, men no er det presten som bur her. Kontorbygning...

Sparebanken Sogn og Fjordane på Hermansverk

Næring og handverk
Forretningsbygg / Commercial building
Publisert: 13.02.2002
Author: Hermund Kleppa
Leikanger Sparebank, skipa 1864, gjekk 1. april 1988 med i den fylkesomfattande Sparebanken Sogn og Fjordane. I 1992 flytte banken inn i næringsbygget...

Minnestein i Balestrand over skiparane av Fylkesbaatane

Fylkesbåtane
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har to minnesteinar fylket sjølv har medverka til å få reist. Ein står i Holmen i Balestrand, reist i 1911 til minne om ein prest og ...

1905 - Leikanger kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Førde kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Kjerstin Risnes
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Jølster kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Karianne Schmidt Vindenes
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Fråsegn frå vegplannemnd i fylket

Unionen oppløses 1905
Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 30.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Sogndal kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 20.02.2005
Author: Berit Selseng
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Stortingsmann Gjert Holsen

Unionen oppløses 1905
Person / Person Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 06.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Naustdal kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Oddvar Natvik
I 1905 vart Noreg eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Gaular kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Snorre Dag Øverbø
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Balestrand kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 19.02.2005
Author: Gunnar Urtegaard
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Fylkesbaatane – MS «Atløy» på historisk ferd i Førdefjorden 1991

Fylkesbåtane
Publisert: 06.02.2024
Author: Leiv Sølvberg Hermund Kleppa
Fylkesbaatane overtok ms «Atløy» i 1931 og hadde båten i rutefart i heile fylket til 1974; dei siste åra i lokalruter i Førdefjorden. Frå 1983 har «At...