Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 468 resultater

Vilhelm Bjørknes frå Gulen - kunstmålar og forkynnar

Person / Person
Publisert: 19.11.2006
Author: Hermund Kleppa
«Bjørknes var ein allsidig utrusta mann. Han dreiv gardsbruk på Byrknes attåt landhandel. Som unngut slo han seg på målarkunsti og kom i kunstnarlære ...

Orgelharmonium i Ortnevik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church Musikkinstrument / Musical Instrument
Publisert: 23.11.2006
Author: Hermund Kleppa
Ortnevik kyrkje stod ferdig i 1925. Ho er spesiell på mange måtar, - ikkje minst når det gjeld orgel. Orglet anno 2006 er bygd opp av to gamle orgel, ...

Lars Norevik - arkitekt og bygdeutviklar

Person / Person
Publisert: 09.01.2007
Author: Anders Øvrebø
Lars Norevik (1892-1949) var bygdeutviklar i Ortnevik. Han gjekk i gang med båtbyggjeri, han bygde elektrisitetsverk, han heldt yrkesskule, og han tei...

Kraftutbygging for industristaden Høyanger

Industri, energi og naturressursar
Kraftstasjon / Power plant
Publisert: 19.03.2007
Author: Elin Storøstevik
I Høyanger er spora etter kraftutbygginga som la sjølve grunnlaget for industristaden framleis godt synleg. I lia oppom Høyanger verk og riksvegen str...

Kobbeskjul - gøymestader i strandkanten

Felle / Trap
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Mange stader langs kysten har det føregått kobbefangst frå land. Ei lun vik med skjer og nakkar nær stranda var eit godt utgangspunkt for kobbeskyttar...

Gardskvernar i Solund

Mølle / Mill
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Få tenkjer på korndyrking når dei møter Solund-naturen. Men det skal ikkje store bekken til før her er synlege spor etter kverndrift. Skiftedokument f...

Ospa - idyll med sterk krigshistorie

Krigsplass / War site
Publisert: 30.08.1999
Author: Hans H. Steinsund
Motortorpedobåten MTB 345 måtte i 1943 søke inn til Ospa i Solund grunna mangel på drivstoff. Den kom seg ikkje vidare, og vart oppdaga av tyske fly. ...

Sauekvea - utegangssauen sin frisørsalong

Plass / Spot
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Gråsteinsmurar attåt ein berghammar, grøne bøter ikring, nokre steinar maksla til sides på stranda så færingen kan flyte inntil: Sauekvea var ein vikt...

Østersdyrking i Solund

Fiske / Fishing Jordbruk / Farming
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Den sundrivne Solund-kysten har ein rikdom av pollar, bukter og vikar veleigna til østersdyrking. Frå gammalt voks østersen fritt i "ostrepøylene", me...

Båtreparatøren - nødvendig ledd i kystsamfunnet

Båt / Boat Reparasjon / Repair
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Når fiskaren hadde vore uheldig og dunka båten nedi så lensepumpa måtte gå i eitt, og fortvilinga ville ta overhand, svara båtreparatøren med største ...

Oldra - stort våpenlager i berghole

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Øya Oldra i Solund var under krigen lagerplass for store mengder våpen og krigsmateriell. Lageret vart avslørt ved eit brev tyskarane fekk fatt i. Bre...

Storsundet - viktig base for illegalt arbeid under krigen

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Storsundet i Solund vart under krigen ein viktig base og eit sentralt knutepunkt for illegalt arbeid i Sogn. Shetlandsruta nytta staden til lager av v...

Løvstakken

Publisert: 25.04.2017
Author: Atle Rotevatn
Løvstakken er et monument over samspillet mellom naturkreftene i kraft av sin standhaftighet mot istidenes herjinger. Mens de mykere bergartene nede ...

Utvær fyr - vegvisaren lengst vest

Samferdsle
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Frå 1900 til 1920 vart det bygt 37 fyrstasjonar. Det er dimensjonar og kvalitet over Utvær fyr, den eine av dei. Det kom vel med, for påkjenningane va...

Langevatnet

Planteliv
Publisert: 19.05.2017
Author: Bjørn Moe Per Harald Salvesen
Når du går tur i Munkebotn kan det være lurt å løfte blikket og se nærmere på løvtrærne der, særlig bjørk og rogn. Kanskje vokser det misteltein på de...

Løvstakken vest

Landskap
Publisert: 19.05.2017
Author: Johannes Hardeng Mari Sæbø Magdalena Justyna Wlosek Henriette Linge
Løvstakkens vestside, ned mot Fyllingsdalen er bratt og flere steder dekket av stein- og blokkur. Urene er avsetninger fra store og små skred som har ...

Løvstakken

Berggrunn
Publisert: 27.05.2017
Author: Atle Rotevatn
Løvstakken er et monument over samspillet mellom naturkreftene i kraft av sin standhaftighet mot istidenes herjinger. Mens de mykere bergartene nede i...

Skipsforlis og strandingar i Solund

Ulukke / Accident
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Skjergarden i Solund var brutal for seglskuter i sterkt pålandsvêr. Men også motorfarty tok feil, med tragisk utgang. Kring i øyriket ligg mange vrak,...

Sildevågar og notaberg

Vik / Inlet
Publisert: 29.03.2000
Author: Hans H. Steinsund
Naturen var raus med sildevågar og makrellvikar i Solund. Fjordarmar frå nord og sør var ideelle tilhaldsstader for åte i den lyse årstida. Dermed kun...

Dampskipskaia - økonomisk og sosial nyvinning

Kai / Quay
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Med dampskipskaiene fekk grendene nytt andlet. Etter mange års farefullt slit i bordingsbåtane kom endeleg dei første kaiene i Solund på plass i 1920-...

Dei første vegane i Solund

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Slank og smidig buktar riksveg 606 seg gjennom Solund-landskapet. Men det har kosta å bryte seg fram gjennom konglomeratet for å knyte saman kommunen ...

Med sulespringar på dansefoten

Musikk / Music
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Ein variant av springdansen er sulespringaren. Denne dansen, og feleslåttar oppteikna etter spelemenn i ytre Solund, gjer stor lukke anten sulingen Vi...

Husefjellet - vaktstasjon til fjells

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Frå vaktstasjonen på Husefjellet kunne tyskarane halde god kontroll med ferdsla gjennom leia Indre Steinsund. Dessutan hadde dei fri utsikt til Sognes...

Tungodden - signalstasjon i kuleregn

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Det er mest ikkje til å tru at tyskarane kunne byggje signalstasjonen ytst på Oddenova. Så vart då og freistinga for dei allierte for stor til å la de...

Nordlandsfarar frå Solund

Transport / Transport
Publisert: 07.07.1999
Author: Alf Strand
I løpet av 30-års-perioden 1860-1890 flytta om lag 80 sulingar nordover til fiskevær i Namdalen og Nordland. Hovudårsaka til flyttinga var at vårsilda...

Hugøy - vaktstasjonen på Hugøyknolten

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Tilbakedregen på høgste knausen, nedbakt i lendet låg vaktstasjonen på Hugøy og vanskeleg å oppdage frå leiene vestapå. Di større grunn var det til å ...

Kristoffer Teige

Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
I 2017 er det 130 år sidan kulturpersonlegdomen Kristoffer Teige (1887-1967) vart fødd, og 50 år sidan han fekk Kongens fortenestemedalje i sølv....

Rangele Lassedotter Varli - ei kvinnestemme frå Hyllestad

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum Kvinnestemmer.net
Rangele Lassedotter ( 1620-1707) frå Hyllestad må ha vore kring 80 år då ho i 1700 gjekk opp kyrkjegolvet i Hyllestad for å bli vigd for tredje gong. ...

«Stalin vert dyrka som ein gud i Sovjetsamveldet»

Folk og samfunn
Reise / Travel
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
I 1951 vitja ein norsk fagforeiningsdelegasjon Sovjetunionen. Ein av delegatane var fabrikkarbeidaren Bernhard Valsvik frå Høyanger. Etter turen kriti...

Om Englandsruta Bergen-Newcastle

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Firdaposten, Florø, melde 7. november 2013 at rederiet Norwegian Seaways hadde planar om å starta opp rute mellom Vestlandet og Newcastle våren 2014. ...

Klaus Sande

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemann og kulturpersonlegdom (1888-1963) frå Nessane i Balestrand....

Anders Sagen

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemannen Anders Sagen (1829-1922) er ei viktig kjelde for hardingfelespelet i Sogn, og musikken hans er framleis i bruk blant dagens utøvarar....

Blåsteinskaret på Borsholmen

Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Eit grønt blåsteinskar på ein liten holme i hamna på garden Borsholmen vitnar om travel sommarsesong på eit kystbruk i farne dagar....

Gil bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 07.12.2010
Author: Hermund Kleppa
Hyllestad har fem bedehus, i Skifjorden, på Sørbøvåg, Ramsgrø og Løland. Eit femte står på Gil, men det er ikkje lenger i bruk som bedehus....

Minnestein om engelske krigsgraver i Eivindvik

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 16.07.2001
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Evindvik står ein liten, låg stein med tekstplate på. Han er sett til minne om 16 engelske marinesoldatar som omkom i desember 1917....

Ortnevik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Ortnevik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Ortnevik, på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 292 sitjeplassar, var...

Minnestein over Olav Sande

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
LÆRAR - OLAV SANDE - 1850-1927 - TONESKALD, SEGNSAMLAR - DIKTAR OG MÅLMANN. Dette er innskrifta på Olav Sande-støtta i gardstunet på Sande i Høyanger....

Minnestein over Andreas B. Vamraak

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Andreas B. Vamraak (1861-1936) var fødd på garden Vamråk i Høyanger. Han tok eksamen ved Stord lærarskule 1880 og var lærar til 1931, frå 1893 i heime...

Bjordal kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Bjordal kyrkje er ei langkyrkje i tre som ligg i bygda Bjordal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 167 sitjeplassar, vart v...

Privat gravstad på Sørevikane

Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Ein av dei få private gravstadene i Sogn og Fjordane finn me på sørsida av Sognefjorden. Han ligg på garden Sørevik eller Søre Vikum i Høyanger kommun...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Minnesteinen over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck står på den gamle futegarden Alvera i Lavik der Holck budde heile sitt vaksne liv. Steinen vart reis...

Futebustaden Alvera

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Garden Alvera ligg ved Sognefjorden nokre kilometer innanfor Lavik. Her trur ein at nokre av dei fyrste som slo seg ned Sognefjorden skal ha busett se...

Lavik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Lavik kyrkje er ei åttekanta kyrkje i tre som ligg i bygda Lavik i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 380 sitjeplassar, vart vigsla 10. desember 1865 a...

Ferjestaden Lavik

Samferdsle
Bygd / Village Ferje / Ferry Kai / Quay
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Hovudferjesambandet over den ytre delen av Sognefjorden har sidan det kom i gang i 1955 hatt Lavik som ferjestad på nordsida av Sognefjorden. Lavik ha...

Sjukeheimen i Lavik - tuberkulosesjukehus

Sjukehus / Hospital
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Tæring og spillsykje hadde vore ei sann plage for folk ved kysten i alle år, men frå 1850-talet gjekk spillsykja attende, medan tuberkulosen (tæring) ...

Vadheim som trafikknutepunkt

Samferdsle
Bygd / Village Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Tidlegare vart Vadheim rekna som ein av dei viktigaste stadane i fylket. Staden fungerte som eit knutepunkt for reisande frå Bergen som anten skulle n...

Ullebøvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Vaimslandet var før ei vanskeleg bygd å ta seg fram i. Fire strie elvar brusa gjennom tettaste bygda. Bruer var der ikkje, så kvar ein stad folk skull...

Vêrspåmannen i Røyrvik

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Magnus Skildheim, fødd 18.07.1932, kjem frå Luster og vart tidleg kjend for sine merkelege evner til å spå vêr og føre langt betre enn meteorologane. ...

Tronvik psykiatriske behandlingsheim

Folk og samfunn
Sjukehus / Hospital
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Sogn og Fjordane hadde i mange år lege langt etter dei fleste fylke når det gjaldt omsorga av psykisk helse. Dei sjukaste vart plassert på Neevengaard...

Kyrkjebø kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Kyrkjebø kyrkje er ei treskipa langkyrkje i tre som står i bygda Kyrkjebø i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 7. oktober...

Minnestein i Vadheim over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 21.09.2001
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Vadheim sette livet til under krigen 1940-1945. Begge omkom i krigsforlis, den eine om bord på panserskipet Eidsvold i norsk farvatn,...

Parken i Høyanger

Park / Park
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Bustadområdet Parken i Høyanger vart oppført i industristaden sin barndom. Området har den engelske hagebyen som førebilete, og er i dag freda på grun...

Katedralskolen

Publisert: 27.08.2018

Ruskeneset

Arkeologi
Publisert: 28.08.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik Ida Dyrkorn Heierland
På Ruskeneset ved Søreide er det to hellere som ble gravd ut av Haakon Shetelig og Aug. Brinkmann i 1914-16. Selv i dag, over hundre år etter utgravni...

Ulrikstunnelen

Berggrunn
Publisert: 11.09.2018
Author: Haakon Fossen
Den nye jernbanetunnelen gjennom Ulriken fra Arna til Bergen ga geologene en sjelden anledning til å studere bergartene under Ulriken. Det sylinderfo...

Nesttun under vann

Publisert: 08.11.2017
Author: Hedda Sofie Gjerdingen Ingrid Emilsen Kristiansen Henriette Linge
Nesttun-området ligger utsatt til for flom. Flommene forekommer vanligvis om høsten som en konsekvens av intens nedbør i form av regn, men også i komb...

Vindenes

Dyreliv
Publisert: 16.05.2018
Author: Terje Lislevand
I slutten av januar 2017 stranda ein kval på Sotra. Det viste seg å vera ein småhovudkval, også kalla gåsenebbkval, ein heilt ny art i våre farvatn. D...

Mjømna kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Mjømna kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på øya Mjømna, langt vest i Gulen kommune. Kyrkja, som har 310 sitjeplassar, vart vigsla 5. november 190...

Koleragravstader i Gulen

Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På 1800-talet braut det ut to koleraepidemiar i Norge, i 1831 og 1848. Den fyrste nådde ikkje Vestlandet, men den andre herja stygt i Bergen og Sunnho...

Kremmarleiet på Børholmen

Hamn / Port
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Børholmen ligg heilt ut mot havet like sør for innløpet til Sognefjorden. Holmen ligg mellom Kversøy i vest og Grima og Lomannsøy i aust. Trass i den ...

Den angliske steinkrossen i Eivindvik

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Ellingsen
To gamle steinkrossar i Eivindvik har truleg opplevd både Gulatinget og innføringa av kristendommen. Ein av dei har elegante, bogne kantar og står på ...

Kloumann-skulpturen i Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Svært få personar får oppleva å vera med på avduking av minnesmerke over seg sjølv. I Høyanger var det ei slik hending i 1929. Ingeniør Sigurd Klouman...

Den keltiske steinkrossen i Eivindvik

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Ellingsen
To steinkrossar i Eivindvik har truleg opplevd både Gulatinget og innføringa av kristendommen. Den eine av krossane har rette, enkle former og står ve...

Minnestein om vegbygging i Lifjorden

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Vegen frå Risnes i Lifjorden til kommunesenteret på Hyllestad vart bygd i fleire etappar. Arbeidet byrja i 1902 og heldt på til 1923. Seinare har det ...

Minnestein over Niels Griis Alstrup Dahl

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Brød av Steen og Aand af Striile, Dahl i Eivindvigen tvang." Dette er dei ofte siterte orda av Henrik Wergeland om presten Niels Griis Alstrup Dahl i...

Minnestein i Eivindvik over lensmann Bredvik

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Augustin Bredvik (1868-1952) var lensmann i Gulen i meir enn 40 år. Ein av "dei byggjande menn i Vestlandsbygdene", skreiv "Firda" i eit minneord. Den...

Minnestein over falne i Eivindvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Gulen kommune har fire minnesteinar over falne i andre verdskrigen. Ein står på Byrknesøy, ein på kyrkjegarden ved Mjømna kyrkje, ein på gravstaden i ...

Minnestein over soldat Halvard Trædal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Halvard Benjamin Trædal frå indre Oppedal fall i kampane i Valdres 26. april 1940. Han vart fyrst gravlagd i Valdres, men vart same hausten flytta hei...

Minnestein over Jon Dyrrdal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.06.2002
Author: Hermund Kleppa
Jon Dyrrdal, fødd 1894, kom frå den einbølte høgdegarden Dyrdal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Han kom i ung alder til Oslo, reiste på...

Frontkjempargrav i Høyanger - Karl Uno Sundberg

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Like innanfor porten til gravstaden Høgereina i Høyanger står gravminnet over frontkjemparen Karl Uno Sundberg. Oskeurna hans vart sett ned 6. mai 194...

Kyrkjestaden Utvær

Tru og livssyn
Grend / Hamlet
Publisert: 11.10.2000
Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde
Kapellet på Utvær vart truleg bygt på 1100-talet. Det var vigd til St. Klemens, vernehelgen for sjøfolk, og det var for desse kapellet var bygt. Kapel...

Minnestein over Konrad Byrknes ved Mjømna kyrkje

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Etter mobiliseringa 9. april 1940 reiste mannskap frå heile Sogn og Fjordane til mønstringsstaden Bømoen på Voss. Vel 2000 mann vart frå 19. april ove...

Skipsverftet i Leirvik

Skipsverft / Ship yard
Publisert: 14.02.2001
Author: Finn Borgen Førsund
Eit moderne småskipsverft i Leirvik byggjer skip opp til 12 000 tonn dv. Verksemda vart starta opp som slipp og smie i 1918 av Jonas Løland (1877-1960...

Kyrkjestaden Husøy

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde
Husøy kapell vart truleg bygt hausten 1717 eller våren 1718. Samstundes vart kapellet på Utvær rive. Husøy kapellsokn var ein del av det store Eivindv...

Ungdomshuset Valhall

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 21.03.2001
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Ungdomshuset i Høyanger, Valhall, er landskjend for sitt karakteristiske nasjonalromantiske interiør. Huset vart vigsla i februar 1922, og har fram ti...

Filippiner-Lund vidkjend og avhalden misjonær

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
David Olai Lund, betre kjend som Filippiner-Lund, vert rekna blant våre største misjonærar. Han såg tidleg vegen han måtte gå og førebudde seg særs gr...

Gulen kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Gulen kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Eivindvik. Kyrkja, som har 700 sitjeplassar, vart vigsla 13. desember 1863 av prost Thomas Erikse...

Herresalen - Prestebustaden i Eivindvik

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Ellingsen
Det staselege kvite huset nedanfor kyrkja i Eivindvik vert kalla Herresalen og var bustadhuset til "Eivindvigens anden skaber", prost Niels Griis Alst...

Prost Niels Griis Alstrup Dahl - folkeopplysar og velferdsbyggjar

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Ellingsen
Prosten Niels Griis Alstrup Dahl (1778 - 1852) vert kalla folkeopplysar og patriot. Prestegjerninga hans kjem litt i skuggen av alt han gjorde for å b...

Gulatinget - Vestlandet sin lovstad

Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Gaute Losnegård
Gulatinget var møtestaden i Vestlandet sitt gamle lovområde. Frå først på 900-talet og 400 år frametter var tingmøtet i Gulen sentralt i rettsstellet ...

Brekke kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Brekke kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Brekke ved Risnefjorden i Gulen kommune. Kyrkja, som har 390 sitjeplassar, vart vigsla 19. novem...

Wergeland-støtta på Verkland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"Glem ei, du er støv! Glem ei, du er mere enn støv!" Med desse orda frå Henrik Wergeland let Dagne Groven Myhren duken falla av minnesmerket over dikt...

Minnestein over Jon J. Hop

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Jon J. Hop var den første frå Solund som miste livet i krigen 1940-1945. Han var mannskap på ein båt på veg for å henta mjøl i Vaksdal. Båten vart kap...

Minnestein over falne frå Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Rett nedom det gamle posthuset i Høyanger står ein minnestein over fem som sette livet til i krigsåra 1940-1945. To sat i tysk fangenskap, tre var sjø...

Potetforliset ved Seglsteinen

Skipsvrak / Ship wreck
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Ei bekmørk desembernatt 1944 glir ein tysk konvoi over Sognesjøen mot nord. Ingen fyrlykter er tende, men leiarbåten greier finne opninga til Krakhell...

Gamleskulen på Hardbakke

Folk og samfunn
Skulehus / School building
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Hardbakke var den andre staden i Solund som fekk bygt skulehus. Frå 1870 kunne skuleborna rusle opp steintrappa til ei romsleg stove. Lærarhuslyden bu...

Russisk krigsgrav i Høyanger - Iwan Schvroladsew (Iván Ivánovitch Shirolápov)

Folk og samfunn
Publisert: 03.10.2000
Author: Hermund Kleppa
23. juni 1943 døydde den russiske krigsfangen Iwan Schvroladsew (rett namn: Iván Ivánovitch Shirolápov) på sjukehuset i Høyanger. Han vart gravlagd sa...

Påting - eit ressursvennleg palefiske

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
I sommarhalvåret stemde ein skare av motorbåtar frå ytre Solund mot vest i kveldinga. Målet var dei mange fiskeplassane ytst ute, der palen gjekk i sv...

Nonneseter Monastery

Publisert: 11.06.2015
Author: Per Jahn Lavik

Det gamle ungdomshuset på Hardbakke

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Etter år på vandring mellom skulehus, privathus og prestelåve var det ufatteleg stort for Hardbakke ungdomslag å flytte inn i eige hus i 1933. Ungdoms...

Bakholmen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 17.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Ronny B. Skaar
På Vestre Bakholmen, ein liten holme på 60 dekar mellom Hundvåko og Drøni, ligg den eldste av handelsstadene i Austevoll. Her var i lang tid tingstad ...

Steinalderboplassen på Garnes

Publisert: 14.03.2025
Author: Knut Andreas Bergsvik
En viktig boplass  «Bergens Guttehjem for faderløse barn» ble etablert på Garnes i Arna i 1905 og allerede i 1908 leverte bestyreren der inn...

Madonna og helgenskap fra Kyrkjebø

Tru og livssyn
Middelalder Kyrkjekunst / Church art
Publisert: 18.03.2025
Author: Justin Kroesen
Middelalderkirkens forbindelse til Nord-Frankrike Madonna og helgenskapet fra Kyrkjebø i Sogn og Fjordane, har blitt undersøkt på nytt.  Spø...

Muséplassen på Nygårdshøyden i Bergen

Museum, natur- og kulturvern
Publisert: 19.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
Christiestøtten, løven, Minerva og plassen I dag troner støtten av museets grunnlegger stortingspresident Wilhelm Frimann Koren Christie på den å...

Ole Bull - en virtuos og vestlending

Folk og samfunn
Musikk / Music
Publisert: 22.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
Ole Bull og attentatforsøk på den russiske tsaren Ole Bull var superstjerne ute i verden midt på 1800-tallet. Han var en virtuos fiolinist og kom...

Hufthamar

Busetnad, bygd, by
Publisert: 18.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Karl Johan Haugland
Mest all gardsdrift i Austevoll har vore kombinasjonsdrift med fiske som hovudnæring. Gardsbruka i kommunen er difor små, sjølv i vestlandsk målestokk...

Krosshamn

Busetnad, bygd, by
Publisert: 18.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
Krosshamn ligg i skipsleia nordaust for Hundvåkøy, nær Sandtorv. Namnet kjem truleg av at dette er den hamna i Austevoll som ligg nærast mot Korsfjord...

Grødalshaug

Arkeologi
Publisert: 18.01.2013
Author: Svein Indrelid
Ved botnen av Vargavågen på Halhjem ligg Grødalshaug, ein 30 meter høg bergkolle mellom vågen og eit våtlendt dalsøkk. På sørsida av kollen er ei brat...

Klubbhelleren

Arkeologi
Publisert: 27.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik Ida Dyrkorn Heierland
Klubbhelleren ligg på garden Askvik i Os, Hordaland. Han ligg nær sjøen, berre fire meter over havet, i ei lun vik. Alle funna er frå eldre jernalder...

Røvarhola

Arkeologi
Publisert: 27.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik
Røvarhola ligg i skråninga opp mot Kviteråsen på øya Strøno i Os, ca. 75 meter over havet. Funna er frå folkevandringstida (400–550 e.Kr.) og stammar ...

Mariakirken

Tru og livssyn
Publisert: 24.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Ved siden av kongsgården på Holmen, Håkonshallen og de nedre etasjene av Rosenkrantztårnet, er det de tre soknekirkene i sentrum som er bevart fra mid...

Steinkloppa over Os-elva

Busetnad, bygd, by
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Fram til 1970-åra gjekk ei gamal steinbru over Os-elva, mellom gardane Eide og Rutle. Ho vart truleg teken av isen, og i fleire år var det berre resta...

Nesje Fort

Busetnad, bygd, by
Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
Sommaren 1940 starta den tyske marinen bygginga av eit kystfort på Nesje. Byggeleiinga var tysk, men store deler av arbeidet vart utført av norske ent...

Bryggen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 24.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
På 1300-tallet var Bergen et handelssentrum av europeisk betydning. Byen hadde kanskje om lag 7000 innbyggere og var den største og viktigste i landet...

Løland leir

Busetnad, bygd, by
Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
Vinteren 1941-42 var tyskarane i gang med å bygge ein ny brakkeleir i utmarka like sør for Løland bru, og i februar 1942 var ein tropp med infanteri-s...

Vågsbunnen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 24.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
VÅGSBOTN - EN BYDEL I MIDDELALDERBYEN Vågsbotn var navnet på den innerste delen av østbyen: fra Auta-almenning (dagens Vetrlidsalmenning) rundt bunne...

Hyllestad leir

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
Våren 1941 vart eit tysk infanteri-kompani fast stasjonert på Hyllestad, og på same tid starta bygginga av brakker og bunkerar på Myrgjerdet og ved ve...

Strandsiden

Busetnad, bygd, by
Publisert: 24.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
I løpet av 1300-tallet endret Strandsiden seg fra et landlig klosterlandskap til et pulserende handelssentrum med sjøboder, sjøhus og hoper....

Verftet

Næring og handverk
Publisert: 25.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Navnet «Verftet» er i dag knyttet til både et helt strøk og et bygningskompleks i ly av Fredriksberg festning. Det opprinnelige skipsverftet er anlagt...

Sandviken

Næring og handverk
Publisert: 28.01.2013
Author: Per Jahn Lavik Trygve Fett
Like ved innslaget til tunnelen ved Amalie Skrams vei i Sandviken, finner vi et kulturminne av europeisk format; et repslageri som produserte tauverk ...

Alvøen

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Alvøen er et av de eldste industristedene i Norge. Alt i 1620-årene ble det bygd en kruttmølle her. Selve stedet lå godt til rette for industridrift. ...

"Eystein" - legendarisk fiskebåt frå Måløy

Næring og handverk
Båt / Boat
Publisert: 04.01.2008
Author: Snorre Dag Øverbø
Våren 1955 melde Fjordenes Tidende at Måløy-snurparen "Eystein" hadde avslutta vintersildefisket som nummer 1 av båtane i distriktet med i alt 34.250 ...

Fana kyrkje

Tru og livssyn
Frederik Konow Lund
Publisert: 30.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Steinkyrkja i Fana var ei av valfartskyrkjene i mellomalderen, med eit undergjerande sølvkrusifiks som kunne lækja sjuke. Ein haug vest for kyrkja ver...

Jordkjellaren på Markus-plassen

Busetnad, bygd, by
Gardshus / Farm house
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Markus-plassen er det lokale namnet på Instebøen på garden Tauning, til vanleg kjend som Tonning. Der kan ein i dag sjå ein samansigen jordkjellar for...

Strusshamn

Busetnad, bygd, by
Publisert: 30.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen
På sørsida av Askøy, like vest for Bergen, ligg Strusshamn. Den lune vågen er ei av dei beste hamnene ved Byfjorden, i leia mot sør. I seglskutetida k...

Hop - Thomas Erichsens Minde

Busetnad, bygd, by
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen
Frå 1500-talet var Hop setegard for lagmannen i Bergen og Gulen lagdøme. Fleire av lagmennene var adelege, slik som Hans Hansen Lillienskiold og Niels...

Erna Osland – prisløna forfattar og lærar

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Erna Osland (f.1951) kjem frå Høyanger og har skrive om lag 40 bøker sidan debutboka «Natteramnen» kom i 1987. Den tidlegare læraren skriv mest bøker ...

Vraket av betongbåt ved Ospa i Solund

Skipsvrak / Ship wreck
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Juli 2020: Ein mann fortalde han hadde vore på båttur i Solund. Ved øya Ospa hadde han lagt merke til baugpartiet på eit skipsvrak; hadde foto på tele...

Lyse kloster

Tru og livssyn
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Marit Nybø

Lysøen

Språk og kunst
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Jostein Mæland Stephan Tschudi Madsen
Lysøen, dette eventyrslottet med den russisk-inspirerte løk-kuppelen på hjørnetårnet, står som eit minne om historismens mangfald og eit monument over...

Engevik

Busetnad, bygd, by
Publisert: 22.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik
Halvvegs inne ved Sævareidfjorden ligg offisersgarden Engevik. Først på 1700-talet var garden dels krongods, dels i bonde-eige. I 1724 busette oberstl...

Engevikhavn

Busetnad, bygd, by
Publisert: 22.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik
Gjestgjevarverksemda i Engevik på 1700-talet kan ikkje ha vore særleg omfattande. Men hundre år seinare voks det fram ein handels- og gjestgjevarstad ...

Krøttersti og gropeforekomst i utmarka på Eide

Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
I ei felles utmark på nordsida av Åfjorden vart det i eldre tid bygd ein krøttersti oppetter langs Botna-elva. Øvst oppe i elvegjelet er eit krotingsb...

Holdhus kyrkje

Tru og livssyn
Publisert: 22.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anne Marta Hoff
Gamlekyrkja på Holdhus er ei av dei eldste tømmerkyrkjene som er att på Vestlandet. Den nye kyrkja på Eide, bygd i 1890, avløyste kyrkjestaden frå mel...

Krotingsberget ved Korshaugvatnet

Busetnad, bygd, by
Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Midt i stien mot Hatleimsstølane på nordvestsida av Korshaugvatnet er det krota inn krossar, initialar og årstal i det blaute berget....

Øpstad

Busetnad, bygd, by
Publisert: 22.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Samson L. Øpstad
Postgarden på Øpstad merkjer seg ut i landskapet. Ei okergul lemstove og eit kvitmåla sveitserhus med oker lister, ber bod om eit 1800-tals tun; næras...

Skonnert «Iris» forliste ved Solund 1891

Ulukke / Accident
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Langfredag Morgen», 27. mars 1891, blei det funne eit ilanddrive lik i Solund. Den omkomne hadde på seg redningsvest der det stod «Iris» og «Egersund...

Kvalvåg

Busetnad, bygd, by
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Georg Brekke
Kvalvåg på Stolmen er først nemnd som handelsstad i 1655, og i 1731 fekk eigaren Jens Meyer kongelig handelsprivilegium....

Høyanger

Publisert: 25.09.2023
STADER I KOMMUNEN >Høyanger er den einaste av sognekommunane som ligg på begge sider av Sognefjorden. På nordsida strekkjer han seg frå Bekksneset ...

Blom - "Kjerringholet"

Arkeologi
Publisert: 13.03.2024
Kjerringholet is a small cave located nine meters above sea level on the northern side of Blomvågen, on the farm Blom in Øygarden municipality. Findin...

Olav Sande - skulemann, folkeminnesamlar, diktar og toneskald

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 02.02.2002
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Olav Sande frå garden Sande i Høyanger, på sørsida av Sognefjorden, var ein allsidig mann. I tillegg til å vere ein vidgjeten toneskald, var han også ...

Herdlevær

Busetnad, bygd, by
Publisert: 13.02.2013
Author: Ronny B. Skaar
Herdlevær ligg på ei av dei små øyane vest for Hjeltefjorden, ut mot Nordsjøen og storhavet. I dag køyrer du til tuns med bil. Dei mange øyane er bund...

Kalkstein og kontrabande frå Smilla

Gruve / Mine
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
I Smilla i Hyllestad vart det rundt 1890 og frametter til byrjinga av siste verdskrig produsert murkalk og gjødselkalk. Ein av produsentane i kalkbren...

Hjelmo

Busetnad, bygd, by
Publisert: 13.02.2013
Author: Nils Georg Brekke
På garden Hjelmo, lengst nord i Øygarden, i botnen av ein lang våg, ligg eit fint naustmiljø ved kyrkja. Dette har truleg gjennom uminnelege tider vo...

Solund

Publisert: 20.04.2020
STADER I KOMMUNEN >Solund er øyriket ved munningen av Sognefjorden. Hovudøya er Sula, deretter følgjer Ytre Sula, Steinsundøyna og Losna som dei st...

Hyllestad

Publisert: 20.04.2020
STADER I KOMMUNEN >Hyllestad kommune er forma på lag som ein halvmåne og strekkjer seg frå grensa mot Fjaler i nord, til ytste delen av Sognefjorde...

Gulen

Publisert: 20.04.2020
STADER I KOMMUNEN >Om du reiser nordover langs kysten, er Gulen siste kommunen du dreg gjennom før du passerer Sognesjøen eller Sognefjorden. Her f...

Hyllestad gamle kyrkjegard

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
I 1880 vart den gamle kyrkja på Hyllestad riven og seld. Gravplassen var for liten, og ny vart teken i bruk på nabogarden. Den gamle kyrkjegarden kom ...

Hyllestad kyrkje og kyrkjegard

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Hyllestad hadde kyrkje og kyrkjegard frå mellomalderen liggjande på garden Hyllestad. Men i 1880 hadde desse hatt si tid, og Hyllestad sokn fekk ny ky...

Bø kyrkje og kyrkjegard

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Bø kyrkje, bygd i 1868, er den eldste av dei tre soknekyrkjene i Hyllestad. Ho er også den einaste som har stått på same tufta av alle dei tidlegare k...

Øn gravstad

Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Gravplassen ligg på garden Øn, som har gitt soknet namn. Tidlegare kyrkjer i soknet har stått på same tufta som gravkapellet no står. Sjå elles under ...

Ramsgrø bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Folket i den tidlegare Vassenden krins i Hyllestad kjøpte i 1914 det gamle skulehuset i nabogrenda Lone i Fjaler. Dei sette det oppatt og tok det i br...

Skule og lokalt kulturhus i Skor

Busetnad, bygd, by
Skule / School
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Skor "gamle" skule (skulehus) stod klar til å takast i bruk skuleåret 1910/11. Byggmeister var entreprenør Andreas Gjertsen frå Salbu. Skulen vart ned...

Møvik

Tru og livssyn
Publisert: 12.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Tore Lande Moe
Vinteren 1849 vart den fattige Fjell kommune nøydd til å leggja pengar i nye gravstader, Møvik og Bildøydalen, på grunn av koleraepidemien som herja. ...

Hernar

Busetnad, bygd, by
Publisert: 13.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Sigrid H.H. Kaland
Hernar er ei lita øygruppe nokre sjømil nordvest av Seløy; ei gamal uthamn ved leia mot vest. Her låg skip og venta på bør før dei la ut på ferd vesto...

Sjøbu i Porten

Sjøbu / Sea house
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Ei stor, okermåla sjøbu under Buhammaren i Porten minner om stor aktivitet med oppkjøp og sal av laks på 1900-talet....

Kvernhus i Systaddalen

Mølle / Mill
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
2-300 m nordafor gardshusa i Systaddalen ligg eit nyleg restaurert kvernhusanlegg. Både kvernhus og føringsslok med demning er bygde i stein. Anlegget...

Katlenova - eit rasfarleg fjell

Busetnad, bygd, by
Fjell / Mountain
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
På nordsida av Katleneset - mot Sørefjorden - ligg fjellet Katlenova. Den 19. mars 1998 gjekk det eit stort ras som øydela naust og anlegg på nordsida...

Portesteinen - naturleg portal mellom to gardar

Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
På grensa mellom gardane Porten og Storakeren ligg Portesteinen i eit skar i fjellet. Ferdsla over land mellom dei to gardane gjekk gjennom ei grind u...

Vakker rullesteinsfjøre i Brennsdalen

Landskap
Strand / Beach
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Like vestafor vegtunnelen i Brennsdalen er ei særs vakker rullesteinsfjøre. Fjøra blir nytta som badestrand, men vert også misbrukt til forsøpling og ...

Ytre Arna

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 17.09.2019
Author: Bjørn Bremerthun
Peter Jebsen frå Slesvig i Sør-Jylland etablerte det første norske bomullsveveriet ved utløpet av Blindheimselva i Ytre Arna i 1846. Det var nokre spi...

Olderskog med knuldrar

Skog / Forrest
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
I Hyllestad veks det mykje older. Somme stader er det fullt med utvekstar oppetter stomnane og utover greinene. Lokalt vert desse utvekstene kalla "kn...

Brattholmen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 05.02.2013
Author: Nils Georg Brekke
Den gamle gjestgjevarstaden i Brattholmen på austsida av Litlesotra, vart truleg oppretta i første halvdel av 1700-talet. I ei liste frå 1748 heiter d...

Øygarden

Publisert: 20.04.2020
Med front mot Nordsjøen i vest er kommunen i heile si lengd eksponert mot storhavet. I aust har Øygarden kommunane Bergen, Askøy og Alver i ryggen, re...

Bjørnafjorden

Publisert: 20.04.2020
STADER I KOMMUNEN >Frå 2020 vil Bjørnafjorden skape si eiga historie, men naturgeografien og den tidlegare historia vil ikkje endre seg. Dei som vi...

Kjempebjørka på Indre Gil

Plante / Plant
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
På garden Indre Gil, 1 km vestafor Sørbøvåg og 50 m frå fylkesvegen, veks ei uvanleg stor bjørk. Truleg har kjempebjørka vore eit tidlegare tuntre....

Holsund

Næring og handverk
Publisert: 22.01.2013
Author: Nils Georg Brekke

Notaholmen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 23.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
Garnhengja på Notaholmen står som eit minne om dei dagar folk rodde fisket. På Notaholmen vart nøtene tørka, bøtte og barka. Og det var ein stor forde...

Vasstandsmerke i Solund

Busetnad, bygd, by
Plakett / Plaque
Publisert: 19.12.2001
Author: Hans H. Steinsund
Langs heile norskekysten vart det på 1800-talet hogd inn i fjellet ein god del såkalla vasstandsmerke. I dag veit me om 123 slike merke. To av dei er ...

Klippfisktørking i Solund

Busetnad, bygd, by
Fiske / Fishing
Publisert: 19.12.2001
Author: Hans H. Steinsund
På fleire plassar i Solund tørka dei torsk på berga. Fisken kom flakt og salta med jekter frå Lofoten i april/mai. Friske hender vaska, vende og stabl...

Ådland

Tru og livssyn
Publisert: 23.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
Ådland inst i Samnangerfjorden er ein gammal kyrkjestad og skysstasjon; eit knutepunkt i samferdsla frå sjø til land. Den kvitmåla kyrkja som ligg her...

Årstad

Arkeologi
Publisert: 23.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Alrekstad (senere Årstad) er Bergens arnested. Gården var kongsgård for Harald Hårfagre og flere av hans etterfølgere: Eirik Blodøks, Håkon den gode o...

Håkonshallen

Busetnad, bygd, by
Publisert: 23.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
I 1266 «brann hallin i Biorgyn», forteller de islandske annalene. Den bygningen vi kaller Håkonshallen, må være en av de «to gode steinhaller» kong Hå...

Rosenkrantztårnet

Busetnad, bygd, by
Publisert: 23.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
På Scholeusstikket fra 1580-årene er den befestede kongsgården ved innseilingen til Vågen blitt til et moderne renessanseslott – Bergenhus slott. De k...

Glesvær - Handelsstaden

Busetnad, bygd, by
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Åsmund Lien Atle Austestad
Glesvær er ein av dei eldste handelsstadene på Vestlandskysten. På 1700-og 1800-talet var dette det største og viktigaste fiskeværet på Sotra. Første ...

Altartavla i Hornindal kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Det er eit sjeldant kunstverk, og me er kunstnaren Dagfin Werenskiold stor takk skuldig", sa soknprest Jon Johnson då altartavla - eit kunstverk i tr...

Golta - Langhuset

Busetnad, bygd, by
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
I mellomkrigsåra vart det sett i gang ei større registrering av hus og husbunad, byggjemåte, eldstader og tunformer på Vestlandet – ei storstila kartl...

Fedrelandssalmen i fylkestinget

Busetnad, bygd, by
Musikkverk / Musical work
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
Ved opninga av fylkestinget 10. og 11. desember 2007 tok representanten Heidi Kathrin Osland (SV) opp skikken med å opna kvart fylkesting med fedrelan...

Tælavåg

Folk og samfunn
Publisert: 01.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Ronny B. Skaar
Tælavåg har ein særskild plass i okkupasjonssoga. Den vesle bygda ved havet, der folket gjennom hundreåra hadde livnært seg ved fiske og jordbruk i fr...

Lisle Lyngøy

Landskap
Publisert: 21.11.2018
Author: Eivind Bastesen Marte Haave
Den stranda småhovudkvalen, kanskje betre kjend under namnet gåsenebbkval, fekk internasjonal pressedekning. Magen til kvalen var mellom anna fylt med...

Skogsvåg

Publisert: 01.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Øystein Frøiland
Kval i våg! Når det ropet gjekk, var det berre å få ut den kraftige kvalnota til å stengja vågen med, og så kunne veidinga ta til. I uminnelege tider ...

Ferstad

Busetnad, bygd, by
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
Ferstad er vel verdt ei vitjing. Garden ligg på eit lite høgdedrag sør for Lekven; ein vakker embetsgard frå 1700-talet....

Osøyro

Busetnad, bygd, by
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
Strandstaden Os tek form midt på 1800-talet. Då byrjar handverkarar og handelsmenn å slå seg ned på øyra ved elveosen....

Gåssand

Busetnad, bygd, by
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke
28. november 1914 var ein stor dag for osingane. Då kunne dei skrua på brytaren og få elektrisk lys i stovene sine. Det var som å opna døra til framti...

Lyse kapell

Tru og livssyn
Publisert: 21.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Hans Emil Lidén
Det vesle, kvitmåla kapellet med det raude tegltaket, like sør for klosterruinane på Lyse vart bygt 1663 som gardskapell for klostergodset, etter at s...

Ramsøy

Busetnad, bygd, by
Publisert: 31.01.2013
Author: Svein Indrelid Nils Georg Brekke
«Det høyrdest ved nott eit dunder på dør, og husbonden vaknar, spring ut og spør: Kven er det som belar? Jau no lyt du ut, for varden lyser på Høgenut...

Smilden lykt

Busetnad, bygd, by
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Smilden lykt ved Åfjorden vart sett opp 1917, etter avtale mellom Kystverket og dåverande grunneigar Gabriel Bertelson. Fyrlykta vart automatisert til...

Herdla gard

Folk og samfunn
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen
Talrike fornfunn viser at busetnaden på Herdla går attende til forhistorisk tid, og storgarden på Herdla har hatt ein sentral plass i rikssoga sidan h...

Norsk sildefiske ved Island - Ein nordfjording fortel

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
I tida frå kring 1880 til slutten av 1960-talet dreiv nordmenn sildefiske ved Island. Islandssild vart etter kvart eit omgrep og "varemerke". Fiskef...

Bukken

Busetnad, bygd, by
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Hans Emil Liden
I Christian IVs dagbok frå Noregsreisa i 1599 finn vi referert segna eller anekdoten om opphavet til namnet Bukken. Ein hollandsk fullriggar passerte ...

Norsk sildefiske ved Island - Notbas frå Vågsøy

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Blant vore fiskere er der neppe nogen nordfjording som har faret saa vidt og prøvt saa meget og som i det hele vært ute i saa mange situationer som...

Norsk sildefiske ved Island - Frå dagboka til ein snurpar i 1949

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Bare 3 av stedets fiskebåter skal i år delta i sildefisket ved Island. Det er "Eystein", "Tenor" og "Bøvik". Dette stod å lesa i ei kort notis i Må...

Langøy

Busetnad, bygd, by
Publisert: 12.02.2013
Author: Nils Georg Brekke
Fram til 1842 måtte ein ha kongeleg privilegiebrev for å ha lov til å driva handel. Etter lova var det berre byborgarar som kunne få slikt privilegium...

Landro

Busetnad, bygd, by
Publisert: 12.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Ågot Gammersvik
Landro har vore storgarden på Sotra, med 15 gardsbruk som har hatt rimeleg gode vilkår for jordbruk. Nausta sine har dei i Landrovågen; ei framifrå ha...

Påemna bautastein eller steinkiste i Gøyaren

Berggrunn
Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
Korskirken er Bergens eldste stående kirke. Både kirken og dens omgivelser har gjennomgått store endringer siden middelalderen. ...

Høybøen

Arkeologi
Publisert: 12.02.2013
Author: Svein Indrelid Kjersti Randers Sigrid H.H. Kaland
Under utgravingar kring 1980 i regi av Historisk Museum i Bergen – i samband med dei planlagde utbyggingane for oljeindustrien på Vindenes – kom det f...

Brurabenken i Håskaret grensestein og kvilestein

Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 07.07.1999
Author: Per Bygnes
I Håskaret ligg ein nær på 4 m lang stein som markerer grensa mellom både gardar og kommunar. Steinen kan òg ha gitt kvild til eit brurafylgje på veg ...

Samnanger

Publisert: 18.04.2012
Bygdene ved Samnangerfjorden har mange spor etter historia – mellomalderens byggeskikk med stavbygde stover og dyktige felebyggjarar og rosemålarar på...

Toftøyna

Berggrunn
Publisert: 05.08.2015
Author: Haakon Fossen
FALDINGAR: NATURENS KRUSEDULLAR...

Toftestallen

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 05.08.2015
Author: Herman G. Gade
Dei store kystbølgjene som slår mot øyane vest i havet, kan henta krafta si frå storm og kuling heilt ute i Nord- Atlanteren. Den vanlegaste arnestade...

Kollsnes - Kraftlinje

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 05.08.2015
Author: Stein Byrkjeland
OMSTRIDD KRAFTLINJEDå Troll-terminalen på Kollsnes i Øygarden skulle byggjast ut tidleg på 1990-talet, kravde miljøvernorganisasjonar, lokalbefolkning...

Tveit

Språk og kunst
Publisert: 05.08.2015
Author: Nils Georg Brekke
TO GRANNAR - ROSEMÅLAREN OG FELEBYGGJAREN ...

Tysse

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 05.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Ivar Bård Aadland
Alt i 1862 tok Svein L. Røsseland til med landhandel og gjestgjevarstad på Ytre Tysse, og seinare var han også dampskipsekspeditør og den første posto...

Mørkhølen

Samferdsle
Publisert: 05.08.2015
Author: Statens vegvesen Nils Georg Brekke Ivar Bård Aadland

Nordvik

Busetnad, bygd, by
Publisert: 05.08.2015
Author: Nils Georg Brekke

Nordvikasetret

Busetnad, bygd, by
Publisert: 05.08.2015
Author: Nils Georg Brekke

Træet

Busetnad, bygd, by
Publisert: 06.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Erling Virkesdal

Ask - Kongsgarden

Folk og samfunn
Publisert: 06.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen

Hop - kongshaugen

Arkeologi
Publisert: 06.08.2015
Author: Svein Indrelid

Byrknesøy kapell

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 27.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Byrknesøy kapell er eit påbygt bedehus av tre som står på Byrknes, ytst mot havet i Gulen. Kapellet, som har 200 sitjeplassar, vart vigsla 26. mai 197...