Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 138 av 138 resultater

Minnekapellet i Ervik og "Sanct Svithun"-tragedien

Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Hausten 1943 vart hurtigruteskipet D/S "Sanct Svithun" bomba av allierte fly i skipesleia ved Stad. Meir enn 50 menneske omkom. Folk i Ervik utførte e...

Kyrkjegarden i Ervik

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"Mange bleiv og får aldri kvile i vigsla jord. Og havet er utrøytteleg (..) ingen veit kven som vil falle havet i vald. Men like ved det frådande stor...

Laksetrappa i Osfossen i Gaula – om bygningsmenn og årstal

Laksetrapp / Salmon ladder
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Osfossen ligg ved utløpet av det vidgjetne Gaula-vassdraget i Sunnfjord. Laksetrappa ved denne fossen er kjend som den første i landet, bygd av ein ir...

Connie Henden-leskuret frå Førde Sementvare sidan 1974

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Leskur, venteskur, busskur – tre ord om det same; liten bygning oppsett på buss-stopp. Det finst fleire slags leskur langs vegane, men i Sogn og Fjord...

Nei til «bautastein» – i Naustdal

Gravstein / Gravestone
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Anders Hamre frå Naustdal (1878-1934) var pressemann og samfunnsaktør av stort format. Kort tid etter at han døydde, vart det i Naustdal gjort opptak ...

Om krigsforlis DS «Nordnorge» (2) ved Stad, 24. mars 1944

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Under 2. verdskrigen krigsforliste tre hurtigruteskip ved Stad: DS «Ryfylke», DS «Sanct Svithun» og DS «Nordnorge». Alle blei søkkte av allierte strid...

SS «Deptford» - torpedert ved Stad 1939

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Det var frygtelige øieblik», skreiv Måløy-avisa Fjordenes Tidende. Avisa hadde snakka med skipper Blålid på mk «Firda» som var augevitne til torpeder...

Då hurtigruteskipet «Ryfylke» krigsforliste

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tre hurtigruteskip krigsforliste ved Stadt i åra 1940-1945; DS «Ryfylke», DS «Nordnorge», og DS «Sanct Svithun». Alle blei søkkte av allierte stridskr...

Vevring kyrkje - snikkar Lars Gjelsvik

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 27.12.2010
Author: Hermund Kleppa
Vevring kyrkje var i minste laget då ho stod ferdig i 1846. Ei omfattande utviding var på tale rundt 1900, men arbeidet tok ikkje til før i 1944. Arbe...

Gamla – lydbøye og lysbøye på Stadhavet

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Ved Gamla, Furnes, pr. Statt, er utelagt en orgelbøie. (…) Bøiens farve er rød». Det stod i «Bekjendgjørelse fra Fyrdirektøren, nr. 16, år 1916. Sein...

Nordfarjekt frå Lyngen kapra på Stadhavet i ufredsåra 1807 – 1814

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Ein finn hadde flinte-rifla. Han skaut 3 engelsmenn i båten fyrr dei kom til jægti.» Dette fortel Anders Skaasheim i 1922. Han hadde høyrt om den dra...

Kong Olav V i Sogn og Fjordane – bispedømmejubileum i Selje 1968

Jubileum / Anniversary
Publisert: 06.02.2024
Author: Torkjell Djupedal Hermund Kleppa
Spør du folk i Selje om kva som var den største hendinga i bygda i løpet av dei vel 50 åra sidan krigen slutta, er sjansen stor for at dei vil seie ju...

Minnestein over Leo Aarseth

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
12. juni 1940 var Leo Aarseth frå Vevring lettmatros på tankskipet "Orkanger" på veg frå Abadan til Malta. Skipet vart torpedert, men mannskapet berga...

Alfred Maurstad - frå Tuftene i Maurstadgrenda

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music Musikkverk / Musical work Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Skodespelaren Alfred Maurstad (1896-1967) vart fødd og voks opp på Bryggja i Ytre Nordfjord. Barndomsheimen hans på småbruket Tuftene ligg i skråninga...

Minnestein på Åsebønakken

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Spjuteneset på Nordsida av Hornindalsvatnet går det ein rygg opp mot Åsebønakken. Her var det vete og vetestove i eldre tider. Staden var eit punk...

Bautastein på Nordfjordeid over falne i krigsåra 1807-1814

Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I krigsåra 1807-1814 vart fleire hundre nordfjordingar innkalla til militærteneste. Mannskapa frå ytre Nordfjord gjorde teneste i sjøforsvaret. Soldat...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over skulestyrar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På framsida (eller baksida) av den eldste bygningen på Sunnfjord Folkehøgskule står det ein bautastein. Steinen vart reist i 1933 til minne om Rasmus ...

Sunnfjord Folkehøgskule - minnestein om brannulukke

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Minne um ulukka paa Solvang" står innhogge på ein stein på kyrkjegarden ved Førde kyrkje. Det var mellom klokka 1 og 2, natt til laurdag den 3. septe...

Veg og bru over Kjøsnesfjorden

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Vassenden strekkjer Jølstravatnet seg vel to mil austover, og ved gardane Sunde og Kjøsnes på sørsida, går den kring fem kilometer lange Kjøsnesfj...

Minne om Justismordet i Gaular

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 29.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Viksdalen kyrkje står ein gravstein som skil seg ut frå alle dei andre. Ikkje i materiale eller form, men ved innskrifta: "MIKAL G. HETLE (---) Sk...

Minnestein på Sande over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Gaular miste livet i kampane mot dei tyske invasjonsstyrkane ved Flå og ved Dokka. Dei fall same dagen, 25. april 1940. Begge blei gr...

Bautastein ved gardstunet på Åsebø

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På Åsebø står ein bautastein tett attmed gardstunet på ein stad dei kallar "oppå Dala". Etter tradisjonen skal han vera oppsett på gravhaugen til ei f...

Statensnaustet i Selje – landbase for Gamla lyd- og lysbøye

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Heilt nord i Sørpollen, ikkje langt frå Flatraket, står eit stort raudmåla og godt bardunert naust. Folk kallar det Statensnaustet. Det var Fyrvesenet...

Då Osen bru ramla i elva

Busetnad, bygd, by
Ulukke / Accident
Publisert: 04.01.2008
Author: Svein Ove Nistad Hermund Kleppa
Gaula renn ut inst inne i Dalsfjorden. Osen bru ligg nesten ved utløpet. Den 30. april 1959 stod ei heller uvanleg kunngjering i Firda: "Fylkesvegen m...

Jens Andreas Friis – «opptegnelser» i dagbok 1841

Person / Person
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Førde kyrkje i Sunnfjord kan kyrkjegardsvandrarar sjå eit gravminne over sokneprest Søren Hjelm Friis og «hustru» Charlotte Lovise...

Forlis på Stadhavet - snurpebåten "Brenning"

Ulukke / Accident
Publisert: 01.12.2008
Author: Hermund Kleppa
Om morgonen, torsdag 1. mars 1956, forliste sildesnurparen "Brenning" på Stadhavet. Båten høyrde heime i Røsvåg i Salten og var på veg heim etter at v...

Vasskverna i Nordpollen

Mølle / Mill
Publisert: 29.03.2009
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 11. november 2006 var ein stor dag i Nordpollen i Selje. Den restaurerte vasskverna i Heggjedalene på gardsnummer 84, bruksnummer 1, Nordpoll,...

Minnesmerke over presten Niels Nielsen Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På 1800-talet var det uvanleg å reisa minnesmerke over folk. I Sogn og Fjordane kjenner me berre til fem. Eitt av dei, over soknepresten Niels Nielsen...

Gravferd i Bygstad 1903

Gravferd / Funeral
Publisert: 17.04.2008
Author: Hermund Kleppa
I 1901 kom engelskmannen Charles Thomas-Stanford til Bygstad for å fiska laks. Seinare kom han årvisst. Kona hans Ellen Thomas-Stanford var og med. Ho...

Bygstad gamle kyrkjegard II

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 22.04.2008
Author: Hermund Kleppa
Kyrkja og kyrkjegarden i Bygstad ligg eit stykke frå kvarandre på Eide. Tidlegare låg kyrkja og kyrkjegarden på garden Bygstad. I 2008 er den gamle gr...

Minnestein over Matias og Marie Orheim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2002
Author: Hermund Kleppa
Den blinde sjåaren brukte Arne Grimstad som tittel på minneskriftet om Matias Orheim som kom ut i 1964. Orheim vart blind i ung alder, men gav likevel...

Minnestein over Anna Myklebust på Bryggja

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 18.07.2002
Author: Hermund Kleppa
Anna Myklebust (1868-1942) frå Bryggja la ned eit uvanleg stort arbeid i fråhaldsrørsla. Ho skipa barnelosje på Bryggja og reiste mange år som talar i...

Monument over falne nordfjordingar i verdskrigen 1939-1945

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På den gamle militærøvingsplassen på Nordfjordeid står monumentet "Mor Noreg". Det er laga av kunstnaren Dyre Vaa og reist til minne om dei nordfjordi...

Minnestein ved Leikanger kyrkje i Selje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.08.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje i Selje står ein minnestein til minne om bortkomne på havet og falne i krigen 1940-1945. Steinen vart fyrst reist...

Steinkrossen mellom Midthjell og Lefdal

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På ei avkøyrsle mellom Midthjell og Lefdal står ein steinkross som skil seg ut frå liknande krossar i fylket. Han er ser ikkje heilt ferdig ut, og det...

Heimevernet – skulptur på Skei

Monument / Monument
Publisert: 15.05.2013
Author: Hermund Kleppa
I 1990 flytte Heimevernet, distrikt 10 Fjordane, frå Bergen til Skei i Jølster. Tre år etter overtok HV 10 ny fane og reiste ein skulptur ved stabskva...

Kongebesøket i Selje i 1733

Besøk / Visit
Publisert: 20.08.2009
Author: Hermund Kleppa
Anno 1733 den 9 August Reiste Hans Kongelige Majestet [og] Hendes Majestete Dronningen (…) Over dette Field Mandseidet. Denne informasjonen står under...

Lundegrend bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 02.03.2011
Author: Hermund Kleppa
Gaular kommune er ein av dei store kommunane i Sogn og Fjordane rekna etter bedehus. Frå Bjørvikstranda i vest til Viksdalen i aust finn me sju. Fem a...

Botnafossen kraftlag - typisk grendeverk på 1900-talet

Industri, energi og naturressursar
Kraftstasjon / Power plant
Publisert: 01.07.2009
Author: Hermund Kleppa
Artikkelen handlar om eit grendekraftverk i Eldalsdalen i Gaular som var i drift i perioden 1946-1964. Det er lagt vekt på å seia noko om dei spora - ...

Grunnlovsjubileum 2014 - 17. mai-feiring i Førde 1869

Jubileum / Anniversary
Publisert: 03.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Året 1814 har stor plass i Noregssoga. Stikkord er: Kielfreden, unionen med Danmark oppløyst, notabelmøtet på Eidsvoll, Riksforsamlinga på Eidsvoll, g...

Bondevener i Selje og i Sogn og Fjordane

Foretak / Association
Publisert: 09.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Bondevenrørsla var ei politisk folkerørsle i store deler av landet i 1860-70-åra. Søren Jaabæk grunnla den fyrste bondevenforeininga i 1865 og gav ut ...

Ei sjeldan grav - Fjokla Demjanova

Person / Person
Publisert: 10.02.2011
Author: Hermund Kleppa
”Noreg takkar deg Fjokla Demjanova, ærer deg og minnest deg ved å gje deg ein fredfull kvileplass i Noregs jord.” Med desse orda slutta tidlegare ordf...

Falsk mynt 1880 i Førde - einaste i heile landet

Mynt / Coin
Publisert: 15.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Søndag 19. september 1880 troppa to lensmenn opp i tunet på garden Åsen i Jølster. Dei skulle forhøyra den 18 år gamle Katrine Åsen. Dagen før hadde h...

Hans Kvernevik - fela og folkemusikken

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music Person / Person
Publisert: 05.08.2010
Author: Hermund Kleppa Hans Mathias Kvernevik (1907 - 1989)
"Fjordenes Tidende" (Måløy) hadde i julenummeret 1984 ein artikkel med overskrifta "Fela og folkemusikken har gitt meg mykje". Stykket er skrive av Ha...

Nordpoll Samlingsheim

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 06.12.2010
Author: Hermund Kleppa
Selje kommune har tre bedehus, Nordstranda bedehus på Leikanger, Selje bedehus i Selje og Nordpoll Samlingsheim i Nordpoll. Samlingsheimen vart vigsla...

Selje bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 13.01.2011
Author: Hermund Kleppa
Selje kommune har tre bedehus: Nordstranda bedehus på Ytre Stadlandet, Nordpoll Samlingsheim i Nordpoll og Selje bedehus i hovudbygda. Hausten 1959 se...

Krigsgrav ved Selje kyrkje - Oluf Ingebrigtsen Aarsheim

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 03.04.2003
Author: Hermund Kleppa
Fredag 19. oktober 1945 var Selje kyrkje fullsett av bygdefolk og tilreisande. Det var gravferd for Oluf Ingebrigtsen Aarsheim. Han omkom i ei krigshe...

Krigsgrav på Stadlandet - Peder Sandvik

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 14.01.2004
Author: Hermund Kleppa
"Etter melding frå sjøforsvarets overkommando døydde han på sin post for fedrelandet." Det stod i dødsannonsa for Peder P. Sandvik 20. august 1945. Pe...

Krigsgrav på Stadlandet - Reidar Drage

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 14.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Den 15. april 1946 tok det fyr i dekkslasta på ein motorbåt lasta med tysk ammunisjon på veg til ein dumpingsplass i Nordfjord. Folka hoppa i sjøen og...

Tunold-steinen i Selje

Monument / Monument
Publisert: 18.02.2004
Author: Hermund Kleppa
Kunstmålar Bernt Tunold, fødd i Selje 25. februar 1877, død i Bergen 23. januar 1946, vert rekna som ein av dei store kunstmålarane på Vestlandet. I...

Krigsgrav ved Selje kyrkje - Ole Dagfinn Eide

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 12.05.2005
Author: Hermund Kleppa
Både under og etter krigen skjedde dødsulukker ved at folk uforvarande utløyste miner. I Osmundvåg omkom den 18 år gamle Ole Dagfinn Eide den 18. juli...

Krigsgrav i Selje - Romandus Stave

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 09.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Grava til Romandus Stave er ei av tre krigsgraver på kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje på Stadlandet. Romandus Stave segla i utanriksfart då verdskrig...

Krossen på Dragseidet

Monument / Monument
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
År 997 stemnde Olav Trygvason bøndene i fylka Romsdal, Sunnmøre, Fjordane og Sogn til ting på Dragseidet. Dei fekk valet mellom å la seg døypa eller å...

Om Anna Nagelsaker – bibelkvinne og sjukesøster

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«..det forekomer mig at en nørs [sjukesøster] gjør saa meget godt i Verden for andre menesker, baade til sjel og legeme som det er raad for nogen at g...

Varden i Varddalen

Varde / Cairn
Publisert: 10.10.2013
Author: Hermund Kleppa
Varddalen heiter staden eit par-tre kilometer i sørvestleg retning frå Espesetstølen i Gaular. Det står ein varde der, på ein bergknatte like før dale...

Kulturhuset Gamlebanken

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Nordfjords Sparebank stod det med store bokstavar over inngangsdøra på huset i Eidsgata der det nå står Kulturhuset Gamlebanken. Huset vart teke i bru...

Krigsseglar frå Hennebygda - Kveldulf Henden

Museum, natur- og kulturvern
Person / Person
Publisert: 14.01.2008
Author: Hermund Kleppa
I juli 1942, byrja arbeidet på Fjell festning. Utgangspunktet var ei ordre frå Hitler i oktober 1941, der Fritz Todt, leiaren for Organisation Todt (O...

Bedehuset Betania i Kjølsdalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 24.05.2005
Author: Einar Berstad Hermund Kleppa
I 1992 blei Einar Berstad i Kjølsdalen tildelt Kongens Fortenestemedalje i sølv og medalje for lang og tru teneste. I 47 år hadde han reist som emissæ...

Runestein på Barmen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På Barmen står ein runestein "sød i stranda". Runene er frå den eldre runerekkja med 24 teikn. Ein har tidfesta innskrifta til tida 400-450 e. Kr. Run...

Gardfjøs på Mannset

Gardshus / Farm house
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
På Mannset i Remmedalen står murane etter ein gardfjøs. Det var Guttorm Mannset som sette opp fjøsen på Steinane, i skiljet mellom innmarka og utmarka...

Krigsgrav på Nordfjordeid - Olav M. Hjelle

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.12.2002
Author: Hermund Kleppa
Olav Hjelle frå Nordfjordeid var ein av åtte soldatar frå Sogn og Fjordane som miste livet under felttoget i Valdres i slutten av april 1940. Han vart...

Krigsgrav i Sandefjord - Thor Nicolay Devig

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 18.03.2004
Author: Hermund Kleppa
Thor Nicolay Devig (1888-1942) voks opp på Skei i Førde, og reiste for godt ut i verda vel 20 år gammal. Frå 1909 vart han buande i Sandefjord. Under ...

Ervikpreika - hundreårlang tradisjon

Festival / Festival
Publisert: 19.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2003 var mykje folk tilstades på Ervikpreika. Presten fortalde litt om tradisjonen kring denne årvisse preika på kyrkjegarden i Ervik. Han ha...

Gamal grensestein mellom Sunnfjord og Nordfjord

Grensestein / Boundary stone
Publisert: 03.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Tett attmed vegen ned mot Førde i sørenden av Breimsvatnet står ein kring to meter høg stein. Han blei reist i 1835 og markerte grensa mellom to futed...

Minnebilete på Ålhus - Johannes D. Sandal

Plakett / Plaque
Publisert: 30.12.2005
Author: Lidvald Klakegg (1941 - ) Hermund Kleppa
Eit stort bilete av Johannes D. Sandal (1878-1907) har fått heidersplass i ungdomshuset Borgja på Ålhus. Sandal var levande interessert i lokalhistori...

Minnebilete på Ålhus - Johannes Ålhus

Plakett / Plaque
Publisert: 09.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Søndag kveld, 4. november 1951 var det ei særleg tilskiping i ungdomshuset Borgja på Ålhus. Dei avduka eit bilete av Johannes Ålhus. Han døydde 1910, ...

Krigsgrav på Vassenden - Sverre Kvammen

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 30.12.2005
Author: Hermund Kleppa
Jølster kommune har to krigsgraver. Sverre N. Kvammen dreiv landhandel i Eikåsgrenda. Det tyske prispolitiet var etter han og han måtte fleire gonger ...

Minneplakett om engelskmann på Gallen

Plakett / Plaque
Publisert: 13.03.2006
Author: Hermund Kleppa
I 1984 kom gjekk ei gruppe engelske ungdommar over Jostedalsbreen frå Fjærland til Stardalen i Jølster. 17-åringen Miles Gurzynski skulle óg vore med,...

Likdansen

Religion / Religion
Publisert: 22.01.2007
Author: Nikolai Astrup Hermund Kleppa
Den gamle skikken med å vaka over ein død person, likvake, går tilbake til førhistorisk tid. Skikken heldt seg i mange hundre år etter at kristendomme...

Olavsbautaen på Kongshaugen

Monument / Monument
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Kongshaugen heiter den runde haugen nokolunde midt på Dragseidet mellom Drage og Leikanger på Stadlandet. På haugen står Olavsbautaen, ein vel tre met...

Lokale eventyr og segner - Sølvbordet i Risevatnet

Sagn / Legend
Publisert: 30.08.2007
Author: Hermund Kleppa
Lokale eventyr og segner er ofte knytte til landskapet. Dei underjordiske skapningane, som tussar og troll og huldrer, budde i fjell og hamrar og haug...

Ei grav - Fredrikke Sophie Christensen

Busetnad, bygd, by
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Liti og kroki" minnest Tryggve Rishovd, fødd 1916, at Sophie Christensen i fylkesmannsgarden var. Ho budde hjå sonen, fylkesmann I.E. Christensen. "I...

Minnebilete i Haukedalen - Lærar Sigurd Nesse

Plakett / Plaque
Publisert: 25.06.2008
Author: Hermund Kleppa
Lærar og forfattar Sigurd Nesse kom i 1874 som nyutdanna lærar til Haukedalen. Han var der i tre år. Då han fire år seinare reiste frå bygda, hadde de...

Krossteinen på Bell

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Det finst fleire krossforma steinar i Sogn og Fjordane. Dei er minne om då kristendomen vart innførd i Noreg, rundt rekna tida 950-1050. Ein funksjon ...

Tysklandsbrigadens Veteranforbund - Sogn og Fjordane

Foretak / Association
Publisert: 07.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I åra 1947-1953 var norske styrkar med i den allierte okkupasjonen av Tyskland. Norske soldatar skulle vera med på å tryggja og byggja freden. På 1980...

Med Kongsberg-knekk i Ormhaugbakken

Sportsanlegg / Sport installation
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
- Det var vel helst den stilen som blei kalla Kongsberg-knekk det gjekk på, fortalde Gunnar Jan Gjerland då han i 2008 var med og synte kvar haukedøle...

Haukedalen forsamlingshus

Bedehus / Chapel
Publisert: 17.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I Haukedalen kallar dei bedehuset sitt Forsamlingshuset. Det signaliserer brei bruk, eit hus der folk kjem saman. Ordet samlingshus har óg vore brukt,...

Finnlandsplaketten - eineståande premie i langrenn?

Plakett / Plaque
Publisert: 16.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I Haukedalen har dei ein langrenn-premie kan henda ingen andre har maken til: ein Finlands-plakett, - eit vandreskjold Haukedalens Idrottslag vann til...

Norsk rosemåla kiste i England

Kiste / Coffin
Publisert: 14.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Herskapshuset Preston Manor i Brighton høyrer med til musea i byen. Mr. og Mrs. Thomas-Stanford var dei siste som residerte der på 1930-talet. Eitt mø...

Bautastein på Følling i Eldalsdalen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 14.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har eit halvt hundre bautasteinar arkeologane omtalar som fornminne, det vil seia at dei truleg er meir enn rundt rekna 1000 år gamle...

Privat gravstad på Gravholmen i Holmøyane

Gravplass / Cementery
Publisert: 15.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Den private gravstaden Landholmen eller Gravholmen i Holmøyane er ein av tre private gravstader i Sogn og Fjordane. Ola Marius H. Holmøy fekk kongeleg...

Sogn og Fjordane-Irland: Potts på Osen gard i Bygstad

Person / Person
Publisert: 07.10.2008
Author: Hermund Kleppa
På slutten av 1800-talet var irlendarar med namnet Potts i Bygstad og fiska laks. William Trumperant Potts var med då dei kring 1870 bygde laksetrappa...

Damn! - mislukka kjeksing i Gaula og Årøyelva

Person / Person
Publisert: 02.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Ikkje med sine "forfædres kraftige eder" - men med det engelske kraftordet "damn", sette han i, kjeksemannen (eller klepparen) som i 1901 mislukkast m...

Gammal meieribygning på Vassenden

Meieri / Diary
Publisert: 26.05.2009
Author: Hermund Kleppa
På Vassenden i Jølster står det eit lite hus som skil seg ut frå dei andre. Det ligg tett attmed vegen på den smale stripa mellom E39 og Jølstra. Det ...

Den gamle kvelvingsbrua på Maurstad

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Natt til 11. oktober 1984 ramla den over 100 år gamle kvelvingsbrua på Maurstad ned. Eit veghistorisk kulturminne var brått borte. Men hausten 2000 va...

Skipstunnel gjennom Stad

Samferdsle
Tunnel / Tunnel
Publisert: 18.01.2011
Author: Hermund Kleppa
I åra 1990-2011 arbeidde mange med stort engasjemnet for å realisera ein gamal tanke om skipstunnell gjennom ”Statten”. Det kom etter kvart nærare 20 ...

Skredulukke i Stardalen (Heggheim)

Folk og samfunn
Skred / Avalanche
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Året 1868 var eit av dei verste snøskredåra på Vestlandet. Kring 150 menneske omkom. På garden Heggheim i Stardalen vart alle husa råka av raset. 17 m...

Ingeborg Grytten - salmediktar frå Sunnfjord

Folk og samfunn
Musikkverk / Musical work Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 14.04.2008
Author: Hermund Kleppa Kvinnestemmer.net
Nordlandspresten Petter Dass er den ruvande skikkelsen i norsk salmedikting på 1600-talet. To vestlands-kvinner er mellom dei andre som skreiv salmar ...

Grønlands apostel - ektepar frå Sogn og Fjordane med i 1721

Person / Person
Publisert: 26.04.2010
Author: Hermund Kleppa
Hans Egede - Grønlands apostel - reiste frå Bergen i 1721. Ekspedisjonen bestod av tre skip. Det eine hadde namnet "Haabet". Med i følgjet var to pers...

Hurtigruteskipet DS «Finmarken i tida april-juni 1940

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tysdag kveld, 7. mai 1940, styrde hurtigruteskipet DS «Finmarken» ut Nordfjord etter å ha lege gøymt i Hyen frå 12. april, - «med syv manns besetning,...

Astrup-steinen

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"NIKOLAI ASTRUP 1880-1928" Det står innhogge på Astrup-steinen i det gamle prestegardstunet på Ålhus. "Soleis skal óg han sjølv og livsverket hans for...

Drukningsulukke på Nordfjorden i 1876

Ulukke / Accident
Publisert: 20.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Søndag 29. oktober 1876 skjedde ei drukningsulukke i Nordfjord, midtfjords mellom Totland og Rugsund. Sju menneske omkom. Lokalhistorikaren Hans Eirik...

Holsen bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 13.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Bedehuset i Holsen står tett attmed riksvegen på garden Fleten om lag ein kilometer utom kyrkja. Huset stod ferdig i 1908. Det var eit eldre skulehus,...

Lokale eventyr og segner - Solveigsæter-segna i Nordfjord

Sagn / Legend
Publisert: 21.02.2001
Author: Rigmor Navekvien (1935 - ) Hermund Kleppa
Fylkesgrenser og kommunegrenser har aldri vore stengsle og gjerde mellom folk. Til alle tider har folk hatt hopehav over grensene, - meir eller mindre...

Minnestein over Dannebrogsmann i Årdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jølster har to Dannebrogsmenn, Nils Olsson Årdal og Per Kleppe. Dannebrogsmenn var soldatar som var med i "Svenskekrigen" 1807-1814 og som vart dekore...

Gardfjøs med bjørnesikring på Kleivane

Gardshus / Farm house
Publisert: 21.02.2001
Author: Rigmor Navekvien (1935 - ) Hermund Kleppa
Ein snau kilometer frå Totland (RV 15) på vegen opp til garden Fagerlia ligg Kleivane. I eldre tider hadde dei fleste brukarane på Totland gardfjøsar ...

Krigsgrav i Årdal i Jølster - Ragnvald S. Heggheim

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 30.12.2005
Author: Hermund Kleppa
Ragnvald S. Heggheim frå Jølster vart drepen då allierte fly bomba Laksvåg 4. oktober 1944. Han var garveriarbeidar på Kleivedals lærfabrikk som vart ...

Krigsgrav i Førde - Torberg Haaland

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Ingeniør og fenrik Torberg Haaland var den eine av to frå Førde kommune som fall for fedrelandet under andre verdskrigen. Han vart gravlagd på kyrkjeg...

Minnestein på krigsgrav i Naustdal - Halvdan Ottar Sæla

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 29.03.2005
Author: Hermund Kleppa
Tretten soldatar frå Sogn og Fjordane miste livet under felttoget i Valdres i slutten av april 1940. Halvdan Sæla fall 28. april. Han vart gravlagd i ...

Gåtefull merkestein i Førde i Jølster

Grensestein / Boundary stone
Publisert: 11.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Det står ein temmeleg spesiell merkestein i skiljet mellom to gardsbruk i Førde i Jølster. På eine sida er det måla på gards- og bruksnummer og årstal...

Minne om omkomne på Stadhavet

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 04.08.2010
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2010 fekk fjellet Kjeringa ytst på Statlandet (Vestkapp) eit nytt landemerke: - ein vêrradar forma som ei kule plassert på eit oppmurt fundam...

Rom til minne om russiske krigsfangar

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 12.05.2005
Author: Hermund Kleppa
Etter krigen 1940-1945 vart det funne 21 lik ved krigsfangeleiren i Ervik i Selje. Dei vart fyrst gravlagde på kyrkjegarden i Ervik, men seinare flytt...

Steintreet - monument til minne om Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
"Di meir han hadde studert Storm, di meir hadde han sett det vonlause i å avbilde han berre i som ein byste. I staden måtte minnesteinen også tale om ...

Minnestein over Erik Kjøsnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Erik Kjøsnes frå Jølster var under krigen 1940-1945 busett i Bergen. Han kom med i motstandsrørsla, vart arrestert i 1941 og seinare send til Tyskland...

Minnestein over Johannes K. Årseth

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 23. april 1940 fall Johannes Årseth frå Gaular i nærleiken av huset til Nordsinni Ungdomslag i Nordre Land. Han vart gravlagd ved Nordsinni kyrkje...

Minnestein i Nord-Norge over eidalæraren Ivar Hyldmo

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Ivar Hyldmo var et strålende menneske, en fremragende lærer, og en stor offiser, en mann med helstøpt karakter, en personlighet av høyeste moral." Me...

Minnestøtte om slaget ved Berby 1808 og Jo Lothe-visa

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
I ufredsåra 1807-1814 var mannskap frå Sogn og Fjordane utkommandert til krigsteneste på Austlandet. Ein bergenhusisk grenaderbataljon kom til Østfold...

Minnestein på grava til jordbruksskulestyrar Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Martin Luther Storm, f. 1836, er ein av dei store i landbrukssoga til Sogn og Fjordane. Då fylket la ned landbruksskulen på Mo i 1870, kom Storm inn s...

Minnestein over kaptein Edvard Munch

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 24.02.2003
Author: Hermund Kleppa
KAPTEIN EDVARD MUNCH. Namnet står på det fyrste gravminnet til venstre når ein går inn på kyrkjegarden ved Eid kyrkje frå sør. På baksida står at minn...

Minnestein over lekpredikanten Anders Redal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Vevring kyrkje står ein gravstein til minne om haugianaren og lekpredikanten Anders Redal. Steinen vart avduka hausten 1935. I tal...

Minnestein i utmarka over lærar Sigurd Huus

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 19.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2003 gjekk ei turgruppe i Naustdal til Reiakvamsstølen og Horstadstølen. På vegen stogga dei ved ein stein oppsett til minne om ein mykje avh...

Minnestein over amtsskulestyrar Haakon Aasvejen

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 06.05.2003
Author: Hermund Kleppa
Haakon Aasvejen, fødd 1862 i Hegra i Stjørdal, var styrar ved Fjordane amtsskule i åra 1898-1917. Han døydde i heimen sin på Nordfjordeid 6. oktober 1...

Minnestein på Hjelle om gravfunn frå vikingtida

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.02.2004
Author: Hermund Kleppa
På Hjelle står ein ''bautastein'' på ein tilgrodd grusrygg mellom gardsvegen og riksvegen. Steinen vart truleg sett opp kort tid etter 1914, då det va...

Minnestein på krigsgrav i Flå - Ingvald Jakob Oppedal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.05.2005
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Flå kyrkje står ein minnestein på grava til to soldatar som fall i kamp med tyske styrkar i april 1940. Ein av dei var Ingvald Jak...

Minnestein på grava til Peder Hafsaas

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 23.06.2005
Author: Hermund Kleppa
Torsdag 4. mai 1916 vart den 33 år gamle Peder Hafsaas frå Stårheim skoten og drepen i Knarrevik sør for Bergen. Hafsaas arbeidde som oppsynsmann på e...

Minnestøtte ved Gulsvik om krigshending

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Den 25. og 26. april 1940 gjekk tyske styrkar til åtak på ei norsk forsvarsstilling ved Gulsvik i Hallingdal. Ingvald Jakob Oppedal frå Viksdalen i Ga...

Minnestein på Åsebønakken - smeden som laga innskrifta

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.01.2007
Author: Elna H. Tømterud Hermund Kleppa
Åsebønakken ligg på nordsida av Hornindalsvatnet. Her var det vetestove og vete i eldre tider. Staden var eit punkt i det eldgamle landsdekkjande syst...

Minnestein på grava til sokneprest Christian Astrup

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Christian Nicolaisen Astrup, far til kunstmålaren, var prest i Jølster frå 1883 til 1916. Han døydde i 1920 og blei gravlagd ved Ålhus kyrkje. I 1934 ...

Minnestein over Johannes Haarklou

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 04.12.2001
Author: Hermund Kleppa
Johannes Haarklou (1847-1925), fødd på Hårklau i Haukedalen, er ein av dei mest allsidige komponistane Norge nokon gong har hatt. Han studerte m.a. i ...

Minnestein om elveregulering

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Nede i Førde ved sørenden av Breimsvatnet står det oppsett tre steinar langs vegen, - lengst oppe ein gamal grensestein, deretter ein stor stein med N...

Minnestein over lærar og klokkar Gjert Aarnæs

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Gjert Aarnæs frå Viksdalen var lærar i Viksdalen frå 1876 til han døydde i 1910. Han var folkeopplysar, politikar, fråhaldsmann, målreisar og misjonsv...

Island - Minnestein om skogplanting

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.06.2008
Author: Hermund Kleppa
I 1949 byrja eit samarbeid mellom Noreg og Island om skogreising. Skogplantarar frå Troms reiste til Island og planta skog og islandske skogplantarar ...

Minnestein om brøytestikka

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 18.11.2008
Author: Hermund Kleppa
På rasteplassen Svidalsneset attmed Jølstravatnet står det ein minnestein om "den første brøytestikka i Noreg". Det var vegoppsynsmann John G. Aase fr...

Minnestøtte på Bringelandsåsen over allierte flygarar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.06.2009
Author: Hermund Kleppa
Fredag 9. februar 1945 gjekk ein alliert flystyrke til åtak på tyske skip i Førdefjorden. Mange allierte fly blei skotne ned og 14 av dei allierte fly...

Minnestein over Eystein Gjelsvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.02.2011
Author: Hermund Kleppa
”Han var den fremste strateg og utøvar av bureisingsarbeidet i si tid.” Eystein Gjelsvik, jordbruksmann, fødd i Vevring, leiar for bureisingsselskapet...

Minnesmerke over Spania-kjemparen Martin Schei

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Denne artikkelen greie for to minnesmerke Martin Schei er med på – utanom heimfylket hans....

Minnestøtte på Skei over tonekunstnaren Anders Viken

Folk og samfunn
Monument / Monument Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Jonsokaftan 1998 vart tonekunstnaren Anders Viken heidra med minnestein. Det var Jølster kommune som på denne måten ønskte å markera hundreårsminnet f...

Minnestein over falne frå Selje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Atten menneske frå Selje kommune omkom som følgje av andre verdskrigen. Mange var sjøfolk. Folket i Selje reiste minnestein over dei i 1947, og mellom...

Minnestein over vegbyggjar Per A. Sægrov

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1975 reiste Jølster kommune ein minnestein på Kjøsnessanden. Dei ville heidra mannen som bygde den fyrste køyrevegen langs nordsida av Kjøsne...

Minnesteinen over Audun Hugleikson

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Namnet Audun Hugleikson rita i norsk gråstein for all framtid." Det var overskrifta i Firda på reportasjen frå avdukinga av minnesmerket på Ålhus i 1...

Minnestein over Per Kleppe

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På den tidlegare bygselplassen Lyngneset under Dvergsdalen i Jølster står det ei minnestøtte over Dannebrogsmannen Per Kleppe. Per vart dekorert med e...

Overlege H. C. Wennevold - byste ved Nordfjord Sjukehus

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I 1936 opna Nordfjord Sjukehus, bygd av det amerikanske ekteparet Singer. Den fyrste overlegen var Hans Christian Wennevold. På 85-årsdagen heidra ven...

Fjordhest-statuen på Nordfjordeid

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Både Gloppen og Eid har fjordhesten i kommunevåpenet sitt. Men Eid har ein god del meir å visa til som fjordhestkommune enn Gloppen. Eid kommune har k...

Bauta over Stårheimsætta

Folk og samfunn
Minne / Reminder Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Like ved kyrkja på Stårheim står ein høg bautastein. På ei bronseplate er skrive kven støtta er reist til minne om og i tillegg er innhogd ein bispest...

Om dampbåten «Duen» på Hornindalsvatnet

Samferdsle
Dampbåt / Steamer
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Opplysningane vi har om ”Duen” er heller få, og (…) særs vanskelege å kontrollere», står det i heftet "Båtferdsla på Hornindalsvatnet" (semesteroppgå...

Bjørvikstranda bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 22.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Vinteren 1943 kom forkynnaren David Sunde til Bjørvikstranda. Han heldt møte i skulehuset, kveld etter kveld, til langt utpå våren. Det vart vekkjing....

1905 - Stortingsmann Gjert Holsen

Unionen oppløses 1905
Person / Person Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 06.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Fylkesbaatane – MS «Atløy» på historisk ferd i Førdefjorden 1991

Fylkesbåtane
Publisert: 06.02.2024
Author: Leiv Sølvberg Hermund Kleppa
Fylkesbaatane overtok ms «Atløy» i 1931 og hadde båten i rutefart i heile fylket til 1974; dei siste åra i lokalruter i Førdefjorden. Frå 1983 har «At...