Bru på bygdeveg
Køyrevegen Bryggja - Åheim over Maurstadeidet var ferdig i 1866. Vegen var ein lekk i eit ytre hovudvegsamband. Opp gjennom Maurstadgrenda gjekk han på på vestsida av Maurstadelva. Den gamle kvelvingsbrua var på ein bygdeveg frå gardsbruka på austsida av elva fram mot hovudvegen. Ein veit ikkje sikkert kva år ho vart bygd, men ein gong dei fyrste åra etter vegen over Maurstadeidet var ferdig, verkar sannsynleg.
Brua ser ut til heilt og fullt å ha vore kosta av bygdefolket. Ein søknad til Davik kommune, som Maurstad høyrde til fram til 1964, frå nokre oppsitjarar på Maurstad til Opførelse af en Bro i mars 1867, vart samrøystes avslegen. Det er heller ikkje funne dokumentasjon på at fylket (amtet) ytte pengar.
Bygginga
Harald Olsen Maurstad stod for bygginga. Han hadde liggande material som skulle brukast til ny løe. Denne materialen vart no brukt som forskaling under kvelven eller bogen. Men brubyggjarane mislukkast. Bogen vart laga for flat, så brua datt ned og mykje av materialen vart øydelagd. Det gjekk likevel ikkje lang tid før neste freistnad, og no vart brua ståande.
Ramla ned
Maurstadbrua vart etter kvart mykje brukt. Bygdevegen gjennom Maurstadgrenda vart med tida ein del av vegen vidare innover langs fjorden og ferdsla auka. I 1938 vart det bygd ny veg og ny bru nærare sjøen, men folk nytta framleis den gamle traseen ikkje minst som ein snarare veg til skulen og til riksvegen nordover. Under krigen 1940-1945 måtte den gamle brua tåla mange tungtransportar og etter kvart fekk ho ein knekk i bogen og byrja å siga. Natt til 11 oktober 1984 rasa ho saman. Mykje av steinen vart øydelagd, men folk berga opp or elvefaret og sette til sides all steinen som var brukande.
The old Maurstad Bridge in 1944. The bend in the vault is clearly visible.
Vernelag
Folk på Maurstad hadde lenge sett at eit omfattande restaureringsarbeid var påkravd for å berga brua. Dei fremja saka for kulturvernutvalet i Vågsøy kommune som gjekk vidare til Statens Vegvesen Sogn og Fjordane vegkontor. Folk frå Vegvesenet var på synfaring sommaren 1984. Ein rapport v/Rasmus Værn, datert 18. september 1984, konkluderer m.a. med at ein nok må ta ned brukvelvingen og setja han oppatt på ny, og at finansieringa må koma frå fleire kjelder. Han nemner elles at ein har gode røynsler frå andre stader med Vel-lag til driva fram denne type restaureringsarbeid.
The old Maurstad bridge in 1975. The bridge vault has sagged and a collapse is imminent.
Bygdefolket handla raskt. Maurstad Ungdomslag skipa vernelaget Gamle Maurstad Bru som berre såvidt rakk å konstituera seg før brua raste saman. Men laget datt ikkje ihop. Folk gjekk på for fullt med å samla inn pengar, med å skapa blest om prosjektet og med å få offentlege instansar med, m.a. var folk frå Vegkontoret på nye synfaringar og hjelpte til med råd og rettleiing.
The vaulted bridge at Maurstad in 1995. In the centre of the bridge abutment to the right we can see the slanted stones where the stone vault started. To the right, not seen in the picture, are stored stones picked up from the river after the bridge collapsed in the autumn of 1984.
"Ny" bru hausten 2000
Sommaren 2000 var inneståande beløp på bankkontoen til vernelaget Maurstad Gamle Bru stort nok til å engasjera folk til for andre gong å byggja steinbru over Maurstadelva. Valet fall på Norsk Bygg og Innredning A/S som påtok seg arbeidet for snaue 300.000 kroner. Dei sette fyrst opp forskaling til brukvelvingen, la så på plass det berande steinlaget og forsterka til slutt heile konstruksjonen med armering og betong. Den "nye" kvelvingsbrua var ferdig utpå hausten år 2000, - takka vere lokalt tiltak og stor innsats frå bygdefolket i Maurstadgrenda!
Many people contributed in one way or another to the rebuilding of the vaulted bridge at Maurstad. The bridge even got a special song, written by Rigmor Navekviven with a melody composed by Arne Owesen. Alfred Solibakke made the illustration.