Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 538 resultater

Minne om Johanna M. Haugen

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 12.03.2007
Author: Hermund Kleppa
"Johanna Haugen av Luster, fødd i Luster 2/6.1908, upteki i skulen [ved] Sogns Barneheim 1/10 - 1917 og utskrivi frå folkeskulen 21. juni 1924. Ho hev...

Skipreideinndelinga

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Sysle, len, stiftamt, lagdøme og amt

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Bønder og busetnad

Arkeologi
Publisert: 19.05.2009
Author: Svein Indrelid
For 5000 år sidan var det meste av Hordaland eit skoglandskap med store eiketre i varmekjær lauvskog. Kunnskap om korndyrking gjev grunnlag for bufast...

Gulatinget

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Skyldfordeling

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Tyske kystfort

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Norheim

Folk og samfunn
Publisert: 23.09.2016
Author: Nils Georg Brekke
Eit par kilometers veg oppe langs Stordalsvatnet i Etne ligg garden Norheim. Vatnet smalnar av til eit trongt sund akkurat her, "garden ved det tronge...

Skog og minnestein på Ersholmen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
På Ersholmen mellom fastlandet og Selja vart første freistnaden på skogplanting i Selje gjort av sokneprest Johan Daniel Stub Landmark i 1876....

Minnestein over Abraham Folkestad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.10.1999
Den 26. mai 1958 vart det avduka ein minnestein over sjømannsmisjon-mannen Abraham Folkestad i Folkestadbygda i Fjaler. Folkestad var ein av dei fyrst...

Minnestein over Rasmus Flo

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.11.1999
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Flo (1851-1905) voks opp i grenda Flo i Stryn. Han gjekk lærarskulen på Stord og studerte språkfag ved universitetet i Oslo. Sidan arbeidde han...

Paul Berstad - bygdesongar og tonesamlar

Folk og samfunn
Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Paul Berstad (1908-1993) var ein framifrå bygdesongar, og i tillegg var han ei viktig kjelde for slåttetradisjonen i ytre Nordfjord....

Støle

Folk og samfunn
Publisert: 24.02.2016
Author: Nils Georg Brekke
Høgt oppe frå sjøen og strandflata, på ein av dei vide terrassane som havet og isen har forma, ligg garden Støle (Stødle). Det gammalnorske namnet Stu...

Poteta - innvandraren som berga liv

Folk og samfunn
Plante / Plant
Publisert: 08.08.2007
Author: Ingrid Berger
Innføringa av den enkelt utsjåande og tilsynelatande lite spanande rotveksta poteta, var ei særs viktig hending her til lands. Poteta var enkel å dyrk...

Eit barnedrap i Luster i 1796

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
Ein aprildag i 1796 rodde Johanna Larsdotter ut på fjorden ved Dale i Luster saman med dei to små borna sine. Etter nokre åretak greip ho fyrst dotter...

Rangele Lassedotter Varli - ei kvinnestemme frå Hyllestad

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum Kvinnestemmer.net
Rangele Lassedotter ( 1620-1707) frå Hyllestad må ha vore kring 80 år då ho i 1700 gjekk opp kyrkjegolvet i Hyllestad for å bli vigd for tredje gong. ...

Frå saueull til ulltråd

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.08.2007
Author: Ingrid Berger
Ull frå sau var råmateriale for det aller meste av tekstilar folk trengde i Nordfjord frå uminnelege tider fram til om lag slutten av 1800-talet. Arbe...

«Stalin vert dyrka som ein gud i Sovjetsamveldet»

Folk og samfunn
Reise / Travel
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
I 1951 vitja ein norsk fagforeiningsdelegasjon Sovjetunionen. Ein av delegatane var fabrikkarbeidaren Bernhard Valsvik frå Høyanger. Etter turen kriti...

Årsand

Arkeologi
Publisert: 14.01.2013
Author: Svein Indrelid
Under eit sørvendt, bratt berg på Årsand, finst eitt av dei merkelegaste fornminna i heile Hordaland. Den utoverhengande bergveggen formar ein grunn h...

Fiskebåten "Skifjord" - på minnestein i Irland

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2014 kom det ein epost frå Irland. Avsendaren hadde lagt merke til ein minnestein i havkanten nord i landet. Eit skipsforlis - ein irsk tråla...

Setegard og klostergods

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ernst Berge Drange
Setegardane og klostergodsa, med rikdommar i jord og skog, er ei soge om len, gods og gode giftarmål. Adelen fekk privilegium i form av skattefridom, ...

Klaus Sande

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemann og kulturpersonlegdom (1888-1963) frå Nessane i Balestrand....

Anders Sagen

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemannen Anders Sagen (1829-1922) er ei viktig kjelde for hardingfelespelet i Sogn, og musikken hans er framleis i bruk blant dagens utøvarar....

Minnestein over Bernt Askevold

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 31.10.2001
Author: Hermund Kleppa
Like ved kyrkja på Askvoll står ein nær 3 meter høg minnestein over Bernt Askevold. På baksida er innhogge: "Venner paa begge sider av havet reiste de...

Geita fyr

Folk og samfunn
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
På Inste Geita, ei lita øy i Buefjorden, mellom Aralden og Værlandet, ligg Geita fyr. Inste Geita er ei av tre øyar; Ytste Geita, Medgeita og Inste Ge...

Minnestein over Bertel Kaale

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Bertel Andreas Kaale (1887-1939) frå Breim var styrar på Nordfjord folkehøgskule på Vereide i Gloppen i åra 1922-1938. Elevlaget ved skulen reiste ein...

Minnestein over Ola Espedal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk i Sogn og Fjordane har heidra minst sju personar med minnestein for innsats i song- og musikklivet. To minnesteinar står på kyrkjegarden i Holmed...

Minnestein over Sigurd Fossen

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk i Sogn og Fjordane har heidra minst åtte personar med minnestein for innsats i song- og musikklivet. To minnesteinar står på kyrkjegarden i Holme...

Minnestein om engelske krigsgraver i Eivindvik

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 16.07.2001
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Evindvik står ein liten, låg stein med tekstplate på. Han er sett til minne om 16 engelske marinesoldatar som omkom i desember 1917....

Minnestein over Olav Sande

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
LÆRAR - OLAV SANDE - 1850-1927 - TONESKALD, SEGNSAMLAR - DIKTAR OG MÅLMANN. Dette er innskrifta på Olav Sande-støtta i gardstunet på Sande i Høyanger....

Minnestein over Andreas B. Vamraak

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Andreas B. Vamraak (1861-1936) var fødd på garden Vamråk i Høyanger. Han tok eksamen ved Stord lærarskule 1880 og var lærar til 1931, frå 1893 i heime...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Minnesteinen over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck står på den gamle futegarden Alvera i Lavik der Holck budde heile sitt vaksne liv. Steinen vart reis...

Inga Nitter Walaker

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Inga Nitter Walaker (1893-1993) var eit organisasjonsmenneske av rang og ho var politisk engasjert i kvinnesaka. Før ho vart hotellvertinne i Luster f...

Tjernagel

Arkeologi
Publisert: 07.01.2013
Author: Svein Indrelid
I nær tre tusen år har Tjernagelshaugen lege som eit landemerke ved Bømlafjorden. Skalden Torarin lovtunge nemner haugen i si skildring av Knut den me...

Frigjeringsdagen, 8. mai - offisiell flaggdag

Folk og samfunn
Historisk hending / Historical event
Publisert: 01.06.2007
Author: Hermund Kleppa
8. mai 2007 hadde Trude Bakke i NRK-Sogn og Fjordane eit programinnslag om flagging på frigjeringsdagen. "- Flaggdagen 8. mai skal markere dagen då No...

Frå grue til elektrisk varmeomn

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 02.06.2007
Author: Ingrid Berger

Bevaring og lagring av mat

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 12.06.2007
Author: Ingrid Berger
Korleis har folk oppbevart og konservert mat opp gjennom tida? I dag har vi det ganske enkelt: vi sett for det meste ferskmaten i kjøleskåpet eller i ...

Elektrisk lys inn i heimane

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
Tidleg på 1900-talet byrja folk i Nordfjord og Norge så smått å få innlagt elektrisk straum i husa sine. I byrjinga vart straumen brukt berre til elek...

Tidlege elektriske apparat til matlaging

Folk og samfunn
Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
I lokalavisa Firda Tidend 31.mai 1927 kan vi lese at Flølo & Flølo på Sandane vil stille ut «ein komfyr av eigi uppfinning» på ei varemesse. Frå 1...

Sengkleda før 1900 i Nordfjord

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 26.06.2007
Author: Ingrid Berger
Du veit gjerne kva eit åkle, ei napparye eller ein kvetel er? Men veit du at dette var tidlegare tiders sengklede? Før sto sengene til folk i same rom...

Smøret - gullklumpen i sjølvhushaldet

Folk og samfunn
Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 11.07.2007
Author: Ingrid Berger

Borgåsen

Arkeologi
Publisert: 08.01.2013
Author: Svein Indrelid Bjørn Myhre
I Etne finst det heile fire bygdeborger. Dei ligg alle strategisk til, slik at dei har tent som tilfluktsstader og vern for sentrale delar av bygda....

Helgaberget

Arkeologi
Publisert: 08.01.2013
Author: Svein Indrelid
Helgaberget - det heilage berget - er ein liten bergknaus som løftar seg nokre få meter opp over terrasseflata på Støle. Bergflata er oversådd av hell...

Vêrspåmannen i Røyrvik

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Magnus Skildheim, fødd 18.07.1932, kjem frå Luster og vart tidleg kjend for sine merkelege evner til å spå vêr og føre langt betre enn meteorologane. ...

Tronvik psykiatriske behandlingsheim

Folk og samfunn
Sjukehus / Hospital
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Sogn og Fjordane hadde i mange år lege langt etter dei fleste fylke når det gjaldt omsorga av psykisk helse. Dei sjukaste vart plassert på Neevengaard...

Minnestein i Vadheim over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 21.09.2001
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Vadheim sette livet til under krigen 1940-1945. Begge omkom i krigsforlis, den eine om bord på panserskipet Eidsvold i norsk farvatn,...

Minnestein over Christen Jenssøn

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Kring 1950 kom det for dagen ein stor hellestein med gamal innskrift på kyrkjegarden ved Askvoll kyrkje. Dei innhogde bokstavane CIS passa med Christe...

Fitjar - kongsgarden

Arkeologi
Publisert: 15.01.2013
Author: Svein Indrelid
Framfor Fitjarkyrkja står ein minnestein, hoggen av Anne Grimdalen og reist i 1961 til tusenårsminnet for ei av dei mest dramatiske hendingane i Noreg...

Ruskeneset

Arkeologi
Publisert: 28.08.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik Ida Dyrkorn Heierland
På Ruskeneset ved Søreide er det to hellere som ble gravd ut av Haakon Shetelig og Aug. Brinkmann i 1914-16. Selv i dag, over hundre år etter utgravni...

Minnestein i Romsdal over jostedøler – Anders Vestad og Kari Vestad

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«I fjor sommar [1974] vart det sett opp ein minnestein på kyrkjegarden på Veøya i Romsdal. Det var etterkomarane av Anders og Kari Ormberg Vestad som ...

Rimsvarden

Arkeologi
Publisert: 16.01.2013
Author: Svein Indrelid
Høgt og fritt ligg Rimsvarden, ei veldig steinrøys på høgste nuten med vidt utsyn over Fitjar-bygda. Med sine 30 meter i tverrmål og innpå 4 meters hø...

Sævarhelleren og Olsteinhelleren

Arkeologi
Publisert: 16.05.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik
Nord i bygda Herand er det ei lang rekkje store hellerar. Mange av dei har funn frå forhistorisk tid; somme av desse er svært gamle....

Hystad - gravminne

Arkeologi
Publisert: 15.01.2013
Author: Svein Indrelid
Den største samlinga av førhistoriske gravminne på Stord finst i Hystadmarkjo. Her er framleis 16 gravrøysar og 2 steinringar å sjå; funn som i tid sp...

Sumtangen

Arkeologi
Publisert: 22.06.2018
Author: Svein Indrelid
Inst i Finnsbergdalen, nokre få kilometer søraust for Hardangerjøkulen, ligg Finnsbergvatnet, 1190 meter over havet. På sørsida, litt vest for midten,...

Minnesmerke i Måløy over omkomne fiskarar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I åra 1756-1955 kom i alt 84 fiskarar frå Sør-Vågsøy kommune bort på havet. I 1957 vart det avduka eit minnesmerke over dei attmed kyrkja i Måløy....

Minnesmerke over krigsflygarar i Askvoll

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Jonsokkvelden 23. juni 1943 styrta eit alliert fly i strandkanten like ved huset til Chester Saltskår på Stavenes. Dei to norske flygarane omkom og va...

Kloumann-skulpturen i Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Svært få personar får oppleva å vera med på avduking av minnesmerke over seg sjølv. I Høyanger var det ei slik hending i 1929. Ingeniør Sigurd Klouman...

Minnestein over Leo Aarseth

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
12. juni 1940 var Leo Aarseth frå Vevring lettmatros på tankskipet "Orkanger" på veg frå Abadan til Malta. Skipet vart torpedert, men mannskapet berga...

Gravrøysene på Botnane

Folk og samfunn
Gravplass / Cementery Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På fastlandssida av Bremanger, ned mot Flora kommune, ligg Botnane med gardane Øvrebotnen, Sørbotnen og Nordbotnen. I dag finn ein åtte gravrøyser på ...

Vetvik - storgarden som vart fråflytta

Folk og samfunn
Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På nordvestsida av Bremangerlandet - ut mot det opne storhavet, finn ein den fråflytta grenda Vetvik. Her budde det folk før, eit heilt lite bygdesamf...

Fiskarstovene på Liset

Folk og samfunn
Fiske / Fishing Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
Tek ein turen til vestsida av garden Liset i Bremanger vil ein finne ein fredeleg stad. Berre gamle grunnmurar står att og vitnar om tidlegare hektisk...

Myklebustsætra i Ålfoten

Folk og samfunn
Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På vegen mellom Ålfoten og Svelgen ligg Myklebustdalen med Myklebustsætra plassert rett attmed Sætravatnet. Her ligg ei av dei få setrane i Sogn og Fj...

Minnestein over diktarpresten Claus Frimann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Claus Frimann, fødd 1746, var prest i Davik i 42 år. Han er omtala som diktarpresten i Nordfjord, best kjend for boka Almuens sanger, og særleg visa D...

Kystfortet på Tangane

Folk og samfunn
Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
Hausten 1940 starta den tyske marinen bygginga av eit kystfort på Tangane. Byggeleiinga var tysk, men store deler av arbeidet vart utført av norske en...

Minnesmerke om kyrkjestaden på Silda

Folk og samfunn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På Silda hadde dei kyrkje frå ca. 1320 til 1580. Det var ei kapellkyrkje under Selje prestegjeld. Ho vart nedlagd etter at det vart bygt ny kyrkje på ...

Minnestein over Kristen Nystad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Kristen Nystad fødd på Sørstranda i Gloppen omkom då panserskipet "Norge" gjekk ned på hamna i Narvik 9. april 1940. I 1951 reiste bygdefolket minnest...

Minnestein om vegbygging i Lifjorden

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Vegen frå Risnes i Lifjorden til kommunesenteret på Hyllestad vart bygd i fleire etappar. Arbeidet byrja i 1902 og heldt på til 1923. Seinare har det ...

Minnestein over flysersjant Erling Julin Olsen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Midtgulen står ein minnestein over Erling Julin Olsen. Steinen vart reist i 1947 av folket i Svelgen ved Svelgen turn- og idrettsfor...

Minnestein på Åsebønakken

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Spjuteneset på Nordsida av Hornindalsvatnet går det ein rygg opp mot Åsebønakken. Her var det vete og vetestove i eldre tider. Staden var eit punk...

Minnestein i Dale over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Ved kyrkja i Dale står ein minnestein over falne i andre verdskrigen. Det er ti namn på steinen. Sju kom bort på sjøen. Minnesteinen vart avduka 15. m...

Minnestein i Holmedal over falne i verdskrigen 1939-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Seks menn frå Holmedal sokn (tidlegare Fjaler kommune, no Askvoll) sette livet til under verdskrigen 1939-1945: tre på norske handelsskip i utanriks f...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over føregangsmann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sunnfjord folkehøgskule i Førde byrja i Naustdal i 1902. "Ungdomsskolen i Søndfjord" var overskrifta i ei kunngjering i desember 1901. Thorbjørn Horte...

Minnesteinen på Saltverkneset på Svanøy

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Søndfjords Ungdom i det 20de aarhundre vil en gang ofre tid og arbeide for ved Svanøens strande at reise et minde over Hans Nielsen Hauge og hans ven...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over skulestyrar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På framsida (eller baksida) av den eldste bygningen på Sunnfjord Folkehøgskule står det ein bautastein. Steinen vart reist i 1933 til minne om Rasmus ...

Sunnfjord Folkehøgskule - minnestein om brannulukke

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Minne um ulukka paa Solvang" står innhogge på ein stein på kyrkjegarden ved Førde kyrkje. Det var mellom klokka 1 og 2, natt til laurdag den 3. septe...

Minnestein over Anna Vereide - søndagsskulearbeidar i Nordfjord

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Året 1895 var ein merkedag på garden Tystad i Gloppen. Då samlast born for fyrste gong til søndagsskule i Nordfjord. Anna Vereide var ei av fleire bak...

Minnestein om vegen til Myklebustdalen i Breim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 3. september 1994 var det høgtidleg opning av vegen til Myklebustdalen, nøyaktig 100 år etter at vegen var ferdig. Samstundes vart det avduka ...

Minnestein over bygdesogegranskaren Jacob Aaland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jacob Aaland (1865-1950) er ein av dei tre store bygdebok-klassikarane i Sogn og Fjordane. Dei to andre er Albert Joleik (Sunnfjord) og Jon Laberg (So...

Minnestein over Niels Griis Alstrup Dahl

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Brød av Steen og Aand af Striile, Dahl i Eivindvigen tvang." Dette er dei ofte siterte orda av Henrik Wergeland om presten Niels Griis Alstrup Dahl i...

Minnestein i Eivindvik over lensmann Bredvik

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Augustin Bredvik (1868-1952) var lensmann i Gulen i meir enn 40 år. Ein av "dei byggjande menn i Vestlandsbygdene", skreiv "Firda" i eit minneord. Den...

Minnestein over falne i Eivindvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Gulen kommune har fire minnesteinar over falne i andre verdskrigen. Ein står på Byrknesøy, ein på kyrkjegarden ved Mjømna kyrkje, ein på gravstaden i ...

Minnestein over soldat Halvard Trædal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Halvard Benjamin Trædal frå indre Oppedal fall i kampane i Valdres 26. april 1940. Han vart fyrst gravlagd i Valdres, men vart same hausten flytta hei...

Minnestein over Jon Dyrrdal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.06.2002
Author: Hermund Kleppa
Jon Dyrrdal, fødd 1894, kom frå den einbølte høgdegarden Dyrdal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Han kom i ung alder til Oslo, reiste på...

Frontkjempargrav i Høyanger - Karl Uno Sundberg

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Like innanfor porten til gravstaden Høgereina i Høyanger står gravminnet over frontkjemparen Karl Uno Sundberg. Oskeurna hans vart sett ned 6. mai 194...

Minnestein i Solvorn om ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Til jubileumsåret for grunnlova i 1914 vart det reist vel tjue minnesmerke i Sogn og Fjordane. Halvparten er "bautasteinar" sette til minne om soldata...

Minnestein på Hafslo om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Luster kommune står to minnesteinar over soldatar som var med i grensetraktene mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står ved Hafslo kyrkje, d...

Far etter Bjørgvin-biskopar i Bisparøysi

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Dale i Luster går ein gammal ferdselsveg opp Dalsdalen og over til Vigdal. Eit kort stykke før høgaste punktet, Storehaug, ligg Bisparøysi. Her er...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Peder Hjermann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I byrjinga av april 1814 samlast 112 folkevalde utsendingar til riksforsamling på Eidsvoll. Tre av dei representerte Nordre Bergenhus Amt og det er re...

Minnestein ved Oppstryn kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Fem menn frå Oppstryn sette livet til i kampen for freden og fedrelandet i krigsåra 1940-1945. 17. mai 1946 vart det avduka ein minnestein over dei ve...

Minnestein over Hugleik Tungøen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Øvst oppe i Oldedalen står det ein 3 meter høg minnestein tett i vegen attmed brua til garden Åbrekk. BONDEFØRARER HUGLEIK TUNGØEN DØD ÅRET 1706 står ...

Minnesmerke om Lodalsulukkene 1905 og 1936

Folk og samfunn
Monument / Monument Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Lodalsulukkene i 1905 og 1936 kravde 135 menneskeliv. Begge gongene rasa det veldige steinmassar frå Ramnefjellet ned i Lodalsvatnet som skapte enorme...

Minnestein på Vangberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På haugen ovanom det eldste våningshuset på Markusbruket i Stryn står det ein «bauta», ein prismeforma stein med innskrift. Steinen vart avduka sommar...

Minnestein over soldat Hans Elvheim

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
10. april 1940 reiste 23 menn frå Fresvik til Bømoen på Voss for å vera med og forsvara landet mot den tyske okkupasjonsmakta. Hans Elvheim var ein av...

Minnestein over Konrad Byrknes ved Mjømna kyrkje

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Etter mobiliseringa 9. april 1940 reiste mannskap frå heile Sogn og Fjordane til mønstringsstaden Bømoen på Voss. Vel 2000 mann vart frå 19. april ove...

Minne om Justismordet i Gaular

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 29.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Viksdalen kyrkje står ein gravstein som skil seg ut frå alle dei andre. Ikkje i materiale eller form, men ved innskrifta: "MIKAL G. HETLE (---) Sk...

Minnestein i Ålfoten over Rasmus Nyvoll

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Nyvoll, fødd 1909 i Ålfoten, fall i kampane i Italia i 1944. I 1951 vart det avduka ein minnestein over han ved Ålfoten kyrkje. Det var ungdoms...

Minnestein over falne ved Davik kyrkje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.07.2001
Author: Hermund Kleppa
17. mai 2000 blei det avduka ein minnestein ved Davik kyrkje over tre menn som miste livet i verdskrigen 1939-1945. To sette livet til på ein britisk/...

Hæreid - arkeologi

Arkeologi
Publisert: 08.11.2012
Author: Svein Indrelid Sigrid H.H. Kaland
Det største forhistoriske gravfeltet i Hordaland ligg på Hæreid. Oppå terrasseflata, inne i den fine bjørkehagen, ligg dei, haugane og røysane, einski...

Filippiner-Lund vidkjend og avhalden misjonær

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
David Olai Lund, betre kjend som Filippiner-Lund, vert rekna blant våre største misjonærar. Han såg tidleg vegen han måtte gå og førebudde seg særs gr...

Minnestein over utflyttar frå Fresvik til Voss

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Kring 1660 reiste Mads Torbjørnson Hov frå Fresvik til Voss. Han kom til garden Sæve ved giftarmål med enkja Torbjørg. Mads Sæve var lensmann i åra 16...

Wergeland-støtta på Verkland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"Glem ei, du er støv! Glem ei, du er mere enn støv!" Med desse orda frå Henrik Wergeland let Dagne Groven Myhren duken falla av minnesmerket over dikt...

Minnestein over Jon J. Hop

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Jon J. Hop var den første frå Solund som miste livet i krigen 1940-1945. Han var mannskap på ein båt på veg for å henta mjøl i Vaksdal. Båten vart kap...

Minnestein over falne frå Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Rett nedom det gamle posthuset i Høyanger står ein minnestein over fem som sette livet til i krigsåra 1940-1945. To sat i tysk fangenskap, tre var sjø...

Minnestein på Sande over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Gaular miste livet i kampane mot dei tyske invasjonsstyrkane ved Flå og ved Dokka. Dei fall same dagen, 25. april 1940. Begge blei gr...

Gamleskulen på Hardbakke

Folk og samfunn
Skulehus / School building
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Hardbakke var den andre staden i Solund som fekk bygt skulehus. Frå 1870 kunne skuleborna rusle opp steintrappa til ei romsleg stove. Lærarhuslyden bu...

Minnestein over Andreas Hesjedal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Attmed kyrkja i Eikefjord står ein minnestein over Andreas Hesjedal som omkom i ei forferdeleg ulukke ved Florø 1. september 1945. Ein fullasta lekter...

Minnestein ved Minde i Innvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Innvik sentrum står ein merkeleg stein. Han er ein snau meter høg. Oppå er der ein rund stein på storleik med ein fotball. Det er hogge inn fleire b...

Minnestein over Johannes P. Qvamme

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I øvre Oldedalen står to minnesteinar over to menn som begge gjorde ein stor innsats for folket i Indre Nordfjord i trengselåra kring 1700. Den eine v...

Russisk krigsgrav i Høyanger - Iwan Schvroladsew (Iván Ivánovitch Shirolápov)

Folk og samfunn
Publisert: 03.10.2000
Author: Hermund Kleppa
23. juni 1943 døydde den russiske krigsfangen Iwan Schvroladsew (rett namn: Iván Ivánovitch Shirolápov) på sjukehuset i Høyanger. Han vart gravlagd sa...

Minnestein på garden ytre Ålen over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Eit kort stykke frå sjøen på garden ytre Ålen i Askvoll står ein minnestein over tre ungdommar som miste livet i krigen 1940-1945. Dei var alle medlem...

Minnestein ved Askvoll kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Askvoll står ein minnestein med 16 namn, - alle frå Askvoll kommune som sette livet til under krigen 1940-1945. Minnesmerket vart av...

Minnestein over gravlagde i Vangen kyrkje i Aurland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I den katolske tida og lenge etter reformasjonen 1536, hende det at døde vart gravlagde under kyrkjegolvet. Vangen kyrkje i Aurland vart bygd på 1200-...

Minnestein over Andrias Bryn i Gudvangen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Tett attmed vegen i Gudvangen står ein minnestein over matros Andrias Bryn, fødd 1918. Han reiste til sjøs før krigsutbrotet i 1939 og miste livet i e...

Minnesmerke over fylkesmann Christensen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane fylke har minnesmerke over to av fylkesmennene sine. Det eine står på grava til fylkesmann Hans Seip i Fjærland. Det andre står på je...

Minnestein over Absalon Pederssøn Beyer

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den kjende bergens-humanisten Absalon Pederssøn Beyer var sogning av fødsel. Han vart fødd i Aurland i 1528, og kom til Bergen seks år gamal. På 1980-...

Hordaland – ein historisk region

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Geir Atle Ersland
Organisering av landskapet Hordaland, frå folkevandringstid til mellomalderens skipreider, og fram til dei nye kommunane i 1837, med rettsstell, leida...

Folkevekst og bondesamfunn

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ståle Dyrvik
Kulturlandskapet, eller den delen som enno er grønt, er forma av bondens arbeid i generasjonar. Ein gong var vi alle bønder, og folkeveksten skaper pr...

Minnestein over Hans Vigdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.06.2000
Author: Hermund Kleppa
Ved Dale kyrkje står det ein vel 4 meter høg stein på ei av gravene. På steinen er det hogge inn HANS VIGDAL 1855-1903. Emnet til steinen vart kila ut...

Høvdinggården på Eide, Gloppen

Arkeologi
Nordfjord
Publisert: 16.12.2024
Author: Søren Diinhoff
 Sommeren 2000 gjennomførte Universitetsmuseet i Bergen en arkeologiske flateundersøkelse på Mona terrassen på Eide i Gloppen. Det var spor etter...

Grønsteinen på Hespriholmen

Arkeologi
Publisert: 14.03.2025
Author: Trind Eilev Linge
Grønnsteinen på Hespriholmen i Bømlo var eit brot for økser i steinalderen...

Skipsgraven på Myklebust

Arkeologi
Gravferd / Funeral Skip / Ship
Publisert: 18.03.2025
Author: Ragnar Børsheim
Et brent skip på Nordfjordeid I 1874 tok bonden Johannes Myklebust på Nordfjordeid kontakt Bergens Museum om et funn han hadde gjort i en av de s...

Offring i Aurland i bronsealder

Arkeologi
Publisert: 18.03.2025
To økser og en armring ved Drepningshamaren på Låvisberget i Aurland – et unikt funn fra bronsealder Drepningshammaren på Låvisberget er navnet p...

Kyrkjeeidesteinen

Arkeologi
Publisert: 18.03.2025
Author: Melanie Wrigglesworth
Bildestein fra Kyrkjeide i Nedstryn – et mysterium fra bronsealderen I 1886 ble en stein gravd opp fra jorden på gården Kyrkjeeide i Stryn like v...

Eggjasteinen

Arkeologi
Gravstein / Gravestone
Publisert: 18.03.2025
Author: Nils Anfinset
På terskelen til en annen verden – runesteinen fra Eggja i Sogndal Runer består av rette og skrå streker som ble utviklet som et skriftspråk på 2...

Tankeringen fra Evebø

Arkeologi
Publisert: 19.03.2025
Author: Asbjørn Engevik
Tankeringen fra EvebøI 1889 ble det gjort et stort gravfunn på gården Eide i Gloppen kommune. Graven viste seg å inneholde den rikeste og best utstyrt...

Hardingfela fra Jåstad

Folk og samfunn
Musikkinstrument / Musical Instrument
Publisert: 19.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
 Den eldste hardingfela: Jaastadfela Den eldste hardingfela vi kjenner til er denne lille, vakre, rikt dekorerte fela som ble kjøpt inn til ...

Mågeskatten

Arkeologi
Publisert: 19.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
En nedgravet skatt fra vikingtid på Måge Å finne nedgravde skatter med mynter og pynt av sølv eller gull er mange barns drøm. Men på Måge ble det...

Vingenfeltet i Bremanger

Arkeologi
Bergkunst og runer
Publisert: 19.03.2025
Author: Trond Klungseth Lødøen
Vingen – et kolossalmuseum Et av de mest autentiske helleristningsområdene i Europa – Vingen, i Bremanger – ble offentlig kjent i 1912. Gjenoppda...

Rissninger i fjell på Ausevik

Arkeologi
Bergkunst og runer
Publisert: 20.03.2025
Author: Trond Klungseth Lødøen
Bergbildene på Ausevik I Ausevik er innhugget et mylder av motiver som gir innblikk i tankesett fra steinalderen. De er overlevert oss som et for...

Gullsolidus fra Hamre

Arkeologi
Publisert: 20.03.2025
Author: Asbjørn Engevik
  Et gravfunnet fra Hamre i Leikanger i Sogn og Fjordane viser at avstanden ned til kontinentet ikke var så stor, selv i det fjerde århundre...

Ole Bull - en virtuos og vestlending

Folk og samfunn
Musikk / Music
Publisert: 22.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
Ole Bull og attentatforsøk på den russiske tsaren Ole Bull var superstjerne ute i verden midt på 1800-tallet. Han var en virtuos fiolinist og kom...

Kva åt folk med i Nordfjord før 1900?

Folk og samfunn
Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 23.10.2007
Author: Ingrid Berger
Pizza er ikkje gamal mattradisjon frå Nordfjord, sjølv om den i 2007 visst nok er noko av det vanlegaste vi et. Men måten vi ofte et ein «grandiosa» p...

Grødalshaug

Arkeologi
Publisert: 18.01.2013
Author: Svein Indrelid
Ved botnen av Vargavågen på Halhjem ligg Grødalshaug, ein 30 meter høg bergkolle mellom vågen og eit våtlendt dalsøkk. På sørsida av kollen er ei brat...

Klubbhelleren

Arkeologi
Publisert: 27.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik Ida Dyrkorn Heierland
Klubbhelleren ligg på garden Askvik i Os, Hordaland. Han ligg nær sjøen, berre fire meter over havet, i ei lun vik. Alle funna er frå eldre jernalder...

Røvarhola

Arkeologi
Publisert: 27.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik
Røvarhola ligg i skråninga opp mot Kviteråsen på øya Strøno i Os, ca. 75 meter over havet. Funna er frå folkevandringstida (400–550 e.Kr.) og stammar ...

Nikka Vonen - ei spanande og samansett kvinne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Nicoline Marie Vonen (1836-1933), kalla Nikka, var ein markant kulturperson i Fjaler og ho sette spor etter seg på mange felt. Ho var ivrig folkeminne...

Bukseselar i Nordfjord på 1800-talet

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.12.2007
Author: Ingrid Berger
Bukseselar i friske fargar er ikkje noko mannfolk vanlegvis brukar i Nordfjord i dag. På 1800-talet, derimot, må fargerike bukseselar ha vore ein vanl...

Mønster på strikka mannstrøyer frå Nordfjord frå 1800-talet

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.12.2007
Author: Ingrid Berger
I 2007 kan du ikkje sjå på kleda til folk at dei er i frå ein bestemt plass i bygdenoreg. For 150 år sidan, derimot, kunne du gjerne det. Mønsteret i ...

Sara Cold Frimann - godhjarta presteenkje

Folk og samfunn
Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Sara Cold (1714-1800) vart fødd på Romedal i Hedmark, og vart etter kvart prestefrue i Selje. Etter 14 år i ekteskapet vart ho enkje. Trass den vanske...

Laura Sundal Skorpen - jordmor og sanitetskvinne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Laura Sundal Skorpen (1898-1990) var kjend som «Solbakkens mor». Ho var drivkrafta bak etableringa av Solbakken arbeids- og sjukeheim i 1960, den førs...

Kristina Skryppen - brend for trolldom

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Kristina Skryppen (fødd om lag i år 1600) vedgjekk i 1663 å ha vore på heksesabbat på Hornelen. Saman med fire andre, førte dette til at ho vart brend...

Marte i Movika - husmannskone og byamme

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Marte og mannen Nils var dei siste husmennene i Movika. Ein kan sjå husmannsplassen dei budde på ved Sunnfjord museum enda. Rett etter dei vart gifte ...

Erna Osland – prisløna forfattar og lærar

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Erna Osland (f.1951) kjem frå Høyanger og har skrive om lag 40 bøker sidan debutboka «Natteramnen» kom i 1987. Den tidlegare læraren skriv mest bøker ...

Stein til minne om pasientar - på kyrkjegard i Luster

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Dale i Luster står ein stein til minne om pasientar frå Luster sjukeheim som vart gravlagde på denne kyrkjegarden. Luster sjukeheim ...

Audhild Viken – pioner for marknadsføring og omsetnad av husflidsvarer

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Audhild Viken (1915-2000) ville ta vare på det tradisjonelle i ei tid då mange vende ryggen til dei norske husflidstradisjonane. Etter kvart organiser...

Geitalemen

Arkeologi
Publisert: 21.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik Camilla Bommen Ida Dyrkorn Heierland
Helleren Geitalemen ligg i ei lun vik nær Drangevågen på garden Førde i Sveio kommune i Sunnhordland. Geitalemen var i bruk i yngre steinalder og eldr...

Hallgrimshelleren

Arkeologi
Publisert: 21.09.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik
Hallgrimshelleren ligg nær sjøen, berre 13,5 meter over havet, og er ein av dei større hellerane i fylket, ca. 25 meter lang og opptil ni meter høg. F...

Dina Krog Paasche – første kvinne i Luster kommunestyre

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Geraldine Helene Fredrikke Krog Paasch (1851-1922), også kjent som Dina Krog, var i 1901 den første kvinna i Luster sitt kommunestyre. Ho kom frå pres...

Dåpsklede i Nordfjord før 1900

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 12.11.2007
Author: Ingrid Berger
Når vi i 2007 tenkjer på eit dåpsbarn i dåpsklede frå Nordfjord, er det ein fleire veker gamal beibi i lang, kvit kjole med kvit hue vi ser for oss. F...

Vasselhelleren

Arkeologi
Publisert: 02.10.2018
Author: Knut Andreas Bergsvik
Vasselhelleren er ein av dei største i fylket. Han ligg under eit overhengande fjellparti som er ca. 125 meter langt og opptil 13 meter djupt. På 1920...

Lausmansjettar og pulsvantar frå Nordfjord

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 21.11.2007
Author: Ingrid Berger
Nokre plagg endrar seg gjennom historia mens andre går ut av bruk. Eit plagg som ikkje lenger er i vanleg bruk, er lausmansjettar eller pulsvantar til...

Blom - "Kjerringholet"

Arkeologi
Publisert: 13.03.2024
Kjerringholet is a small cave located nine meters above sea level on the northern side of Blomvågen, on the farm Blom in Øygarden municipality. Findin...

Dalegarden

Arkeologi
Publisert: 21.02.2013
Author: Svein Indrelid
Dale-garden ligg fint til på brotet mot elva, under fjellet Beitelen. Men nokre steinkast lenger nord, på den vide sletta attanfor husa, har det lege ...

Stamnes

Arkeologi
Publisert: 21.02.2013
Author: Svein Indrelid Ågot Gammersvik Øystein Jansen

Kvilekvål

Folk og samfunn
Publisert: 25.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker Aslak L.Hellev
Soga om Knute Nelson er som eit eventyr om Oskeladden. Frå tronge og vanskelege kår i heimlandet arbeidde han seg fram til å verta guvernør og senator...

Vaffeljern frå Nordfjord

Folk og samfunn
Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory
Publisert: 03.03.2009
Author: Ingrid Berger
Vaffelkake er ein gamal kakesort med ei lang historie både i Nordfjord og i Noreg. Ho var særleg brukt som festmat i eldre tid....

Olav Sande - skulemann, folkeminnesamlar, diktar og toneskald

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 02.02.2002
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Olav Sande frå garden Sande i Høyanger, på sørsida av Sognefjorden, var ein allsidig mann. I tillegg til å vere ein vidgjeten toneskald, var han også ...

Skulen

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Asbjørn Tveiten
Det kvitmåla skulehuset, ofte plassert mellom knausar og småskog i utmarka midtvegs mellom grendene, er symbolet på det demokratiske utdanningssamfunn...

Minnesmerke over presten Niels Nielsen Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På 1800-talet var det uvanleg å reisa minnesmerke over folk. I Sogn og Fjordane kjenner me berre til fem. Eitt av dei, over soknepresten Niels Nielsen...

Kvinnene i gardshushaldet

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Eldbjørg Fossgard Ågot Gammersvik
Kvinnene hadde ein sentral plass i det gamle bondesamfunnet. Fiskarbonden på kysten og langs fjordane var ofte ei kvinne, og i mangesysleriet på garda...

Norskdomsrørsla og dei to høgkulturane

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Wigdis Jorunn Espeland
1849 var eit gjennombrotsår for nasjonalromantikken, då Ole Bull henta Myllarguten til konsertscena i Oslo. Folkeviser og -tonar vart ein høgkultur på...

Minnestein over Matias og Marie Orheim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2002
Author: Hermund Kleppa
Den blinde sjåaren brukte Arne Grimstad som tittel på minneskriftet om Matias Orheim som kom ut i 1964. Orheim vart blind i ung alder, men gav likevel...

Embetsmennene i lokalsamfunnet 1650–1850

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Anne-Hilde Nagel
Dei store bygningane på embetsgardane er eit vitnemål om då kongens embetsmenn stod på toppen av samfunnsstigen – offiserar, futar, prestar og sorensk...

Årstad

Arkeologi
Publisert: 23.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Alrekstad (senere Årstad) er Bergens arnested. Gården var kongsgård for Harald Hårfagre og flere av hans etterfølgere: Eirik Blodøks, Håkon den gode o...

Femårsmeldingar om folkeskulen 1891-1895, 1896-1900 og 1901-1905

Folk og samfunn
Rapport / Report Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Paragraf 77 i skulelova av 1889 fastsette at kvar kommune skulle utarbeida femårsmeldingar om folkeskulen. Dei er nå einskildvis og samla ei innhaldsr...

Tælavåg

Folk og samfunn
Publisert: 01.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Ronny B. Skaar
Tælavåg har ein særskild plass i okkupasjonssoga. Den vesle bygda ved havet, der folket gjennom hundreåra hadde livnært seg ved fiske og jordbruk i fr...

Grenda Stalheim

Arkeologi
Grend / Hamlet
Publisert: 12.11.2007
Author: Trude Knutzen Knagenhjelm
Ostrabakkjen ligg 6,5 meter over havet, like innanfor Foldrøyhamn på Bømlo, ved utløpet av Foldrøyvatnet. Då helleren var i bruk, var Foldrøyvatnet e...

Sætrehelleren

Arkeologi
Publisert: 20.06.2019
Author: Knut Andreas Bergsvik Camilla Bommen Ida Dyrkorn Heierland
Sætrehelleren ligg om lag 9,5 meter over havet og ca. 50 meter frå stranda ved Skjeljavikjo i botnen av Sætrefjorden på vestsida av Søra Bømlo. Heller...

Herdla gard

Folk og samfunn
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen
Talrike fornfunn viser at busetnaden på Herdla går attende til forhistorisk tid, og storgarden på Herdla har hatt ein sentral plass i rikssoga sidan h...

Sundal Hotel

Folk og samfunn
Publisert: 26.11.2020
Oddfrid Gausvik  (1928-2017) fortel om Sundal hotell, turisme og Bondhusbreen. Hotellet er seinare gjenopna under namnet Hardanger Fj...

Høybøen

Arkeologi
Publisert: 12.02.2013
Author: Svein Indrelid Kjersti Randers Sigrid H.H. Kaland
Under utgravingar kring 1980 i regi av Historisk Museum i Bergen – i samband med dei planlagde utbyggingane for oljeindustrien på Vindenes – kom det f...

Minnestein over Anna Myklebust på Bryggja

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 18.07.2002
Author: Hermund Kleppa
Anna Myklebust (1868-1942) frå Bryggja la ned eit uvanleg stort arbeid i fråhaldsrørsla. Ho skipa barnelosje på Bryggja og reiste mange år som talar i...

Orninggård

Folk og samfunn
Publisert: 27.07.2015
Author: Nils Georg Brekke

Stord Lærarhøgskule

Folk og samfunn
Skule
Publisert: 27.07.2015
Author: Nils Georg Brekke
I 1838 vart Stordøens Seminarium skipa med sokneprest Claus H. Daae som styrar. Det var første seminariet på Vestlandet og likeins eit av dei første i...

Nordhuglo

Arkeologi
Publisert: 27.07.2015
Author: Svein Indrelid

Ask - Kongsgarden

Folk og samfunn
Publisert: 06.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen

Hop - kongshaugen

Arkeologi
Publisert: 06.08.2015
Author: Svein Indrelid

Tyssøy

Arkeologi
Publisert: 06.08.2015
Author: Svein Indrelid
På Tyssøy meinte B.E. Bendixen, som har skrive om Kirkerne i Søndre Bergenhus Amt, enno kring 1900 å kunna påvisa restane etter kyrkja eller kapellet;...

Risøya

Arkeologi
Publisert: 06.08.2015
Author: Svein Indrelid

Hjartøy

Arkeologi
Publisert: 06.08.2015
Author: Svein Indrelid Sigmund Alsaker
EIT FISKEVÆR FRÅ JERNALDERENFor 1000 år sidan var det ikkje det svarte gull, men havets sølv som var rikdomskjelda vest av Hjartøy. Gjennom dei arkeol...

Holmefjordhelleren

Arkeologi
Publisert: 29.07.2015
Author: Knut Andreas Bergsvik
Den 9. mai 1984 dreiv Johannes H. Holmefjord med jordarbeid inne i ein heller like ved gardshusa på Søre Holmefjord. Til si store overrasking oppdaga ...

Samnøya

Arkeologi
Publisert: 29.07.2015
Author: Svein Indrelid

Eidsbøen

Arkeologi
Publisert: 28.07.2015
Author: Svein Indrelid
Der skule- og idrettsanlegget på Eidsbøen no ligg, var det før ei myr med knausar kring. For meir enn 1000 år sidan var dette ein heilagstad, der dei ...

Minnestein ved Leikanger kyrkje i Selje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.08.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje i Selje står ein minnestein til minne om bortkomne på havet og falne i krigen 1940-1945. Steinen vart fyrst reist...

Døso

Arkeologi
Publisert: 28.07.2015
Author: Svein Indrelid Gerd Bolstad
På gardane Døso og Skeie har det vore eit gravfelt med minst 6 haugar - venteleg gravstad for dei fremste menn og kvinner av den slekta som rådde her ...

Vargavågen

Arkeologi
Publisert: 28.07.2015
Author: Svein Indrelid Gerd Bolstad Tor Lunde

Ulven leir

Folk og samfunn
Publisert: 28.07.2015
Author: Nils Georg Brekke

The Pencil Monument – minne om slaget ved Largs 1263

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 30.10.2013
Author: Hermund Kleppa
«Medan bardagen [slaget] stod på, var stormen so hard at kong Håkon såg seg ikkje synt til å få folk i land. Men Ragnvald og Eiliv i Naustdal rodde på...

Finnås prestegard

Folk og samfunn
Publisert: 22.07.2015
Author: Nils Georg Brekke Tore Lande Moe
TRESKO OG POTETER ...

Den svarte fredagen - luftslaget over Førdefjorden 9. februar 1945

Folk og samfunn
Slag / Battle
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
Fredag 9. februar 1945 rasa eit stort luftslag mellom allierte fly og tyske fly- og sjøstridskrefter over Førdefjorden og området rundt. Dette skal ha...

Bautasteinen på Antonshogen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
I Naustdal vart det i 1914 reist to bautasteinar til minne om dei soldatane frå Naustdal som var med i krigen 1807-1814. Den eine steinen står på Berv...

Gravrøysene på Horne

Arkeologi
Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Lengst vest i Naustdal kommune, på grensa til Flora, ligg garden Horne. Her ligg tre gravrøyser frå bronsealderen. Sommaren 1990 vart to av dei rydda ...

Steinalderbuplass i Engjabøvika

Arkeologi
Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Garden Engjabøen ligg på nordsida av Førdefjorden like innanfor garden Vevring. Her er dei eldste spora etter menneske i heile Naustdal kommune funne....

Pionerene som utforsket Vestland naturen

Folk og samfunn
Publisert: 23.05.2019
Author: Knut Fægri Hilde Sandvik William Helland-Hansen Bjarne Meidell Dagfinn Moe
Da professor emeritus Knut Fægri (1909–2001) ble bedt om å skrive bokens kapittel om naturfagpionerene i Hordaland, svarte han umiddelbart ja. Dette b...

Straumen

Arkeologi
Publisert: 17.06.2015
Author: Svein Indrelid

Losnariddarane - viktige brikker i rikssoga

Folk og samfunn
Øy / Island
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
På 1300- og 1400-talet var Losna sete og utgangspunkt for ei av dei rikaste og mektigaste ættene i landet. Økonomisk sans, politisk teft og total loja...

Storsetehilleren

Arkeologi
Publisert: 19.02.2013
Author: Knut Andreas Bergsvik
Sommaren 1913 var sognepresten i Masfjorden, Thorbjørn Frøhlich, på tur inn Matredalen og stoppa då ved Storsetehilleren, ei svær steinblokk med eit s...

Minnesmerke om Havørn-ulukka i Hyllestad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I sjutida om morgonen, tysdag 16. juni 1936, høyrde folk i Lifjorden flydur og eit forferdeleg brak frå fjellet Risnesnipa. Det var flyet "Havørn" som...

Vangdal

Arkeologi
Publisert: 21.02.2013
Author: Svein Indrelid Nils Georg Brekke
Ved Salthamaren i Vangdalsberget skal det ein gong i tida ha vore brent salt, og djupe kollag i jorda syner at her har vore gjort opp eld mange gonger...

Minnesmerke om krigsforlis på Hustadvika

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 12.03.2013
Author: Hermund Kleppa
Den 16. september 2002 avduka Kong Harald V minnesmerket Stille rom på Romsdalskysten. ”Det er et sted for sorg, savn, ettertanke og forsoning”, står ...