Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 242 resultater

Olav den heilage - Skulptur frå Fresvik

Kyrkjekunst / Church art
Publisert: 28.01.2007
Author: Hermund Kleppa
Olav Haraldsson fall i slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Eitt år seinare vart kongen gjort til helgen og seinare kjend som Olav den heilage. Etter k...

Hove steinkyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Få bygder i Noreg har både ei stavkyrkje, ei steinkyrkje og ei nyare kyrkje slik som i Vik. Historia om steinkyrkja er like dramatisk som den om stavk...

Kyrelvi i Vik

Landskap
Elv / River
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Kyrelvi er namnet på elva som renn nedover fjellsida like før ein kjem til Vik frå Vangsnes. Elva kastar seg utfor den bratte fjellsida og kan haust o...

Minnestein over Rasmus Flo

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.11.1999
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Flo (1851-1905) voks opp i grenda Flo i Stryn. Han gjekk lærarskulen på Stord og studerte språkfag ved universitetet i Oslo. Sidan arbeidde han...

Om dampbåten «Faleide»

Dampbåt / Steamer
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa Edvard Langeland Faleide
Sommaren 1891 skjedde noko viktig i indre Nordfjord. Folk på Faleide tok til med lokal dampskipsfart. Dei hadde kjøpt seg ein liten brukt båt i Hordal...

Minnestein ved Oppstryn kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Fem menn frå Oppstryn sette livet til i kampen for freden og fedrelandet i krigsåra 1940-1945. 17. mai 1946 vart det avduka ein minnestein over dei ve...

Steinkrossen i Loen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Attmed kyrkja i Loen står ein vel to meter høg steinkross. Turistar og andre stoggar av og til, - tek han nærare i augesyn og les på ei informasjonsta...

Singersteinen på Hildeneset i Innvik

Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Tysdag 23. juni 1936 var ein stor dag i indre Nordfjord med kongevitjing og opning av vegen Olden-Innvik. Vegen kunne opnast takka vere forskottering ...

Minnestein over Hugleik Tungøen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Øvst oppe i Oldedalen står det ein 3 meter høg minnestein tett i vegen attmed brua til garden Åbrekk. BONDEFØRARER HUGLEIK TUNGØEN DØD ÅRET 1706 står ...

Minnesmerke om Lodalsulukkene 1905 og 1936

Folk og samfunn
Monument / Monument Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Lodalsulukkene i 1905 og 1936 kravde 135 menneskeliv. Begge gongene rasa det veldige steinmassar frå Ramnefjellet ned i Lodalsvatnet som skapte enorme...

Minnestein på Vangberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På haugen ovanom det eldste våningshuset på Markusbruket i Stryn står det ein «bauta», ein prismeforma stein med innskrift. Steinen vart avduka sommar...

Minnestein over soldat Hans Elvheim

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
10. april 1940 reiste 23 menn frå Fresvik til Bømoen på Voss for å vera med og forsvara landet mot den tyske okkupasjonsmakta. Hans Elvheim var ein av...

Minnestein ved Minde i Innvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Innvik sentrum står ein merkeleg stein. Han er ein snau meter høg. Oppå er der ein rund stein på storleik med ein fotball. Det er hogge inn fleire b...

Minnestein over Johannes P. Qvamme

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I øvre Oldedalen står to minnesteinar over to menn som begge gjorde ein stor innsats for folket i Indre Nordfjord i trengselåra kring 1700. Den eine v...

Kyrkjeeidesteinen

Arkeologi
Publisert: 18.03.2025
Author: Melanie Wrigglesworth
Bildestein fra Kyrkjeide i Nedstryn – et mysterium fra bronsealderen I 1886 ble en stein gravd opp fra jorden på gården Kyrkjeeide i Stryn like v...

Madonnaskulpturen frå Hove kyrkje i Vik

Tru og livssyn
Middelalder
Publisert: 19.03.2025
Author: Alf Tore Hommedal
Hovemadonnaen kopieres etter originalen Mellom all den gamle kyrkjekunsten ved Universitetsmuséet i Bergen er Hovemadonnaen ei av framstillingane...

Nedstrynfrontalen

Tru og livssyn
Middelalder
Publisert: 26.03.2025
Author: Justin Kroesen
Nedstrynfrontalen Det malte panelet fra Nedstryn kirke i Nordfjord var den første gjenstanden som ble en del av Bergens Museums kirkekunstsamling...

Slagskipet HMS «Rodney» i Vik 1932

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Utenlandske marinefartøier til Vest-Norge. (…) 40 000-tonneren «Rodney» vil anløpe Vik i Sogn 10. ti 15. juni, …». Det melde Bergens Tidende og fleir...

Snørydding på Strynefjellsvegen og tysk panikk

Samferdsle
Historisk hending / Historical event
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Det engelske åtaket på Måløy 3. juledag 1941 skapte full panikk i den tyske leiren og førte til at tyskarane ville opna Strynefjellet, slik at dei kun...

Miljøgata i Stryn - trivelegare tettstader

Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I 1991 vart Stryn sentrum og fire andre tettstader i landet valde ut til å vera med i prøveprosjektet Miljøprioritert gjennomkøyring. Målet var å omsk...

Den trondhjemske postvei gjennom Stryn kommune

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Den trondhjemske postvei mellom Bergen og Trondheim vart postveg frå 1780-åra. I Stryn finn ein godt bevarte spor av vegen frå denne tid og restaurert...

Lundehella - milemerke for sjøfarande

Plass / Spot
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans Rand
I eldre tid hadde sjøfarande milemerke langs med fjorden. Det kunne vera eit nes, eit tre, eller andre naturlege særmerke. Ei uvanleg stor helle nedme...

Kunstmålaren Rolv Lorentz Muri

Person / Person
Publisert: 18.09.2002
Author: Rolf Braadland
Rolv Lorentz Muri (1921-1992) sin kunst er best kjend i traktene kring Olden og Stryn, men han er mellom dei beste kunstnarane innafor den moderne kun...

Loen kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Loen kyrkje er ei åttekanta trekyrkje som står på eit høgdedrag ovanfor bygda Loen. Kyrkja, som har 190 sitjeplassar, vart vigsla 9. september 1838 av...

Olden gamle kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Olden gamle kyrkje er ei krosskyrkje i tre på staden Sjøatunet i bygda Olden i Stryn kommune. Kyrkja, som har 250 sitjepalssar vart bygd i 1759. Byggm...

Gamle Strynefjellsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Gamle Strynefjellsvegen mellom Grotli og Viderseterkrysset går gjennom eit landskap med mange kulturminne, og ikkje minst er vegen eit eineståande kul...

Jøl bru i Stryn - vakker vegbyggjarkunst

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I stigninga opp frå Hjelledalen på riksveg 15 over Strynefjellet ligg Jøl bru. Den gamle brua er bygd i 1883, og må seiast å stå som eit monument over...

Rideveg over Flofjellet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
På Flofjellet ligg det eit fint opparbeidd vegstykkje på 4,3 km på grensa mellom Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal fylke. Særmerkt for vegen er at h...

Heilårsveg over Strynefjellet - ein langvarig og dramatisk kamp

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Etter kvart som samfunnsutviklinga skapte trong for betre og raskare vegsamband, vart kravet om vinteropen veg over Strynefjellet forsterka. Eit massi...

Kamp om vegmidlane i indre Nordfjord

Samferdsle
Strid / Strife
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Mot slutten av 1800-talet var det ein intens dragkamp mellom dei tre kommunane Stryn, Eid og Hornindal om vegmidlane. Eid ville ha veg til Stryn, Stry...

Byggjing av heilårsveg over Strynefjellet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
17. oktober 1978 opna kong Olav heilårsvegen over Strynefjellet. Vegprosjektet var den gongen det største i Sogn og Fjordane nokon gong. I 1965 var ve...

Minnestein over fyrbøtar Johannes J. Sæten

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.06.2002
Author: Hermund Kleppa
Johannes Sæten frå Loen var fyrbøtar på fleire skip under verdskrigen 1939-1945. Tre av skipa vart torpederte. Våren 1946 - året etter frigjeringa - v...

Singerheimen

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Litt opp frå Olden sentrum ligg ein staseleg bygning. Dette er Singerheimen. Her budde det amerikanske ekteparet William og Anna Singer. Singer var ar...

Om "Fritjof Nansen" på Strynevatnet

Dampbåt / Steamer
Publisert: 04.05.2011
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har åtte store vatn der det har vore rutebåtferdsle. På Oppstrynsvatnet byrja dampbåten ”Fritjof Nansen” rutetrafikk i 1891. ”Nansen”...

Bødalssætra

Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Bødalssætra ligg like innunder Jostedalsbreen, opp og aust for garden Bødal i Loen. Bødalssætra vert i dag mykje nytta som utgangspunkt for turar på J...

Arnafjord kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 24.02.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Arnafjord kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Nese i Vik kommune. Kyrkja, som har 180 sitjeplassar, vart vigsla 21. oktober 1880. Byggmei...

Framfjord bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 20.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Året 1921 er eit merkeår for folket i Framfjorden. Bygda fekk sitt eige bedehus. Det hadde lenge vore eit sakn at dei ikkje hadde hus til møte, gravfe...

Spor etter bedehuset Fredheim i Stryn

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 21.02.2013
Author: Hermund Kleppa
Den 28. desember 1952 døydde Marianna Bøe, fødd 1880. Ho budde i bedehuset Fredheim som stod i dagens Stryn sentrum. Huset blei rive nokre år seinare....

Malene Sandved – den fyrste styraren ved husmorskulen i Stryn

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Malene Sandved var den første styraren ved husmorskulen i Stryn. Ho var føregangskvinne for eit godt og sunt kosthald i heimen, og heldt mange frukt- ...

"Verdens lengste kraftledningsspenn"

Kraftoverføring / Power transmission
Publisert: 07.06.2000
Author: Hermund Kleppa
Sognefjordspennet er namnet på fire høgspentkablar som kryssar Sognefjorden like aust for Hermansverk. I låg kveldssol er dei svære kabelbogane godt s...

Fresvik bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 30.12.2005
Author: Hermund Kleppa
"Så seier eg Fresvik bedehus retteleg innvigt til sitt bruk. Amen." Det var orda til sokneprest Imenes under vigslinga, søndag 15. oktober 1978. Hus...

Nedstryn kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Nedstryn kyrkje er ei langkyrkje i tre på garden Kyrkjeeide i Stryn kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 6. november 1859 av prost W...

Bedehuset Betania i Stryn

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 20.02.2013
Author: Hermund Kleppa
«Det har vore eit nyttig hus for bygda». I 2003 gav lærar Anna Skrivervik, fødd 1925, ut sjølvbiografien Tilbakeblikk. Ho stoggar også ved bedehuset B...

Minnestein over stortingsmann Sigmund K. Aarnes

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sigmund K. Aarnes frå Stryn var bonde og lensmann. Han vart tidleg med i politisk arbeid og hadde ei rekkje verv i kommunen og fylket, og han var stor...

Minnestein over Jon Fridtun

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jon Fridtun (1867-1914) frå Flogrenda i Stryn døydde berre 47 år gamal. Han var ein føregangsmann i målreisinga i Nordfjord, i den frilynde ungdomsrør...

Krigsgrav i England - Martin Flo, Stryn

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 09.02.2001
Author: Hermund Kleppa
På ein gravstad i Greenwich i London er eit felt for norske graver. Mange av gravene har same type gravstein; dei er alle krigsgraver frå verdskrigen ...

Kyrkjebåten Rols

Båt / Boat
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
I eit av Sølvberg-nausta på nordsida av fjorden i Stryn har ein staseleg båt plassen sin, kyrkjebåten "Rols", som i eldre tid vart nytta når folk reis...

Oppstryn kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Oppstryn kyrkje er ei langkyrkje i tre på garden Fosnes i Stryn kommune. Kyrkja, som har 300 sitjeplassar, vart vigsla 1. november 1863 av prost Wilhe...

Innvik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Innvik kyrkje er ei åttekanta kyrkje i tre som står i bygda Innvik i Stryn kommune. Kyrkja, som har 350 sitjeplassar, vart vigsla 28. juli 1824 av bis...

Othilie Tonning – pioner i Frelsesarmeen

Person / Person
Publisert: 04.08.2015
Author: Hermund Kleppa
«Othilie Tonning – den kjendte oberst i Frelsesarmeen er død, 65 aar gammel». Det var tittelen på ei kort notis i avisa Sogningen tysdag 10. februar 1...

Om raset på Raudi i Lodalen 1885

Skred / Avalanche
Publisert: 07.04.2011
Author: Hermund Kleppa
Våren 1885 raserte eit steinras frå Kvithammaren gardstunet på Raudi. Ei kvinne omkom. Som ved eit under berga dei ni andre i huslyden livet. Dei skad...

Nordfjord og Sunnmøre Billag

Billag / Bus company
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Skipinga av dei mange billaga rundt 1910-1920 kom på grunn av den aukande turiststraumen frå 1890-åra. Det var også turistnæringa som sto bak skipinga...

Den Trondhjemske postvei - frå Utvik til Sunnmøre

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Postruta mellom Faleide i Stryn og Hellesylt på Sunnmøre starta i 1786. I byrjinga følgde postførarane gamle trakk, men også her vart det bygd ein sam...

Olden kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Olden kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Brynestad i Stryn kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 19. desember 1934 av b...

Utvik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Utvik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Utvik i Stryn kommune. Kyrkja, som har 350 sitjeplassar, vart vigsla 29. november 1840. Ho er byg...

Liatunet i Innvik

Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Dag Vanberg Cecilie Langø
"Liatunet - Gardsmuseum" - står det på treskiltet ved grinda inn til garden Li i Innvik. Gardstunet er blant dei eldste i Innvik med sju bygningar, al...

Minnestein over Rasmus og Lise Stauri

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 21.07.2008
Author: Hermund Kleppa
25. juni 1932 hadde Fjordabladet på Nordfjordeid denne vesle notisen: "Dødsfall. Folkehøgskulestyrar Rasmus Stauri paa Hundorp i Gudbrandsdalen døydde...

To minnesteinar om harde kår i dansketida

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 21.03.2011
Author: Hermund Kleppa
Ein av bilvegane mellom Nordfjord og Sunnmøre går frå Heggjabygda i Eid til Austefjord og Volda. Osdal er fyrste garden over fylkesgrensa. I gardstune...

Ljosheim kapell

Bedehus / Chapel
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Ljosheim kapell, bygd i mur og tre, står på garden Mykløy i Oldedalen i Stryn kommune. Det har 130 sitjeplassar, vart bygt i 1924 og vigsla til kyrkje...

Nordsida kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Nordsida kyrkje er ei arbeidskyrkje i betong som ligg på Roset på nordsida av Nordfjord i Stryn kommune. Kyrkja, som har 220 sitjeplassar, vart vigsla...

Hornindal kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Hornindal kyrkje er ei langkyrkje i tre og er bygd på garden Kyrkhorne sin grunn. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 30. november 1856 av p...

Minnestein over korporal Kolbjørn K. Bolstad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 05.09.2001
Author: Hermund Kleppa
To frå Sogn og Fjordane fall under frigjeringa av Finnmark vinteren 1944/1945. Den eine var Oskar Dale frå Arnafjord i Vik, den andre Kolbjørn K. Bols...

Minnestein om folkeoppreist i Berlin

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Den 23. juli 1954 hadde avisa Fjordingen i Stryn bilete og omtale av ein minnestein i Vest-Tyskland. Folk i Vest-Berlin hadde reist steinen 17. juni 1...

Kvelvingsbruer i Hornindal

Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Siri Gausemel
Langs Riksveg 60 gjennom Hornindal vil ein passere fleire vakre kvelvingsbruer, som kan vere verd å legge merke til. Etter å ha kryssa møregrensa vil ...

100 års veghistorie: Faleide-Lote

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 11.07.2006
Author: Kristin Ese
I 2005 var det endeleg samanhengjande veg mellom Faleide og Lote. Ein gamal draum var oppfylt, og ein lang strid var over. Då var den siste vegbiten m...

Minnesmerke over Johan A. Berge i Etnedalen

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Soldat Johan A. Berge frå Oppstryn fall i kampane mot tyske invasjonstyrkar i Valdres 24. april 1940. Han vart gravlagd ved Bruflat kyrkje. Forfattare...

Vegen over Utvikfjellet - eit stengsel for biltrafikken

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 26.05.2006
Author: Kristin Ese
Etter at det vart bygd hovudveg mellom Reed og Sandane i 1888, var det mindre spørsmål om det gamle hovudsambandet mellom Sunnfjord og Nordfjord over ...

Julehelsing på eit postkort

Postkort / Postcard
Publisert: 09.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Fylkesarkivet har fleire personarkiv. Eitt av dei inneheld brev og kort etter Anna Navelsaker. Ho var fødd i Hornindal i 1882 og døydde i 1953. Det er...

Perhustunet og Walhalla

Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Like ved Stryneelva ligg det ein gammal staseleg bygning som i dag vert kalla Walhalla. Det namnet skriv seg frå midten av 1800-talet. Huset stod ferd...

Om «Stavangerfjord» på cruise i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1925 byrja Den Norske Amerikalinje (NAL) med cruisefart. Etter ankomst Bergen i slutten av juli sette DS «Stavangerfjord» kursen nordover til...

Minnestein i Randabygda over bygdesoge-granskaren Jacob Aaland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jacob Aaland (1865-1950) er ein av dei tre store bygdebok-klassikarane i Sogn og Fjordane. Dei to andre er Albert Joleik (Sunnfjord) og Jon Laberg (So...

Fallossteinen på garden Tunold

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Jon Tunold (1908-1996) brukar på Tunold, gnr. 34-1, skreiv i 1979 ein artikkel om det gamle tunet. Han fortel om ein brunn som aldri går tom, eit eldg...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Innvik prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 29.07.2014
Author: Snorre Dag Øverbø
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Minnestein over oberst Rasmus Hatledal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 5. oktober 1991 vart det avduka ein minnestein over oberst Rasmus Hatledal ved ungdomshuset i Markane. Hatledal var generalstabssjef ved krigsutbr...

Meister-Jo, presten som vart halshoggen

Person / Person
Publisert: 25.03.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde
Det finst gode og dårlege prestar. Han som var sokneprest i Innvik i åra 1597-1617, Jon Mogensen Skanke, vert omtala som den verste presten her i land...

Gjetarnamn i kleberstein

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Det går ei åre med spesielt mjuk stein gjennom fjella i Sør-Markane. Ho kjem att i Heggjabygda og går vidare til Sunnmøre. I området frå Langsethøgda ...

Randabygd kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Randabygd kyrkje er ei langkyrkje i tre som står like oppom kaien i Randabygda. Kyrkja, som har 240 sitjeplassar, vart vigsla 29. august 1916 av bisko...

Minnestein over lege Einar Djuvstein - omkom ved Irma-forliset 1944

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Under andre verdskrigen vart hurtigruteskipet "Irma" og lastebåten "Henry" torpederte på Hustadvika av to norske torpedobåtar under norsk kommando. Ei...

Ljosheim - bedehus og kapell i Oldedalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 14.04.2011
Author: Oddvin Kvame
Oldedalen fekk bedehus i 1924 med namnet Ljosheim. I 1935 vart bedehuset vigsla til kyrkjeleg bruk og etter kvart nemnt som bedehuskapell. I 1984 gav ...

Nasjonal Samling på valturne i Sogn og Fjordane 1936

Folk og samfunn
Politikk / Politics
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Den 3. juli 1936 melde Sogns Tidend at Nasjonal Samling (NS) hadde halde fleire møte i Oslo. Men det hadde ikkje berre gått fredeleg føre seg. «Politi...

Storesvingen i Vik

Landskap
Utsiktspunkt / Viewpoint
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Storesvingen heiter eit kjent utsiktspunktet på vegen Vik-Voss. Svingen ligg ovanfor garden Tistel der oppstiginga til Vikafjellet byrjar. Frå Storesv...

Gamlehusa på Tistel

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I gardstunet på Tistel står tre gamle bygningar som er restaurerte, det er stovehus, bu og stabbur. Desse husa vitnar om byggje- og bumåte i eldre tid...

Lensmannsgarden i Bø

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Lensmannsgarden i Bø i Vik er vorte kalla meisterverket til bergenssnekkaren Jan Lund. Denne bygningen vart ført opp i 1840-åra av lensmann Christoffe...

Hopperstad stavkyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Hopperstad stavkyrkje i Vik vart bygd i andre halvdel av 1100-talet. Fortidsminneforeininga kjøpte kyrkja i 1880 for å redda ho. Historia om Hoppersta...

Vikjahalli - ungdomshuset i Vik

Folk og samfunn
Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Vikjahalli vart bygd i 1910 og teken i bruk i januar 1911. Ungdomshuset er eit av dei største ungdomshusa i fylket, med 600-700 sitjeplassar....

Minnesmerke over prestedottera Inga Houge i Vik

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Arne Inge Sæbø Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Hopperstad stavkyrkje står det eit rikt ornert smijerns-gravminne på grava til prestedottera Inga Houge som døydde berre 16 år gam...

Gravhaugfeltet Moahaugane

Arkeologi
Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Moahaugane er namnet på eit stort gravhaugfelt på Hove i Vik. Dette er dei mest kjende gravhaugane i bygda....

Målstriden i Vik

Språk og kunst
Strid / Strife
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Målstriden i Vik var uvanleg hard, kanskje hardare enn i noka anna bygd i Sogn og Fjordane. Striden varte frå rundt 1890 til kring 1930, men hardaste ...

Ekserserplassen Viksmoen

Busetnad, bygd, by
Ekserserplass / Drill ground
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Vik var det ekserserplass frå 1726 til 1898, i 172 år. I 1898 vart Viksmoen lagt ned, og ny ekserserplass vart Bømoen på Voss....

Fengselet i Vik

Fengsel / Prison
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Det er berre eitt fengsel i Sogn og Fjordane, og det ligg i Vik. Fengselet vart bygt i 1864....

Øen-huset i Vik

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Øen-huset er eit toetasjes våningshus i sveitsarstil som ligg like ved riksveg 13 i Flatbygdi i Vik. Huset har fått namnet etter lensmann Anfin Øen (1...

Fyrste skulehuset i Vik

Skulehus / School building
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Eitt av dei fyrste skulehusa som vart bygde på landsbygda i Noreg, vart reist i Vik i 1741. Det var presten Anders Daae som for eigne pengar bygde sku...

Minnestein over romanifolk (taterar) i Vik

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Heidra dei reisande» står som overskrift i Sogn Avis på oppslag om avduking av ein minnestein på Vikøyri, laurdag 20. august 2016. «dei reisande» ell...

Minnestein over Peter Andreas Blix

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Arkitekt og ingeniør Peter Andreas Blix (1831-1901) berga i 1880-åra Hove steinkyrkje og Hopperstad stavkyrkje frå å bli nedrivne. Blix var ein av pio...

Vikøyri

Busetnad, bygd, by
Bygd / Village
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Vikøyri er namnet på området mellom elvane Vikja og Hopra i Vik. Her budde det mykje folk på eit lite område. Folka vart kalla strandsitjarar....

Gamalost-bautaen i Vik

Monument / Monument
Publisert: 28.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk som kjem køyrande ned frå Vikafjellet mot Vik, treffer øvst i bygda på eit skilt som ynskjer velkomen til, "-heimstaden til det einaste gamalost-...

Hopstock motell og mannen bak

Folk og samfunn
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Sommaren 1957 vart eit av dei fyrste motella i Noreg teke i bruk i Vik i Sogn. Det var hotelleigar Mons Thorsen, som hadde vore i Amerika og sett mote...

Gamalost frå Vik Meieri

Meieri / Diary
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Mange meieri er vortne nedlagde dei siste åra, men Vik Meieri har overlevd. Ein av grunnane til det er at meieriet har spesialisert seg på produksjon ...

Storbrann på Vikøyri i 1922

Brann / Fire
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Siste storbrannen på Vikøyri fann stad 20. januar 1922, då 39 hus strauk med....

Borgstova i Vik

Busetnad, bygd, by
Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Borgstova er eit restaurert hus på Sjøtun i Vik som vert nytta til kulturarrangement, møte og ymse slag tilstellingar. Huset frå 1864 er det eine av t...

Storbrann på Vikøyri i 1838

Brann / Fire
Publisert: 20.02.2001
Author: Arne Inge Sæbø
Det har vore to store brannar på Vikøyri, det var i 1838 og 1922. Brannen 16. juni 1838 var den verste....

Storm på Sognefjorden i 1909

Folk og samfunn
Ulukke / Accident
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Dramatisk oppslag i avisa 1ste Mai, fredag 24. desember 1909, med kjelde «Bergen igaarkveld: «OMKOMMEN KOMMUNELÆGE? (…) Kommunelæge Adolf Heiberg, Lei...

Liktvorane - vaktpost under krigen

Folk og samfunn
Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Liktvorane ligg der Vikjabukti tek til, og staden vart nytta som vaktpost både av nordmenn før og av tyskarar under siste verdskrig....

Kristianhus Båtmotormuseum

Museum, natur- og kulturvern
Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
På Vikøyri ved Sognefjorden like ved elva Vikja ligg Kristianhus Motormuseum. Museet vart opna i 1997. Dette er eit museum fyrst og fremst for båtmoto...

Talkmølla i Framfjorden

Fabrikk / Factory
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Framfjorden var det rike førekomstar av talk, og i 1907 tok dei til med talkproduksjon i bygda. I 1984 tok førekomstane slutt, og eventuell utvinnin...

Le i Arnafjorden

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Garden Le er ein bratt høgdegard, 300 moh, som merkjer seg ut med eit svært rikt kulturlandskap. Her har gamle driftsmåtar vore nytta heilt til vår ti...

Rambervarden

Varde / Cairn
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Rambera er nest høgste fjelltoppen i Vik, 1624 m.o.h. Fjellet ligg i austlege delen av Vik, mot Fresvikbreen. Rambervarden er eit vanleg turmål i Vik....

Gruvedrift i Framfjorden

Gruve / Mine
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Råstoffet til talkmølla i Framfjorden fann ein i bygda, og på Le og Dale har det vore stor gruvedrift. Gruvedrifta er det slutt på fordi førekomstane ...

Gamle Tennevegen i Arnafjorden

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Ein eldgamal buføre- og kløvjeveg, som er intakt, finst i Arnafjorden. Ingen veit kor gamal vegen er, men vegen er i god stand og eignar seg godt til ...

Minnestein på krigsgrav ved Arnafjord kyrkje - Oskar Ingolf Dale

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 30.03.2005
Author: Hermund Kleppa
Oskar Ingolf Dale fall under krigsteneste i Finnmark 31. januar 1945. Han vart førd heim til Arnafjord og gravlagd med stor deltaking 11. august same ...

Synnøve Finden - bondejenta som vart gründer i hovudstaden

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Synnøve Finden, opphavskvinna bak osten med same namn, kom frå Finnafjorden i Vik. Som 17 åring reiste ho på meieriskule i Stavanger, og i 1928 starta...

Storskreda på Nese i 1811

Folk og samfunn
Skred / Avalanche
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
2. desember 1811 var det ei stor skredulukke på Nese i Arnafjorden. Skreda kravde 45 menneskeliv....

Jordalsvegen - stølsveg

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Jordalsvegen er gangvegen frå Fresvik til Jordalen, der fresvikjene har fjellstøl. Å komma dit er ein svært lang tur, det går 6-7 timar og avstanden e...

Årstal i stein i Tundalen

Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Somme minnesteinar kan "stå" langt utanom allfarveg, og dei kan vera så anoyme, at ein må vita særskilt om dei. Som oftast er slike minnesmerke knytta...

Finnabotnen

Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Finnabotnen, inst i Finnafjorden på sørsida av Sognefjorden, er ei fråflytta og veglaus grend. Finnabotnen er eit ynda mål for båtturistar og andre so...

Tolleiv-grava i Grønlid

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Tolleiv i Grønlid var ein einebuar og rudningsmann. Han grov grav til seg sjølv på Fresvikåsen. Seinare er det sett opp minnestein over han der....

Bygda Fresvik

Arkeologi
Bygd / Village
Publisert: 12.11.2007
Author: Trude Knutzen Knagenhjelm
Kjerringholet er ei lita hole som ligg ni meter over havet på nordsida av Blomvågen, på garden Blom i Øygarden kommune. Funn kan tyda på at hola var i...

Jens Høgheim

Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Jens Høgheim (1817-1886) frå Fresvik blir i folkemusikkhistoria oftast nemnd for Jens Fresvik eller «Skrangle-Jens», og ulike kjelder vitnar om at han...

Minnestein over dannebrogsmann Anders Ølmheim Flete

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.05.2002
Author: Hermund Kleppa
Anders Ølmheim frå Sogndal prestegjeld var med i krigen mot Sverige i 1808. I trefninga ved Berby i Østfold 12. september, viste han slikt "Mod og Con...

Siste avrettinga i midtre Sogn

Historisk hending / Historical event
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Laurdag 5. april 1845 kl. 10.00 på førmiddagen fann den siste halshogginga i midtre Sogn stad, i Fresvik. Det var Ingeborg Olsdotter Grønlien som vart...

Løparkongen Mensen Ernst

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Mensen Ernst, eller Mons Monsen Øyri (1795-1843), var ein husmannsgut frå Fresvik som har vorte kalla løparkongen og den største langdistanseløparen g...

Tjørehjellar i Fresvik

Jordbruk / Farming
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Fresvik har tjørebrenning vore ei viktig attåtnæring, i bygda finst det spor etter ca. 40 tjørehjellar....

Otterhjell i Fresvik

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Garden Otterhjell i Fresvik har mange gamle bygningar, og på garden er det ei stor samling av gamalt verktøy og gamle reiskapar. Dei gamle tinga er av...

Hauglum - Sagi

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I 2000 er det lite att av det gamle Fresvikgodset. Garden Hauglum ligg der godset var,- garden vert og kalla Sagi sidan der frå gamalt av har vore eit...

Fresvik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 24.02.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Fresvik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Fresvik i Vik kommune. Kyrkja, som har 200 sitjeplassar, vart vigsla 29. juni 1881 av prost Jac...

Vegutløysing for Fresvik

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Sjølv om det var ei massiv vegutbyggjing i etterkrigstida, gjekk det likevel seint å få vegutløysing til alle bygdene i fylket. På 1970-talet var fram...

To drukningsulukker - Fresvik

Ulukke / Accident
Publisert: 22.01.2009
Author: Hermund Kleppa
Den har været Dødens Gjæst / den har seilt paa en Torden / Den er døbt i Rædsler vorden. Det er Henrik Wergeland som byrjar det vidgjetne diktet sitt ...

Bautasteinen ved Fresvik kyrkje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Ved kyrkja i Fresvik står det ein høg bautastein som vart reist 17. mai 1913. Bautasteinen vart reist til minne om dei 10 frå Fresvik som var med i kr...

Biletvevaren Kjerstina Vangsnes

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Aud Ross Solberg
Kjerstina Vangsnes (1867-1915) vart eit kjent namn i kunstnarkretsar her i landet, på slutten av 1800-talet. Som kunstveverske vart ho oppfatta som ei...

Løytnantstova i Feios

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Løytnantstova ligg på garden Fedje i Feios. Dette er eit stovehus frå fyrste halvdel av 1700-talet....

Astridstova i Feios

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I bakkane ovanfor butikken i Osen i Feios står det ei gamal stove som vert kalla Astridstova. I denne stova har det budd folk som vart kalla strandsit...

Notanaustet i Fresvik

Sjøbu / Sea house
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Fresvik står eitt av dei få notanausta som er att i Indre Sogn. Det tilhøyrde Bøtun notlag og var i bruk til 1960-talet. I 2000 var det planar om å ...

Landskapsmålar Tycho Christoffer Jæger

Folk og samfunn
Måleri / Painting Person / Person
Publisert: 02.02.2004
Author: Anders Gjerde
I 1850-åra flytte ein landskapsmålar frå Bergen til Feios og kjøpte seg hus på garden Rinde. Målaren heitte Tycho Christoffer Jæger, mest kjent for si...

Vangsnes kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 24.02.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Vangsnes kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Vangnes i Vik kommune. Kyrkja, som har 261 sitjeplassar, vart vigsla 24. oktober 1861 av prost...

Minnestein over Ingvald Vangsnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
To menn frå Balestrand kommune mista livet i kamp mot dei tyske invasjonsstyrkane våren 1945. Den eine var Ingvald Vangsnes frå Vangsnes, den andre Ge...

Feios kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 24.02.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Feios kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Rinde i Vik kommune. Kyrkja, som har 220 sitjeplassar, vart vigsla 12. desember 1866 av biskop ...

Fridtjov-statuen på Vangsnes

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
På Vangsnes står det ein kjempestatue av Fridtjov den frøkne. Denne statuen er ei gåve frå keisar Wilhelm II av Tyskland og vart avduka 31. juli 1913....

Vangsnes som jektesenter

Bygd / Village
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Vangsnes var eitt av hovudseta for jektefarten i Sogn, rundt 1890 var det 17 sognejekter heimehøyrande på Vangsnes....

Gjestgivargarden på Vangsnes

Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Det har truleg vore gjestgiveri på Vangsnes heilt frå 1600-talet. På gjestgivarstaden er det att ei gamlestove og eit nyare hus. Husa representerer kv...

Høgdegarden Grønsberg

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
På høgdegarden Grønsberg i Vik, 450 m over havet, har der vore drive jordbruk på gamlemåten heilt fram til 1990-talet. All innmark er svært bratt, og ...

Snøskred tok to liv

Skred / Avalanche
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I 1914 omkom ein far og sonen hans etter å ha vorte tekne av ei snøskreda ved Klepp i Fresvik, då dei var på veg til støls med materialar....

Klyngetun i Vik

Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Vik som andre stader låg husi i klyngetun før utskiftingane i siste halvdel av 1800-talet. Det er att restar av klyngetun nokre stader i Vik, det gj...

Vassmiljøet på Ulvedal

Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Nordsida Utviklingslag har i fleire år arbeidd med å gjenskapa kulturmiljøet langs elva Ulva i Ulvedal. I eldre tid var her ei sag, driven av overvass...

Vetestova på Ulvedal

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
På Ulvedal står ei gamal vetestove på sin opphavlege stad. Vetestovene og vetane høyrde til eit gamalt system for varsling i ufredstid. Ordet vete var...

Breng seter

Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Like ved Lovatnet ligg Breng seter. I gammal tid var dette eigen gard, men vart seinare seter for garden Sæten. Her var det tradisjonell stølsdrift fr...

Nausta på Sølvberg og Bergset

Sjøbu / Sea house
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Gardane Bergset og Sølvberg ligg høgt over fjorden. Men òg for slike gardar var fjorden viktig. Dei hadde naustveg nedover dei bratte bakkane mot fjor...

Krigsgrav i Feios - matros Odd Hove

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Signe dykkar minne!" står skrive på gravsteinen til Alv og Odd Hove på kyrkjegarden i Feios. Grava er ei krigsgrav. Odd Hove segla under heile krigen...

Kopi av Loen-krossen i Amerika

Monument / Monument
Publisert: 15.01.2003
Author: Hermund Kleppa
Den 24. juni 1956 vart det avduka ein kopi av steinkrossen i Loen ved Augsburg Seminary i St. Paul, Minnesota. Krossen var ei gåve frå Firda Ungdomsla...

Fritjov den frøkne - heidra med hakekors i 1933

Besøk / Visit
Publisert: 26.04.2005
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 27. mai 1933 hende noko uvanleg på Vangsnes. Tyske offiserar i nazi-uniformer la ned krans ved statua av Fridtjov den frøkne. Kransen var laga...

Skulehuset på Helleland

Skulehus / School building
Publisert: 21.12.2005
Author: Bjarnhild Samland
"Jeg Ole Olsen Otregjeld erklærer mig herved villig til at istandsette, indrede og bordklæde Skolehuset i Berdal." Slik byrjar den høgtidsame kontrakt...

Prestesteinen - mellomalder-gravminne i Innvik

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 21.02.2007
Author: Hermund Kleppa
I Innvik står det oppsett ein høg stein attmed hovudinngangen til kyrkja. Kva slags stein er det? Ein gamal bautastein? Nei, det passar ikkje med form...

Huldafossen i Fresvik

Busetnad, bygd, by
Foss / Waterfall
Publisert: 15.11.2007
Author: Trude Knutzen Knagenhjelm
Huldafossen i Fresvik er rekna som ein av dei viktigaste fossefalla innanfor Nærøyfjorden Verdsavområde. Fossen ligg i Huldabotnen, aust for Fresvikbr...

Fyrste fotografen i Vik - Fotografistinde Emilie Lexau

Busetnad, bygd, by
Person / Person
Publisert: 14.01.2008
Author: Elin Storøstevik
Emilie Lexau (1865-1932) frå Bremanger etablerte seg i ung alder som den aller fyrste fotografen i Vik. Seinare flytte ho til Bergen og fotograferte d...

Æresminne i Bergen - Oberstløytnant Oscar Lunde

Plakett / Plaque
Publisert: 02.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Oberstløytnant Oscar Lunde (1847-1926) vart betre kjend som pioner for turnsporten enn som militærmann. Bergens Turnforening heidra han med eit vakker...

Sogn og Fjordane fylke - dei trykte fylkestingsforhandlingane

Rapport / Report
Publisert: 15.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Fylkeskommunen og fylkestinget vart oppretta ved formannskapslovene av 1837. I mange år kom fylkestinget saman ein gong i året. Møtebok og sakstilfang...

Messingstake i Feios - blikkbarokk

Kyrkjekunst / Church art
Publisert: 22.09.2009
Author: Hermund Kleppa
På garden Tjønn i Feios har dei ein spesiell lysestake. Han skal ha vore brukt i den gamle kyrkja som vart riven i 1866, og så etterpå vorte selt på a...

Tater, splint og fant

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Nordfjordingen og skodespelaren Alfred Maurstad spela i 1937 hovudrolla som tateren Fændrik i filmen «Fant». Filmen bygde på romanen (1928) med same n...

Stader der folk og krøtter går eller trakkar

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Slike stader vert ofte kalla Gota, Troda, Geila eller Teina, to av orda ofte i fleirtal: Gotene eller Geilane. Desse 4 grunnorda har svært mykje til f...

Elvenamn i Oldedalen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
I Oldedalen renn det mange elvar ned dei bratte fjellsidene. Om sommaren gjer synet av desse fossande elvane stort inntrykk på turistane. Då har elvan...

«Katt» i stadnamn

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
«Katt» er eit mykje brukt ord i stadnamn. Men korleis har dette listige og smidige dyret kome inn i mange stadnamn? Det er nemleg ganske få forklaring...

Hoven – Sleipner's footprint?

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Fjellet Hoven i Loen har fått mykje merksemd dei siste åra. Årsaka er sjølvsagt utbygginga av gondolbana Loen Skylift, som skal ta folk frå fjorden op...

Stadnamna Breim og Breng

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Bygdenamnet Breim i Gloppen kommune og turistattraksjonen Breng i Lodalen er språkleg i svært nær slekt. Ein reknar med at begge namna har vore tidleg...

Fallossteinar og kultsteinar i Stryn

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Steinar finst det overalt i naturen, særleg der vi er omgitt av fjell og hamrar. I tusenvis av år har steinar ramla ned frå fjellsidene, til stor fare...

Kor gamle er gardsnamna våre? Ein kort studie kring gardsnamna i Stryn kommune

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Professor Jørn Sandnes skriv: «Kor gammal den norske garden er, kan vi ikkje seie visst. Gardane har vakse fram smått om senn til det vi kan kalle den...

Ullsheim, Ullaland og Ullevål

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Då det flotte fylkesanlegget for skiskyting og langrenn stod ferdig i Markane i Stryn i 1990-åra, fekk det namnet Ullsheim. Dette var resultatet av ei...

Då Hengesteingjølet vart til Henrikgjølet

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Mange av stadnamna våre har fått namnet sitt frå hendingar, at noko skjedde akkurat her. Det kunne vere ei hending frå det daglege arbeidet, men som o...

Loga, Bjørnalogen og Innlogane

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
«Log(e)» er eit interessant ord. I norrønt språk brukte dei både «logr m» og «laug f», det første ordet i tydinga «stilleståande eller rennande vatn, ...

Gald, Gadden, Galdane og Gold

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Frå mange av støylane i Indre Nordfjord får vi ei uvanleg fin utsikt over fjord og fjell. På Nordsida er det ei storarta utsikt innover fjorden frå Ga...

Hjellevongja og Gudvangen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På garden Hjelle i Oppstryn ligg ei stor og vid flate med dyrka mark med namnet Hjellevongja. Uttalen er /jellevångja/, med palatalisering av g-en. Ho...

Stolen, Preikestolen, Brurastolen og Svarvestolen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Når namnet Preikestolen vert nemnt, tenkjer dei fleste på klippa Preikestolen i Lysefjorden i Rogaland. Den har blitt eit svært populært turistmål, kj...

Myljåbetnaven og Navdalen - dei nava før i tida og

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
I mars 2012 dukka ordet «å nave» opp i media. Det vart då brukt i tydinga «å drive dank på statens rekning, leve på trygd». Altså litt negativt. Det k...

«Det er min Sjæl en frydfuld Trang at gjæste Norges Dale»

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Dalar finst det overalt, det er ein av dei mest typiske naturformasjonane i det norske landskapet. «No ser eg atter slike fjell og dalar», song Aasmun...

Dakotabakkane, Gosen, Egypten og Sionsdalen ligg i Stryn! På ein gard i Luster kan du gå frå Jerusalem til Jeriko

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Det er faktisk ganske vanleg at stader som treng eit namn, får eit namn som har vore brukt før. Slike stadnamn vert kalla oppkallingsnamn, eit sekundæ...

Korte gardsnamn som endar på -e

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Mange gardsnamn vert i dag både skriftleg og munnleg brukte i ei «stivna» dativform, som er blitt namnet si hovudform i skrift. Dette viser at namna –...

Alden, Olden og Oldeide

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På kysten i Askvoll i Sunnfjord ligg eit kjent landemerke, Alden. Namnet vert brukt både om garden, øya og fjellet (481 moh.), men fjellnamnet kom før...

Finden og Finnafjorden

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Om lag midt inne i den lange Sognefjorden går det ein fjordarm mot sør med namnet Finnafjorden. Der ligg dei veglause gardane Finden og Finnabotnen. I...

Minnestein om utvandring på Hogrenning i Lodalen

Amerikareisa
Monument / Monument Utvandring / Emigration
Publisert: 31.10.2002
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2002 var det stort slektsstemne på garden Hogrenning i Lodalen. Det vart avduka ein stein reist til minne om fem menn og ei kvinne som utvand...

Høgdegarden Segestad

Busetnad, bygd, by
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Garden Segestad ligg på ei fjellhylle lengst heime i Glomsdalen. Garden vart truleg teken i bruk noko før år 1000. I 1980-åra var garden til nedfalls,...

Samuline Seljeset - felespelar før pietismen

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Felespelar Samuline Seljeset (1804-1872) levde livet sitt i Hornindal og reiste rundt og spelte i bryllaup. Historiane skal ha det til at ho ofte kom ...

Segner og eventyr - Håmannesteinen i Hornindalsvatnet

Sagn / Legend
Publisert: 16.04.2013
Author: Hermund Kleppa
Det knyter seg ei segn til Håmannesteinen. Arge nordfjordingar sette ein dansk fut opp på steinen, midt på natta, og let «guten» greia seg sjølv. Stei...

Songheftet Fædrelandssange 1906

Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
FÆDRELANDSSANGE er tittelen på eit lite songhefte Kyrkje- og undervisningsdepartementet gav ut hausten 1906, og i ny utgåve 1914. Heftet inneheld 11 s...

Om dampskipet «Vangsnæs»

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Våren 1904 byrja det privateigde dampskipet «Vangsnæs» rutefart Bergen – Sogn. Båten var ny og tilhøyrde eit aksjeselskap. I tida 1904-1926 gjekk «Van...

The Norwegian barn i England – bygd i Vik 1908

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
30. mai er ein dato engelske riksaviser gjerne hentar fram ei hending i 1960: innbrotet hjå Sophia Loren og ranet av juvelar verdt tre millionar krone...

Arkeologen Anders Nummedal

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Anders Nummedal (1867-1944) frå Vik var ein kjend forskar og arkeolog. Det var han som oppdaga Fosna- og Komsakulturen. Han avdekka også fleire steina...

Båtstoppestaden Innvik og dampskipsekspeditør Olaf Bennæs

Bygd / Village
Publisert: 12.03.2013
Author: Hermund Kleppa
INDVIKEN stod det i mange år med store bokstavar på kaibygningen i Innvik. Huset vart bygt tidleg på 1900-talet, og var i bruk som dampskipsekspedisjo...

Busstur Nordfjord-Sogn-Nordfjord i 1939

Transport / Transport
Publisert: 19.03.2007
Author: Hermund Kleppa
Lodalen vart hardt ramma av ras i 1905 og 1936. Over hundre menneske miste livet og dei materielle skadene var enorme. Begge gongene miste Lodalen Dam...

Båtvrak i Lodalen - "et bygdeminde"

Skipsvrak / Ship wreck
Publisert: 05.11.2002
Author: Hermund Kleppa
Det siste stykket av vegen inn langs Lovatnet går i bratt lende. Ved ei avkøyrsle er det sett opp to minneplater. På den eine står namna på dei omkomn...

Telefonlinjene over Vikafjellet

Telefonline / Telephone line
Publisert: 15.06.2001
Author: Harald Jarl Runde
Fyrste telefonlinjekursen over Vikafjellet vart bygt hausten 1892. Telefonsambandet mellom Vik og Voss vart offisielt opna 21. oktober same året. Init...

Grunnlovsjubileum - 1814 i Vik prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 26.05.2014
Author: Randi Melvær
Kva skjedde lokalt i Vik i 1814? Val til grunnlovsforsamlinga på Eidsvoll starta i prestegjeldet med val av to valmenn til det samla amtsvalet som gje...

Grunnlovsjubileum 2014 – Velfylt «sognestabbur» på jubileumsutstillinga 1914

Jubileum / Anniversary
Publisert: 30.01.2014
Author: Hermund Kleppa
I 1914 markerte Noreg 100-årsjubileet for grunnlova på mange måtar. Den store jubileumsutstillinga i Kristiania skulle visa næringslivet, hus og heim,...

Gravrøysene i Sølvbergstranda

Folk og samfunn
Stadnamn Plass / Spot
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Den som tek turen vestover langs Nordfjorden ved Sølvbergsnausta, vil nær sjøen kunne finne restar av 3 gravrøyser. Det er visst litt usikkert kor gam...

Historia om Helje Bagge, fut og drapsmann

Folk og samfunn
Stadnamn Plass / Spot
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På garden Heggdal i Innvik i Stryn har det i tre hundre år butt ei ætt, Bagge-ætta. Det lever enno mange segner om denne ætta, som skal ha vore ei ade...

Viksdalen bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 21.07.2008
Author: Magnus Følling Hermund Kleppa
Bedehuset i Viksdalen ligg i Vik, tett attmed riksveg 13, på austsida av elveosen. Kyrkja ligg på hi sida av elva. Det er eit etter måten stort hus, b...

Bedehuset Betel i Hjelledalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 03.01.2008
Author: Hermund Kleppa
Hjelledalen strekkjer seg nordaustover frå Strynevatnet. Bedehuset ligg for seg sjølv på nordsida av vegen om lag 1 km frå austre enden av Hjelledaltu...

Per Ivarson Undi

Amerikareisa
Utvandring / Emigration
Publisert: 28.05.2025
Author: Per Christian Underhaug
Familien var dei fyrste som utvandra frå Sogn....

Kartografen Ivar Refsdal

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Ivar Refsdal (1866-1939) frå Vik i Sogn var ein kjend kartograf, - "en kartograf av Guds nåde", kalla professor Edvard Bull han. Atlasa til Refsdal va...

Seljedalsbotnen i Vik

Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
Inst i Seljedalen ligg Seljedalsbotnen. Her var det tidlegare støl med godt beite. No er det mykje tilvakse med skog. Det er eit nokså "vilt" område s...

Steinhuset på Lunde i Feios

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
På Lunde i Feios er det eit stovehus som er bygt av stein. Det er einaste stovehuset av stein som finst i Vik kommune....

Fangstanlegg i Fresvikfjella

Steingjerde / Stone fence
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
På Handadalseggi, 1400 m o.h., er der fangstanlegg for rein. Anlegga har store dimensjonar. Her finn ein dyregraver, bogstille, bægje, murar, skremmes...

Muravassdemninga på Vikafjellet

Demning / Dam
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Inge Sæbø
I Endredalen på Vikafjellet er det bygd ei kjempedemning av stein. Denne demninga vart bygd under kraftutbygginga på Vikafjellet i åra 1962-73. I dagl...