Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 140 av 140 resultater

Olav den heilage - Skulptur frå Fresvik

Kyrkjekunst / Church art
Publisert: 28.01.2007
Author: Hermund Kleppa
Olav Haraldsson fall i slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Eitt år seinare vart kongen gjort til helgen og seinare kjend som Olav den heilage. Etter k...

Minnestein over soldat Hans Elvheim

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
10. april 1940 reiste 23 menn frå Fresvik til Bømoen på Voss for å vera med og forsvara landet mot den tyske okkupasjonsmakta. Hans Elvheim var ein av...

Slagskipet HMS «Rodney» i Vik 1932

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Utenlandske marinefartøier til Vest-Norge. (…) 40 000-tonneren «Rodney» vil anløpe Vik i Sogn 10. ti 15. juni, …». Det melde Bergens Tidende og fleir...

Framfjord bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 20.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Året 1921 er eit merkeår for folket i Framfjorden. Bygda fekk sitt eige bedehus. Det hadde lenge vore eit sakn at dei ikkje hadde hus til møte, gravfe...

Minnestein over Henrik Mohn Dahl og Mette Mohn Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 16.08.2001
Author: Hermund Kleppa
17. mai 1914. "Dagen var høgtidsam og gild i alle maatar. Veret var vakkert og nokolunde blankt. Ein høveleg vindpust som so vidt fekk flaggi til å br...

Kong Olav i Sogn og Fjordane - Kronprinsparet sitt besøk i 1933

Besøk / Visit
Publisert: 02.07.2008
Author: Hermund Kleppa
HM kong Olav V var konge i åra 1957-1991. Som kronprins var han på tre offisielle besøk i Sogn og Fjordane: 1) i 1906 som treåring på kroningsreisa ti...

Minneplate om misjonær Hans Schreuder på Kjørnes

Plakett / Plaque
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Misjonær Hans Schreuder - Zulufolkets apostel - vart fødd i Sogndal. I 1992 reiste misjonsfolket ein minnestein over han. Samstundes sette dei opp ei ...

"Verdens lengste kraftledningsspenn"

Kraftoverføring / Power transmission
Publisert: 07.06.2000
Author: Hermund Kleppa
Sognefjordspennet er namnet på fire høgspentkablar som kryssar Sognefjorden like aust for Hermansverk. I låg kveldssol er dei svære kabelbogane godt s...

100 år i Lunden – slektstreff på Slinde

Slekt / Family
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa Jon Lidal
Laurdag 22. mai 2010 var det slektstreff i Lunden på Slinde, så og seia på dagen 100 år etter at Kristi og John Lidal kom hit som nye eigarar. Slektst...

Slindebjørka

Plante / Plant
Publisert: 29.04.2002
Author: Hermund Kleppa
Den landskjende Slinde-bjørka gjekk over ende i ein hauststorm i 1874, men takka vere fleire målarar er ho framleis "i live". Thomas Fearnley sitt mål...

Minnestein i Fardal om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogndal kommune har to minnesteinar over soldatar som var med i krigen mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står i Fardal på ein bergknaus nedm...

Fyrlykta på Nornes i Sogndalsfjorden

Samferdsle
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 10.04.2013
Author: Hermund Kleppa
«Fyret på Nornes» er den folkelege nemninga på Kystverket sitt «Lyktehus på underbygning» som står på ytste pynten på Norneset i Sogndalsfjorden. Det ...

Gravminnet Engh i Sogndal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ve Stedje kyrkje står ein høg gravstein med fire namn: Christian August Engh, Elisabeth Sommer Engh, Hilda Engh og Elisabeth Augusta E...

Altertavlemåleri frå 1911 i Norum kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting
Publisert: 22.01.2009
Author: Hermund Kleppa
I 1910 vart det bestemt at Norum kyrkje skulle få ny altertavle. Eit stort innramma måleri med motivet "Jesus velsignar læresveinane før himmelfarten"...

Minnestein over lekpredikant - Anders O. Venes

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 24.06.2005
Author: Hermund Kleppa
På oppsida av Norum kyrkje står ein vel to meter høg minnestein over lekpredikanten Anders O. Venes. Misjonsvener i Noradn og på Veitastrondi reiste s...

Hårfagre-parken på kongsgarden Husabø i Leikanger

Monument / Monument Park / Park
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa Steinar Velle
Liten park til minne om stor konge – Harald Hårfagre som samla Noreg til eitt rike. Hårfagre-parken har adresse Strandavegen; eit kort stykke frå kaie...

Palnabjørka – spor etter freda tre

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Leikanger har mange store og særmerkte tre. Historikar Anders Ohnstad skreiv om eitt av dei i 1947, den vidgjetne Skrivareiki, eller berre Eiki. «Og h...

Klokkargarden - kyrkjelydshuset i Leikanger

Tru og livssyn
Bolig / Residence Skulehus / School building
Publisert: 05.02.2002
Author: Hermund Kleppa
Kyrkjelydshuset Klokkargarden i Leikanger står ved riksvegen rett opp frå kyrkja. Huset vart opphavleg bygd som kombinert bustad og skulehus. Då det p...

Minnestein over Ingvald Eggum

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 11. mars 1943 var Det Bergenske Dampskipsselskab (BDS) sitt skip D/S "Brant County" i konvoi med 59 andre på veg frå Amerika til England. Skipet b...

Kong Sverre-skulpturen på Leikanger

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Kong Sverre (ca. 1151-1202) og birkebeinarane hans var aldri på godfot med sogningane. Midtvinters 1183 drap sogndølene syslemennene hans og nekta sei...

Skrivareiki

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Skrivareiki er eit landemerke i Leikanger. Det ruvande treet står tett attmed riksvegen ved nedkøyringa til tinghusa, så tett attmed at eika i 1980 va...

Prestesteinen i Leikanger

Monument / Monument
Publisert: 07.06.2000
Author: Hermund Kleppa
Prestesteinen, med namnet på alle Leikangerprestane i perioden 1522-1975, står på ein liten parkeringsplass utanfor Leikanger kyrkje. Ein av dei, Erik...

På leit etter kunnskap om ei gardssag

Industri, energi og naturressursar
Gardsbruk / Farm
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Den fråflytte garden Rud i Leikanger ligg ein halv times gange opp frå ferjestaden på Hella. Det vart aldri bygd veg for traktor og bil til Rud. Dei m...

Stein-kar og telefonstolpar i Grindsdalen

Telefonline / Telephone line
Publisert: 30.08.2002
Author: Hermund Kleppa Anders Gjerde
Grindsdalen i Leikanger går frå Sognefjorden nordover mot Rommedalen, ein dal som kjem opp frå Romøyri i Fjærlandsfjorden. Frå Rommedalen går eit dalf...

Ferjestaden Hella

Plass / Spot
Publisert: 03.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1956 gjekk Olav Hellen for presten. Han rodde frå Hella til Dragsvik og gjekk derifrå ut til kyrkja. I oktober same året gjekk det ferje for ...

Minnestein om gardbrukarar i Eitorn

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Skorane i Eitorn står ein vel tre meter høg bautaliknande stein av etter måten ny dato. Den siste brukaren på garden sette han opp kring 1950. På ...

Syttandemaihaugen i Eitorn

Plass / Spot
Publisert: 02.02.2001
Author: Hermund Kleppa
Syttandemaihaugen på Eitorn er eit interessant kulturminne. Stadnamnet vitnar om ein bygdesamlingsstad på nasjonaldagen, svære grantre i ein sirkel be...

Minnestein over bondetalsmann på Gaularfjellet

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Åtte dagar før jul 1706 var to menn på veg over Gaularfjellet. Dei skulle til Kristiania og klaga over hardt skatte- og avgiftspress. Ved Skarvatnet k...

Gamlevegen på utsida av Tusvik-tunellen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Det styggaste stykket på gamlevegen var gjennom Tusvikberget. Der vart vegen sprengd og mura opp, med rekkverk av jern. Vegen vart nytta heilt fram t...

Gamle båtfeste i Kvamsøysundet

Båtfeste / Mooring
Publisert: 28.09.1999
Author: Hermund Kleppa
Langs kysten og inne i fjordane finst det eit eige slag gamle båtfeste. Me finn dei der det frå naturen si side låg godt til rette for mindre seglfart...

Fresvik bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 30.12.2005
Author: Hermund Kleppa
"Så seier eg Fresvik bedehus retteleg innvigt til sitt bruk. Amen." Det var orda til sokneprest Imenes under vigslinga, søndag 15. oktober 1978. Hus...

Krigsgrav på Leikanger - kaptein Thorvald Johannessen

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 25. april 1940 var D/S "Kommandøren" på veg inn Sognefjorden med kring 100 mobiliserte som blei sette på land på Leikanger. Straks etter, medan bå...

Olav den heilage - Olavs-kjelde på Røysa

Sagn / Legend
Publisert: 07.05.2009
Author: Hermund Kleppa
Kong Olav Haraldsson fall i slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Eitt år seinare vart kongen gjort til helgen og vart seinare kjend som Olav den heilag...

Minnestein over fylkesmann Hans Seip

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 20.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Hans Seip (1881-1945) var fylkesmann i Sogn og Fjordane frå 1929 til han vart avsett av NS-regimet sommaren 1941. Han flytte då til Fjærland. På nyåre...

Minne- og merkesteinar - etter skreder i Vetlefjorden

Skred / Avalanche
Publisert: 14.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Garden Eiki ligg på austsida, heilt nede ved sjøen i Vetlefjorden. Husa på to bruk ligg på kvar si side av store avsetningar etter skreder frå Eikjada...

Nasjonal Samling på valturne i Sogn og Fjordane 1936

Folk og samfunn
Politikk / Politics
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Den 3. juli 1936 melde Sogns Tidend at Nasjonal Samling (NS) hadde halde fleire møte i Oslo. Men det hadde ikkje berre gått fredeleg føre seg. «Politi...

Takk og helsing til vegsjef Alf Torp

Samferdsle
Person / Person
Publisert: 21.08.2009
Author: Hermund Kleppa
Alf Torp var vegsjef i Sogn og Fjordane i åra 1937-1956. Då han slutta, vart det laga til ei vakker takke-helsing: - ei mappe med helsingsord, undersk...

Minnesmerke over prestedottera Inga Houge i Vik

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Arne Inge Sæbø Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Hopperstad stavkyrkje står det eit rikt ornert smijerns-gravminne på grava til prestedottera Inga Houge som døydde berre 16 år gam...

Minnestein over romanifolk (taterar) i Vik

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Heidra dei reisande» står som overskrift i Sogn Avis på oppslag om avduking av ein minnestein på Vikøyri, laurdag 20. august 2016. «dei reisande» ell...

Minnestein over Peter Andreas Blix

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Arkitekt og ingeniør Peter Andreas Blix (1831-1901) berga i 1880-åra Hove steinkyrkje og Hopperstad stavkyrkje frå å bli nedrivne. Blix var ein av pio...

Gamalost-bautaen i Vik

Monument / Monument
Publisert: 28.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk som kjem køyrande ned frå Vikafjellet mot Vik, treffer øvst i bygda på eit skilt som ynskjer velkomen til, "-heimstaden til det einaste gamalost-...

Storm på Sognefjorden i 1909

Folk og samfunn
Ulukke / Accident
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Dramatisk oppslag i avisa 1ste Mai, fredag 24. desember 1909, med kjelde «Bergen igaarkveld: «OMKOMMEN KOMMUNELÆGE? (…) Kommunelæge Adolf Heiberg, Lei...

Minnestein på krigsgrav ved Arnafjord kyrkje - Oskar Ingolf Dale

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 30.03.2005
Author: Hermund Kleppa
Oskar Ingolf Dale fall under krigsteneste i Finnmark 31. januar 1945. Han vart førd heim til Arnafjord og gravlagd med stor deltaking 11. august same ...

Årstal i stein i Tundalen

Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Somme minnesteinar kan "stå" langt utanom allfarveg, og dei kan vera så anoyme, at ein må vita særskilt om dei. Som oftast er slike minnesmerke knytta...

Minnestein over dannebrogsmann Anders Ølmheim Flete

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.05.2002
Author: Hermund Kleppa
Anders Ølmheim frå Sogndal prestegjeld var med i krigen mot Sverige i 1808. I trefninga ved Berby i Østfold 12. september, viste han slikt "Mod og Con...

To drukningsulukker - Fresvik

Ulukke / Accident
Publisert: 22.01.2009
Author: Hermund Kleppa
Den har været Dødens Gjæst / den har seilt paa en Torden / Den er døbt i Rædsler vorden. Det er Henrik Wergeland som byrjar det vidgjetne diktet sitt ...

Minnestein over Ingvald Vangsnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
To menn frå Balestrand kommune mista livet i kamp mot dei tyske invasjonsstyrkane våren 1945. Den eine var Ingvald Vangsnes frå Vangsnes, den andre Ge...

HM Kong Haakon VII og Skogselskapet i Sogn og Fjordane 1936

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Kongen på tur innover Sogn i dag. Med skogselskapets representanter». Det var Høyanger Avis si overskrift på oppslag i avisa 27. mai 1936. Fylkesbaat...

Kunstverk i tre ved ved Sogn Fjordmuseum, Kaupanger

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Skulpturen skal egge fantasien – enhver skal finne sin båt, og glede seg ved linjenes spill mot den dramatiske bakgrunnen. Hvor finne man vakrere kul...

Minnestein over Hans Schreuder - Zulufolkets apostel

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Det Norske Misjonsselskap vart skipa i 1842. To år seinare sende selskapet ut den fyrste misjonæren sin, Hans Paludan Smith Schreuder. Han var fødd i ...

Minnestein over Anna Cathrine Schreuder

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Minnesteinen på grava til Anna Cathrine Schreuder, mor til misjonær Hans Schreuder, står ved Stedje kyrkje. Ideen til å få sett opp denne minnesteinen...

Minnesteinen på Lægreidplassen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogndal kommune har tre minnesteinar over soldatar som var på grensevakt og stridde for fedrelandet i ufredsåra 1807-1814; - i Fardal, på kyrkjegarden...

Minnestein ved Stedje kyrkje - Nils Loftesnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I ufredsåra 1807-1814 var soldatar frå Vestlandet fleire gonger austover på grensevakt. Nils Loftesnes var ein av dei. Han var også utsending til Eids...

Kraftstasjonen i Hagane – teknisk kulturminne

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Frå Henjabrua, på vegen til Kleppa, er det råd å sjå kraftstasjonen til tidlegare Leikanger kommunale elektrisitetsverk. Sommaren 1930 arbeidde folk p...

Fyrlykta på Nokkaneset

Samferdsle
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«To ganger i året kom fyrbåten med tønner med fyrolje. Desse blei oppbevarte nede i 1. etasje. Ca kvar 14 dag var vi nede. Tappa olje over på ei stålk...

Minnestein om vegbygging i Henjadalen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På ei lita flate knapt 10 meter frå vegen inne i Henjadalen, står det ein uvanleg minnestein. Det var Norsk Arbeidstjeneste (AT) som reiste han i 1944...

Lakshøl Sølvgrube

Gruve / Mine
Publisert: 22.06.2005
Author: Hermund Kleppa
"Meget lovende" står å lesa i ei bergensavis 4. august 1885 om sølvfunn på garden Gjerde i Leikanger. Det hadde vore forsøksdrift og dei hadde sendt i...

Løypestreng i Fatla – med jording

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
År 2015: «Siden kabelen ruster og treverket råtner vekk, vil også løypestrengene være forsvunnet som kulturminne om en del år.» (Wikipedia). Leikanger...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Leikanger prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 24.01.2014
Author: Hermund Kleppa
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Fylkesmannsgarden på Nybø

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Fylkesmannsgarden på Nybø er ein av tre eldre embetsmannsgardar i Leikanger. Kommunen overtok Fylkesmannsgarden i 1974. Eigedommen omfattar sju bygnin...

Sorenskrivargarden i Leikanger

Busetnad, bygd, by
Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Leikanger har fleire eldre bygningar knytta til offentleg styre og stell. Bygningane ligg på rekkje og rad langs strondi, rekna frå Hanahaug og innove...

Minneplate på lerketre på Hermansverk

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tre lever ikkje i det uendelege, heller ikkje dei som har fått minneplate eller fredningsskilt festa på stammen. Av ulike grunnar kjem alle tre før el...

Vegen til Leikanger sjukeheim

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 21.06.2005
Author: Hermund Kleppa
I januar 2004 flytte pasientar og pleiarar inn i den nye Leikanger sjukeheim. Godt og vel eit år tidlegare var ein ny veg opp til sjukeheimen ferdig. ...

Minnesteinar over Bolette Pavels Larsen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Bergens-forfattarinna Bolette Christine Pavels Larsen døydde 8. desember 1904. Fru Pavels Larsen var fødd i Sogndal, budde i Bergen og var ein lang pe...

Minnestein om Oscar II i Fjærland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Kong Oscar II var på besøk i Fjærland sommaren 1879. Dei som fylgde han fram til Bøyabreen og attende, ville ikkje ta i mot pengar for hjelpa. Kongen ...

Gravstein over tysk marineoffiser i Fjærland

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Den 29. juli 1910 omkom ein tysk marineoffiser i Fjærland då han fall utfor fjellet på sørsida av Bøyadalen. Foreldra, herr og fru Christiani frå Berl...

Ferdslevegen opp Sværaskardet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 11.03.2009
Author: Hermund Kleppa Gunnar Urtegaard
Garden Sværen ligg inst i Sværefjorden. Frå innmarka går det ein godt merka sti opp Sværaskardet og vidare nordover forbi Torsnesstølen til riksvegen ...

Den norske Nordhavs-ekspedisjonen i Sognefjorden 1876 – DS "Vøringen"

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
År 1876 fanst det to dampskip med namnet «Vøringen». Det eine var eit jerndampskip, bygd 1861 i Hull. Det andre var eit tredampskip, bygd 1872 i Berge...

MS«Vestkraft» - på oppdrag i Esefjorden 1963

Kraftoverføring / Power transmission
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Ein dag i oktober 1963 kunne folk sjå ein farkost i Esefjorden ingen hadde sett maken til, i alle høve ikkje i Esefjorden: ein tidlegare militær landg...

Nynorsk i Sogn og Fjordane - Huseby-salmeboka

Litteratur / Litterature
Publisert: 20.11.2006
Author: Hermund Kleppa
Året 1893 er eit salmebokhistorisk merkeår. For fyrste gong kom det ut salmar på nynorsk i ei offisielt godkjend salmebok. Og det var ein mann frå Sog...

Krigsgrav i Feios - matros Odd Hove

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Signe dykkar minne!" står skrive på gravsteinen til Alv og Odd Hove på kyrkjegarden i Feios. Grava er ei krigsgrav. Odd Hove segla under heile krigen...

Schreuder-monumentet i Afrika

Monument / Monument
Publisert: 06.04.2001
Author: Hermund Kleppa
Misjonsbiskop Hans Paludan Smith Schreuder (1817-1882), fødd i Sogndal, var den fyrste norske misjonæren i Afrika. Han tok til med misjonsarbeid i Zul...

Minnestein over Olav Rise

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Under krigen 1940-1945 var handelsstyrar og dampskipsekspeditør Olav Rise på Leikanger med i motstandsrørsla. Saman med ni andre vart han arrestert i ...

Sogns Tidend - lokalavis 1877-1947

Avis / Newspaper
Publisert: 06.06.2003
Author: Hermund Kleppa
Lokalavisa Sogns Tidend kom ut i åra 1877-1947, dei fyrste åra i Lærdal, frå 1903 i Sogndal. I Lærdals-perioden var det fleire redaktørar, medan ein m...

Bautastein frå Nornes på Sogn Folkemuseum

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 18.06.2002
Author: Hermund Kleppa
På Nornes i Sogndal stod det lenge fleire eldgamle bautasteinar. Biskop Neumann nemner tre fyrst på 1800-talet. I. C. Dahl festa ein til lerretet i 18...

Fritjov den frøkne - heidra med hakekors i 1933

Besøk / Visit
Publisert: 26.04.2005
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 27. mai 1933 hende noko uvanleg på Vangsnes. Tyske offiserar i nazi-uniformer la ned krans ved statua av Fridtjov den frøkne. Kransen var laga...

Tinghus I på Leikanger - nytt i 1939

Administrasjonsbygning / Administrative building
Publisert: 20.06.2005
Author: Hermund Kleppa
"Tinghuse" er det folkelege namnet på den gule bygningen med postadresse Skrivarvegen 7 like nedom riksvegen midt mellom Hanahaug og Hermansverk. Pr. ...

Steinar og vardar på Kjeringafjellet

Varde / Cairn
Publisert: 09.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Frå Skarseggi, høgdedraget mellom Dalseteskard og Rypeskard, reiser fjellmassivet Kjeringafjellet - også kalla Leireggi - seg i nord. Godt synleg på l...

Minneplakett om redningsdåd - lettmatros Bjarne Ylvisaker

Plakett / Plaque
Publisert: 17.03.2006
Author: Hermund Kleppa
Under svært dramatiske tilhøve greidde m/s "Venus" av Bergen i januar 1937 å berga mannskapet på d/s "Trym". Begge skipa var på veg over Nordsjøen til...

Eggjane-Smørkletten til fots

Veg / Road
Publisert: 13.06.2006
Author: Hermund Kleppa
Ein interessant fottur i Leikanger går frå garden Eggja til Smørkletten. Stien går i vekslande utmarkslandskap, - gjennom tett, planta granskog og opn...

Sogn og Fjordane-Hebridene - To vasskverner

Mølle / Mill
Publisert: 17.01.2007
Author: Hermund Kleppa
"Norse Mill" står det på eit skilt ved riksvegen på øya Lewis nord på Hebridene. Ein gruslagt sti går fram til ei restaurert vasskvern. I Ortnevik i S...

Hanen på Hanahaug

Monument / Monument
Publisert: 03.11.2006
Author: Hermund Kleppa
Hanahaug er det lokale namnet på området ved båtstoppestaden i Leikanger kommune. Tidleg på 1900-talet var her dampskipsekspedisjon, post, rikstelefon...

Sogn og Fjordane fylke - Fylkesmann Seip si fylkessoge

Litteratur / Litterature
Publisert: 31.03.2008
Author: Hermund Kleppa
I 1958 kom fylkesmann Hans Seip si bok Sogn og Fjordane fylke - eit tilskot til kommunalsoga ut. Utgjevinga var ei storhending (men som merkeleg nok f...

Æresminne i Bergen - Oberstløytnant Oscar Lunde

Plakett / Plaque
Publisert: 02.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Oberstløytnant Oscar Lunde (1847-1926) vart betre kjend som pioner for turnsporten enn som militærmann. Bergens Turnforening heidra han med eit vakker...

Sogn og Fjordane fylke - fylkesvåpenet

Fylke / County
Publisert: 12.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Den 23. september 1983 fekk Sogn og Fjordane fylkesvåpenet sitt. Det skjedde ved kongeleg resolusjon, og ordlyden er: På sølv grunn tre blå spissar mo...

Sogn og Fjordane fylke - det første ”Statens Hus”

Administrasjonsbygning / Administrative building
Publisert: 29.12.2009
Author: Hermund Kleppa
Våren 2005 flytte Fylkesmannen i Sogn og Fjordane i det nybygde Statens Hus på Hermansverk. I åra 1939-2007 heldt fylkesmannen til i kommunen sine tin...

Messingstake i Feios - blikkbarokk

Kyrkjekunst / Church art
Publisert: 22.09.2009
Author: Hermund Kleppa
På garden Tjønn i Feios har dei ein spesiell lysestake. Han skal ha vore brukt i den gamle kyrkja som vart riven i 1866, og så etterpå vorte selt på a...

Om Bøyabreen

Landskap
Bre / Glacier
Publisert: 10.11.2014
Author: Hermund Kleppa
Jostedalsbreen har vel tjue brearmar som strekkjer seg nedover i dalføre. Bøyabreen i Fjærland er den flest folk ser; frå bilvindauga i full fart på v...

Minnesmerke i Columbinebukta på Lepsøy – kopling til Sogn

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1886 hadde fleire aviser notis med overskrifta Elisabeth Mouat’s Reddere. Seks menn var tildelt heidersteikn for bergingsdåd på Lepsøy 6. feb...

Grønlands apostel - medarbeidar fødd i Leikanger

Person / Person
Publisert: 26.04.2010
Author: Hermund Kleppa
Hans Egede - Grønlands apostel - reiste til Grønland i 1721 og var der til 1736. Gjennom heile perioden hadde han medarbeidarar i kortare eller lengre...

Koppevaksinasjon på 1800-talet og ein attest

Helse / Health
Publisert: 23.03.2011
Author: Hermund Kleppa
I 1994 sende Turid Nåtedal ein koppeattest frå 1851 til Fylkesarkivet. Ho tenkte dette var ein litt artig attest å ha i arkivet. – Kanskje det ikkje f...

Om klippfisk og tre matoppskrifter

Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 20.03.2013
Author: Hermund Kleppa
«Klippfisk – og Saltsildretter» er tittelen på ei brosjyre som dukka opp i «ymse trykksaker»; - berre åtte små sider, utgjeven av Fiskeridirektoratet ...

Eventyr og segner – Futaspranget

Sagn / Legend
Publisert: 26.04.2013
Author: Hermund Kleppa
Gamlevegen opp Gildreskreda frå Årøy i Sogndal er ein mykje nytta turveg. Det knyter seg fleire segn både til vegen og elva. I 1998 gjennomførte eleva...

Songheftet Fædrelandssange 1906

Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
FÆDRELANDSSANGE er tittelen på eit lite songhefte Kyrkje- og undervisningsdepartementet gav ut hausten 1906, og i ny utgåve 1914. Heftet inneheld 11 s...

Om dampskipet «Vangsnæs»

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Våren 1904 byrja det privateigde dampskipet «Vangsnæs» rutefart Bergen – Sogn. Båten var ny og tilhøyrde eit aksjeselskap. I tida 1904-1926 gjekk «Van...

To Sogn og Fjordane-møte med Svend Foyn

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Det eine møtet knyter seg til Svend Foyn-monumentet i Tønsberg. Det er laga av bilethoggaren Anders Svor frå Hornindal. Det andre knyter seg til bankm...

The Norwegian barn i England – bygd i Vik 1908

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
30. mai er ein dato engelske riksaviser gjerne hentar fram ei hending i 1960: innbrotet hjå Sophia Loren og ranet av juvelar verdt tre millionar krone...

Amtmann og prest i nappetak om fattigprotokoll

Strid / Strife
Publisert: 10.07.2008
Author: Hermund Kleppa Berit Selseng
".. til eegenraadige (..) Amtmand Mons Teistes udødelige æreminde..", står det innført i protokollen for fattigkommisjonen i Leikanger år 1772. Det va...

Amerikanske misjonærar frå Sogn - på frimerke i Afrika

Frimerke / Stamp
Publisert: 12.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Frimerkesamlarar eller filatelistar har sine spesialområde. Eitt spesialområde kallar dei Norwegiana. Det vil seia utanlandske frimerke eller andre po...

Barneheimen på Leikanger

Barneheim / Orphanage
Publisert: 22.08.2002
Author: Hermund Kleppa
I 1891 bygde Sogns indremisjon barneheim på Leikanger. Sogn barneheim (også skrive Sogns barneheim) var i drift til og med 1974. Heimen hadde plass 20...

En grav - viet til solgudens tegn

Historisk plass / Historical site
Publisert: 22.09.2009
Author: Hermund Kleppa
Den 16. november 1909 hadde Sogns Tidende ei notis om eit interessant gravfunn på Nornes. Konservator Haakon Shetelig hadde vore på staden. Det var ei...

- Måtte alltid ofra til Gåsi

Naturformasjon / Natural structure
Publisert: 01.09.2005
Author: Hermund Kleppa
Gåsi eller Gaosi er namnet på ein figur i eit sva attmed den gamle stølsvegen frå Skahaug til Stokksete. Frå gamalt var det alltid slik at dei måtte o...

Prestegard frå Leikanger på Norsk Folkemuseum

Bolig / Residence
Publisert: 29.05.2009
Author: Hermund Kleppa
I 1911 reiv dei den vel 150 år gamle prestegarden (prestebustaden) på Leikanger. Materialane blei sendt austover til Kristiania, første delen av vegen...

Grunnlovsjubileum 2014 – Velfylt «sognestabbur» på jubileumsutstillinga 1914

Jubileum / Anniversary
Publisert: 30.01.2014
Author: Hermund Kleppa
I 1914 markerte Noreg 100-årsjubileet for grunnlova på mange måtar. Den store jubileumsutstillinga i Kristiania skulle visa næringslivet, hus og heim,...

Skogrekruttskule bygde bruer i Henjadalen

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
År 2016: Turgåarar, joggarar, syklistar og alle andre som ferdast på vegen inn Henjadalen passerer fire betongbruer. Den første går over Høgaloftåna e...

Viksdalen bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 21.07.2008
Author: Magnus Følling Hermund Kleppa
Bedehuset i Viksdalen ligg i Vik, tett attmed riksveg 13, på austsida av elveosen. Kyrkja ligg på hi sida av elva. Det er eit etter måten stort hus, b...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Sogndal prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 24.03.2014
Author: Hermund Kleppa
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Grunnlovsjubileum 2014 – eit 1814-brev frå Bergen til Sogndal

Jubileum / Anniversary
Publisert: 14.01.2014
Author: Hermund Kleppa
Året 1814 – eit merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild...

Sogningen Olaf Huseby - forleggjar i Kristiania og Amerika

Amerikareisa
Person / Person Utvandring / Emigration
Publisert: 05.03.2001
Author: Hermund Kleppa
Olaf Huseby, fødd 1856 i Leikanger, død 1942 i Amerika, gjekk lærarskulen på Stord, men slutta i læraryrket etter tre år. I staden vart han utgjevar o...

Minnestein om dødsulukke i Fresvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 12.09.2001
Author: Hermund Kleppa
I 1904 skjedde ei stygg arbeidsulukke i Fresvik. Anna Thorkildsen fekk ei tung grasrodde (ein rund høyball) over seg som kosta henne livet. Ei tid ett...

Minnesmerke over Gulbrand Lunde

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 19.04.2001
Author: Hermund Kleppa
Gulbrand Lunde var ein av dei mest sentrale mennene i Nasjonal Samling si politiske verksemd. Han omkom i ei drukningsulukke på Nordmøre hausten 1942 ...

Minnesmerke over museumsmannen - godseigar G. F. Heiberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 27.11.2003
Author: Hermund Kleppa
Ved inngangen til De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum på Kaupangerskogen står eit minnesmerke over grunnleggjaren, godseigar G. F. Heiberg. Min...

Minnestein over Henrik og Hanna Krohn

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 01.02.2006
Author: Hermund Kleppa
Den store obeliskforma steinen ved kyrkja i Sogndal står på grava til Henrik og Hanna Krohn. Krohn døydde i 1879 og steinen vart truleg reist tidleg p...

Minnestein over falne i Vik sentrum

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 27.05.2005
Author: Hermund Kleppa
I Vik sentrum står ein minnestein over tre ungdommar som fall i 2. verdskrigen. Den eine var frå Arnafjord sokn, dei to andre frå Vik. Minnesteinen va...

Minnestein over lærarskuleelev - Tomas Fondenæs

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 24.06.2005
Author: Hermund Kleppa
På den eldste delen av kyrkjegarden ved Norum kyrkje står ein heller høg, obeliskforma minnestein. Innskrifta ber bod om at her vart ein skuleelev gra...

Kong Sverre - Minnestein om slaget ved Fimreite

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 15.04.2007
Author: Hermund Kleppa
Det gjekk hardt føre seg i Sogndal sommaren 1184. Kong Sverre og birkebeinarane hans kom på besøk for å krevja bot for at sogndølene hadde drepe sysse...

Minnestein over Peder A. Mundal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 20.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Langs kyrkjegardsgjerdet ved Hegge kyrkje i Austre Slidre står eit ti-tals gamle gravminne. Dei er tekne bort frå gravene dei stod på og sette til sid...

Island - Torfæus-minnesmerket på Karmøy

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 27.06.2008
Author: Hermund Kleppa
I 1936 vart det reist minnesmerke over Tormod Torfæus (1636-1719), mannen som skreiv den fyrste noregssoga etter Snorre Sturlason si Heimskringla på 1...

Fylkespolitikar på to minnesteinar - H. U. Sverdrup

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 12.04.2010
Author: Hermund Kleppa
I boka" Sogn og Fjordane fylkekommune gjennom 150 år" står presten Harald Ulrik Sverdrup (1813-1891) omtalt som "den fremste fylkespolitikaren i ei år...

Minnestein over Georg Distad

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 19.04.2001
Author: Hermund Kleppa
På ein ovalforma naturstein på ei grav ved Fjærland kyrkje står denne innskrifta: GEORG DISTAD * F. 18-6-1915 * FALT I KAMPANE I * VALDRES 28-4-1940 *...

Minnestein over Wilhelmine og Norman Eng – i Volda

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Eng-minnesteinen står i Kornbergparken, eit kort stykke oppom Volda kyrkje. Steinen vart reist år 1923 attmed Volda sanitetslag sin tuberkuloseheim Vo...

Fylkesmannen i Sogn og Fjordane - historikk

Folk og samfunn
Litteratur / Litterature
Publisert: 03.03.2008
Author: Hermund Kleppa
På Holmen stod Kristkirken, middelalderens storslåtte katedral. Her lå også biskopens bygninger og anlegg, i tillegg til dominikanerklosteret. ...

Blåbærstølen i Horpedalen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 30.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Blåbærstølen var vårstøl til garden Horpedal. Stølen ligg ein dryg kilometer frå gardstunet inne i Horpedalsdalen. Dei slutta å støla på Blåbærstølen ...

Fjellstølen i Supphelledalen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 30.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Den fremste garden i Supphelledalen heiter Supphella. Garden er delt i to bruk, Øvste Supphella og Nedste Supphella. Bruka hadde stølsdrift på same st...

Heimastølen i Supphelledalen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 30.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Den fremste garden i Supphelledalen heiter Supphella. Garden er delt i to bruk, Øvste Supphella og Nedste Supphella. Bruka hadde stølsdrift på same st...

Stølen i Eikjadalen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 11.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Garden Eiki ligg på vestsida av elva heilt nede ved sjøen i Vetlefjorden. Dei to bruka på garden hadde støl i Eikjadalen. Eikjadalen går bratt opp frå...

Stølane i Lidal

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Den veglause garden Lidal ligg ned mot sjøen på austsida av Fjærlandsfjorden. Ein trong og bratt dal går opp mot den opnare nord-sør gåande Breiseteda...

Om Sogn og Fjordane sin fylkesstein - eklogitt

Berggrunn
Fylke / County
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane fylke har fire kjennemerke henta frå naturen: fjord (stilisert i våpen og flagg), revebjølle (fylkesblom), eine (fylkestre) og – EKLO...

Baldersteinen

Museum, natur- og kulturvern
Historisk monument / Historical monument Minne / Reminder
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Baldersteinen er det offisielle namnet på ein nær 8 meter høg bautastein like ved den nye kyrkjegarden i Leikanger. I sitt slag skal han vera ein av d...

Bautasteinen på Nybø

Busetnad, bygd, by
Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Leikanger har tre bautasteinar frå førhistorisk tid. Dei står langs sjøen på gardane Hamre, Husabø og Nybø (Fylkesmannsgarden). Steinen på Nybø er tru...

Krigsgrav ved Hopperstad stavkyrkje

Tru og livssyn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 21.04.2008
Author: Hermund Kleppa
Vik kommune har fire krigsgraver, - i Fresvik, Feios, Vik og Arnafjord. Christian Fredrik Fasting Aall vart dømd til døden av tyskarane og henretta på...

Fardal bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 07.11.2006
Author: Hermund Kleppa
Dei sette i gang med å byggja utan at byggjeløyvet var i orden - og fekk mulkt. Akkurat det er truleg bedehusbyggjarane i Fardal åleine om. Huset stod...

Vik bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 06.12.2005
Author: Hermund Kleppa
- Kva skal me gjera med bedehuset? Det var spørsmålet til Ivar Engan i Pridlao 1/1991. Bedehuset hadde då stått ubrukt i fleire år. Modernisering var ...

Sparebanken Sogn og Fjordane på Hermansverk

Næring og handverk
Forretningsbygg / Commercial building
Publisert: 13.02.2002
Author: Hermund Kleppa
Leikanger Sparebank, skipa 1864, gjekk 1. april 1988 med i den fylkesomfattande Sparebanken Sogn og Fjordane. I 1992 flytte banken inn i næringsbygget...

Fylkesbaatane i Sogn og Fjordane – matros Georg Distad fall i Valdres 1940

Fylkesbåtane
Fylkesbaatane
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Ved middagstider», tysdag 9. april 1940 var MS «Nesøy» i Solund på veg til Bergen. Det vart ikkje Bergen denne gongen. I staden gjekk «Nesøy» inn Sog...

Minnestein i Balestrand over skiparane av Fylkesbaatane

Fylkesbåtane
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har to minnesteinar fylket sjølv har medverka til å få reist. Ein står i Holmen i Balestrand, reist i 1911 til minne om ein prest og ...

1905 - Leikanger kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Stortingsmann Anfin Refsdal

Unionen oppløses 1905
Person / Person Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 06.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Fråsegn frå vegplannemnd i fylket

Unionen oppløses 1905
Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 30.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Vik kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...