Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 127 av 327 resultater

Likdansen

Religion / Religion
Publisert: 22.01.2007
Author: Nikolai Astrup Hermund Kleppa
Den gamle skikken med å vaka over ein død person, likvake, går tilbake til førhistorisk tid. Skikken heldt seg i mange hundre år etter at kristendomme...

Lokale eventyr og segner - Sølvbordet i Risevatnet

Sagn / Legend
Publisert: 30.08.2007
Author: Hermund Kleppa
Lokale eventyr og segner er ofte knytte til landskapet. Dei underjordiske skapningane, som tussar og troll og huldrer, budde i fjell og hamrar og haug...

Ei grav - Fredrikke Sophie Christensen

Busetnad, bygd, by
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Liti og kroki" minnest Tryggve Rishovd, fødd 1916, at Sophie Christensen i fylkesmannsgarden var. Ho budde hjå sonen, fylkesmann I.E. Christensen. "I...

Minnebilete i Haukedalen - Lærar Sigurd Nesse

Plakett / Plaque
Publisert: 25.06.2008
Author: Hermund Kleppa
Lærar og forfattar Sigurd Nesse kom i 1874 som nyutdanna lærar til Haukedalen. Han var der i tre år. Då han fire år seinare reiste frå bygda, hadde de...

Krossteinen på Bell

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Det finst fleire krossforma steinar i Sogn og Fjordane. Dei er minne om då kristendomen vart innførd i Noreg, rundt rekna tida 950-1050. Ein funksjon ...

Tysklandsbrigadens Veteranforbund - Sogn og Fjordane

Foretak / Association
Publisert: 07.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I åra 1947-1953 var norske styrkar med i den allierte okkupasjonen av Tyskland. Norske soldatar skulle vera med på å tryggja og byggja freden. På 1980...

Med Kongsberg-knekk i Ormhaugbakken

Sportsanlegg / Sport installation
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
- Det var vel helst den stilen som blei kalla Kongsberg-knekk det gjekk på, fortalde Gunnar Jan Gjerland då han i 2008 var med og synte kvar haukedøle...

Haukedalen forsamlingshus

Bedehus / Chapel
Publisert: 17.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I Haukedalen kallar dei bedehuset sitt Forsamlingshuset. Det signaliserer brei bruk, eit hus der folk kjem saman. Ordet samlingshus har óg vore brukt,...

Finnlandsplaketten - eineståande premie i langrenn?

Plakett / Plaque
Publisert: 16.07.2008
Author: Hermund Kleppa
I Haukedalen har dei ein langrenn-premie kan henda ingen andre har maken til: ein Finlands-plakett, - eit vandreskjold Haukedalens Idrottslag vann til...

Norsk rosemåla kiste i England

Kiste / Coffin
Publisert: 14.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Herskapshuset Preston Manor i Brighton høyrer med til musea i byen. Mr. og Mrs. Thomas-Stanford var dei siste som residerte der på 1930-talet. Eitt mø...

Bautastein på Følling i Eldalsdalen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 14.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har eit halvt hundre bautasteinar arkeologane omtalar som fornminne, det vil seia at dei truleg er meir enn rundt rekna 1000 år gamle...

The Ladder - Laksetrappa i Osen

Laksetrapp / Salmon ladder
Publisert: 22.07.2008
Author: Charles Thomas-Stanford
Om "den som kan få to aks ut av eit korn, eller grasstrå til å gro der det før berre vaks eitt" fortener hyllest av folket, så er ikkje han som fylte ...

Sogn og Fjordane-Irland: Potts på Osen gard i Bygstad

Person / Person
Publisert: 07.10.2008
Author: Hermund Kleppa
På slutten av 1800-talet var irlendarar med namnet Potts i Bygstad og fiska laks. William Trumperant Potts var med då dei kring 1870 bygde laksetrappa...

Damn! - mislukka kjeksing i Gaula og Årøyelva

Person / Person
Publisert: 02.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Ikkje med sine "forfædres kraftige eder" - men med det engelske kraftordet "damn", sette han i, kjeksemannen (eller klepparen) som i 1901 mislukkast m...

Folkemusikk i Gaular

Musikk / Music
Publisert: 27.08.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Gaular har i den seinare tida sett seg på folkemusikk-kartet med at det har vakse fram eit levande folkemusikkmiljø. Gaular spelemannslag har vorte ei...

Gammal meieribygning på Vassenden

Meieri / Diary
Publisert: 26.05.2009
Author: Hermund Kleppa
På Vassenden i Jølster står det eit lite hus som skil seg ut frå dei andre. Det ligg tett attmed vegen på den smale stripa mellom E39 og Jølstra. Det ...

Mula - gard med samansett næringsgrunnlag

Gardsbruk / Farm
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Det er ikkje store bilturen frå Førde til Mula på sørsida av Førdefjorden. Men ein er komen langt frå forretningsbyen når ein står i sjøsprøyt nede i ...

Om namnet Jølster

Kommune / Municipality
Publisert: 17.06.2009
Author: Arne Aasland
Både i Ryghs Norske gaardnavne (1918) og Eivind Vågslids Stadnamntydingar 2 (1974) finn vi tilløp til forklaring av namnet Jølster. Dei knyter seg til...

Jølstra, Anga og Halbrendselva

Elv / River
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Desse tre elvane prydar Førdebygda, men kva tyder namna? Til Halbrendselva høyrer og elva Hundsrasta, som ligg i den "bymarka" Førde har fått seg bak ...

Stadnamn i Jølster

Folk og samfunn
Stadnamn Dal / Valley
Publisert: 24.06.2009
Author: Arne Aasland
Stadnamn er kulturminne, men samstundes ord i full dagleg bruk. Frå den rike namnefloraen på Jølst (i Jølster) tar denne teksten fram dei viktigaste d...

Stadnamna Breim og Breng

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Bygdenamnet Breim i Gloppen kommune og turistattraksjonen Breng i Lodalen er språkleg i svært nær slekt. Ein reknar med at begge namna har vore tidleg...

Har fjellnamnet Kabusen namn etter eit gammalt klesplagg?

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
I Haukedalen i Førde ligg eit 980 m høgt fjell med namnet Kabusen. Det er eit merkeleg namn mange lurer på tydinga av. Men namnet er ikkje eineståande...

Dakotabakkane, Gosen, Egypten og Sionsdalen ligg i Stryn! På ein gard i Luster kan du gå frå Jerusalem til Jeriko

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Det er faktisk ganske vanleg at stader som treng eit namn, får eit namn som har vore brukt før. Slike stadnamn vert kalla oppkallingsnamn, eit sekundæ...

Langebrua

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Brua over Jølstra er oppkalla etter handelsmann Hans Christian Fr. Lange, ein av dei som stod føre bygginga av den første brua. Brua har alltid vore e...

Kvelvingsbrua over Hopselva

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Magnar Heimset
Kvelvigsbrua i Hopsdalen, på riksveg 615 mellom Straume og Heimseta, er eit vakkert stykke ingeniørkunst. Ho vart bygd i 1934 som bruløysing over Hops...

Naustdalstunnelen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Dårleg vegstandard og lange reiseavstandar har vore eit problem i Sogn og Fjordane. Byggjinga av den 6 km lange Naustdalstunnelen korta ned reisetida ...

Bruene i Førde

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Førdehistoria handlar om bruer. Langebrua er så å seie føresetnaden for at Førde kunne bli ein tettstad. Dagens sentrale Førde er bunde saman av sju b...

Skredulukke i Stardalen (Heggheim)

Folk og samfunn
Skred / Avalanche
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Året 1868 var eit av dei verste snøskredåra på Vestlandet. Kring 150 menneske omkom. På garden Heggheim i Stardalen vart alle husa råka av raset. 17 m...

Knut L. Sandal

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Hardingfelepelemannen Knut L. Sandal (1913-1964) frå Jølster var busett i Bergen, og lydinnspelingar vitnar om ein flott ambassadør for det særmerkte ...

Ingeborg Grytten - salmediktar frå Sunnfjord

Folk og samfunn
Musikkverk / Musical work Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 14.04.2008
Author: Hermund Kleppa Kvinnestemmer.net
Nordlandspresten Petter Dass er den ruvande skikkelsen i norsk salmedikting på 1600-talet. To vestlands-kvinner er mellom dei andre som skreiv salmar ...

DS «Finmarken» i Nordfjord april/mai 1940

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Om morgonen 9. april 1940 la hurtigruteskipet DS «Finmarken» til kai i Måløy. Båten var over eit halvt døgn forseinka. Det var her skipet fekk kjennsk...

Nils Furnes

Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Hardingfelespelemann Nils Furnes (1901-1990) kom frå Bygstad i Gauler, men var busett i Bergen....

Johannes Holsen

Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemann frå Viksdalen, busett i Førde, med alderdomelege hardingfeleslåttar og svingande dansespel....

Hurtigruteskipet DS «Finmarken i tida april-juni 1940

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tysdag kveld, 7. mai 1940, styrde hurtigruteskipet DS «Finmarken» ut Nordfjord etter å ha lege gøymt i Hyen frå 12. april, - «med syv manns besetning,...

Kristian Eikås

Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
Kristian Eikås var drivkrafta bak opprettinga av Heimeyrkeskulen i Jølster, og stod sentralt i fornyinga av handverk og formgjeving i bygda....

Astrup-steinen

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"NIKOLAI ASTRUP 1880-1928" Det står innhogge på Astrup-steinen i det gamle prestegardstunet på Ålhus. "Soleis skal óg han sjølv og livsverket hans for...

Bronsealderrøysa på Kvitenes

Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Garden Kvitenes ligg på neset der Gloppefjorden og Hyefjorden møtest, og vert rekna i gruppa av yngre gardar i Gloppen. Eigedommen har fått namnet sit...

Russehola - gøymestad for russiske krigsfangar

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Hausten 1944 rømde fire russarar frå ein tysk fangeleir på Sandane. Med dristig innsats frå lokale hjelparar vart dei samla i Russehola. Gøymestaden l...

Bygningsmiljøet ved kaia på Hestnesøyra

Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Bygningsmiljøet ved kaia på Hestnesøyra vitnar om handel og samferdsle gjennom mange generasjonar. Den siste butikken stengde dørene i 1985 og rutebåt...

Gardstunet på Osmundneset i Hyefjorden

Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Garden Osmundnes ligg midt inne i Hyefjorden, på austsida, eit stykke innafor garden Kleppenes. Tunet er føreslege freda....

Kvernhusa på garden Å i Hyen

Mølle / Mill
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Tett ved fylkesvegen til Ommedal, nokre hundre meter sør-sørvest for gardstunet på Å i Hyen, står fire kvernar i særs god stand. Dei vart restaurerte ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Jølster prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 13.11.2014
Author: Per Olav Bøyum
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Rasfarleg område

Veg / Road
Publisert: 02.08.2006
Author: Kristin Ese
20. juni 2006 var det offisiell opning for å markera at vegsambandet mellom Skei og Fjærland, 20 år etter at det opna, endeleg fekk riksvegstandard. E...

Gustav Indrebø - ein av dei store innan stadnamn- og målarbeid

Folk og samfunn
Publisert: 01.07.2024
Author: Randi Melvær
Sogn og Fjordane har fostra ein av dei store innan stadnamn- og målarbeid: Gustav Indrebø. Han var ein intelligent og stillfarande mann som i periodar...

Hestadgrend bedehus og Hestadgrend indremisjon

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 09.04.2008
Author: Albert Kirkeli
"Hestadgrend Indremisjon og Hestadgrend bedehus heng nøye saman". Det skreiv Arne Kirkeli i 2008 i ei utgreiing om bedehuset i Hestadgrend. Han la ved...

Holsen bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 13.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Bedehuset i Holsen står tett attmed riksvegen på garden Fleten om lag ein kilometer utom kyrkja. Huset stod ferdig i 1908. Det var eit eldre skulehus,...

Kunstnaren Kjartan Slettemark

Person / Person
Publisert: 18.11.2002
Author: Rolf Braadland
Kjartan Slettemark er fødd i 1932 på garden Slettemark i Naustdal kommune. Han er son til Jakob Slettemark og Brita Eimhjellen. Slettemark er ein av d...

Minnestein over Dannebrogsmann i Årdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jølster har to Dannebrogsmenn, Nils Olsson Årdal og Per Kleppe. Dannebrogsmenn var soldatar som var med i "Svenskekrigen" 1807-1814 og som vart dekore...

Eilivane i Naustdal

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
I mellomalderen kom ei av dei mektigaste ættene i Noreg frå Naustdal. Rett nok har fagfolk drøfta om dei "Dei tre Eilivane" kom frå Naustdal i Sunnfjo...

Folkemusikk i Naustdal

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music
Publisert: 07.07.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Naustdal har rike tradisjonar i tradisjonsmusikk. Kor langt attende desse går er det ingen som veit i dag. Ein finn skriftlege kjelder tilbake til slu...

Krigsgrav i Årdal i Jølster - Ragnvald S. Heggheim

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 30.12.2005
Author: Hermund Kleppa
Ragnvald S. Heggheim frå Jølster vart drepen då allierte fly bomba Laksvåg 4. oktober 1944. Han var garveriarbeidar på Kleivedals lærfabrikk som vart ...

Krigsgrav i Førde - Torberg Haaland

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Ingeniør og fenrik Torberg Haaland var den eine av to frå Førde kommune som fall for fedrelandet under andre verdskrigen. Han vart gravlagd på kyrkjeg...

Viking - Førde si gamle storstove

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 17.06.2009
Author: Arne Aasland
I eit omskifteleg bysentrum er huset Viking ein av bygningane som har halde stand i opphavleg form, frå 1927. Huset rommar framleis Førde Ungdomslag. ...

Prestegarden i Førde

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Prestegarden i Førde har truleg alltid lege på staden der den gamle prestebustaden framleis står, 350 m søraust for kyrkja på kanten av ein terrasse. ...

Hjalmar Christensen - kulturkritikar og forfattar frå Førde

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Hjalmar Christensen var kulturkritikar og forfattar frå Førde. Han utfalda størst aktivitet i hovudstaden, men heldt ved like sine røter til heimbygda...

Brulandsfossen - ein arbeidshest for Førde

Foss / Waterfall
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Brulandsfossen i Jølstra er største fossen nær Førde sentrum og ein arbeidshest for Førdebygda. Frå jul 1914 leverte fossen elektrisk straum til Førde...

Minnestein på krigsgrav i Naustdal - Halvdan Ottar Sæla

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 29.03.2005
Author: Hermund Kleppa
Tretten soldatar frå Sogn og Fjordane miste livet under felttoget i Valdres i slutten av april 1940. Halvdan Sæla fall 28. april. Han vart gravlagd i ...

Landabryggja - jektebryggje i Førde sentrum

Kai / Quay
Publisert: 16.06.2009
Author: Arne Aasland
Hafstad på sørsida av Jølstra utfordra Sjøahola som handelsplass sist på 1700-talet. Men ”funnet” av ei eldre jektebryggje på Hafstad i 2007 kan tyde ...

Gåtefull merkestein i Førde i Jølster

Grensestein / Boundary stone
Publisert: 11.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Det står ein temmeleg spesiell merkestein i skiljet mellom to gardsbruk i Førde i Jølster. På eine sida er det måla på gards- og bruksnummer og årstal...

Eikenesstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Eikenesstøylen ligg på ein romsleg avsats i ei høgd på ca. 345 m o.h. Stølen høyrer til gard nr. 32, Eikenes. Det er tett skog i den bratte lia nedanf...

Pernille Caroline Pedersdotter Strand - ei emigranthistorie

Folk og samfunn
Slekt / Family Utvandring / Emigration
Publisert: 21.02.2025
Author: Anett Ytre-Eide
Pernille Caroline Pedersdotter Strand står på Festningskaien i Bergen med fire av døtrene sine, dei skal til Amerika. Det er den 22. februar 1901.&nbs...

Steintreet - monument til minne om Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.07.2008
Author: Hermund Kleppa
"Di meir han hadde studert Storm, di meir hadde han sett det vonlause i å avbilde han berre i som ein byste. I staden måtte minnesteinen også tale om ...

Bilete til minne om professor L.M. Gimmestad

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1947 var eit stort reisefølgje av amerikanarar på vitjing i Nordfjord. Firda Ungdomslag skipa til ei "norsk-amerikansk" stemne i Gloppen sønd...

Minnestein over Erik Kjøsnes

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Erik Kjøsnes frå Jølster var under krigen 1940-1945 busett i Bergen. Han kom med i motstandsrørsla, vart arrestert i 1941 og seinare send til Tyskland...

Minnestein over Johannes K. Årseth

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 23. april 1940 fall Johannes Årseth frå Gaular i nærleiken av huset til Nordsinni Ungdomslag i Nordre Land. Han vart gravlagd ved Nordsinni kyrkje...

Minnesmerke ved Breim kyrkje over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 20.03.2001
Author: Hermund Kleppa
Fire menn frå den tidlegare kommunen Breim i Nordfjord sette livet til under krigen 1940-1945. I 1942 vart det reist ein minnestein over to av dei ved...

Minnestein på grava til jordbruksskulestyrar Martin Luther Storm

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Martin Luther Storm, f. 1836, er ein av dei store i landbrukssoga til Sogn og Fjordane. Då fylket la ned landbruksskulen på Mo i 1870, kom Storm inn s...

Minnestein over lekpredikanten Anders Redal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Vevring kyrkje står ein gravstein til minne om haugianaren og lekpredikanten Anders Redal. Steinen vart avduka hausten 1935. I tal...

Minnestein over skulestyrar Elias Ryssdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.02.2003
Author: Hermund Kleppa
Firda vidaregåande skule på Sandane byrja som Firda gymnas i 1922. Den fyrste styraren var Elias Ryssdal. Ved 25-årshøgtida reiste elevar ein minneste...

Minnestein i utmarka over lærar Sigurd Huus

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 19.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2003 gjekk ei turgruppe i Naustdal til Reiakvamsstølen og Horstadstølen. På vegen stogga dei ved ein stein oppsett til minne om ein mykje avh...

Minnestein på krigsgrav i Flå - Ingvald Jakob Oppedal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.05.2005
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Flå kyrkje står ein minnestein på grava til to soldatar som fall i kamp med tyske styrkar i april 1940. Ein av dei var Ingvald Jak...

Minnestøtte ved Gulsvik om krigshending

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Den 25. og 26. april 1940 gjekk tyske styrkar til åtak på ei norsk forsvarsstilling ved Gulsvik i Hallingdal. Ingvald Jakob Oppedal frå Viksdalen i Ga...

Minnestein på grava til sokneprest Christian Astrup

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Christian Nicolaisen Astrup, far til kunstmålaren, var prest i Jølster frå 1883 til 1916. Han døydde i 1920 og blei gravlagd ved Ålhus kyrkje. I 1934 ...

Minnestein over Johannes Haarklou

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 04.12.2001
Author: Hermund Kleppa
Johannes Haarklou (1847-1925), fødd på Hårklau i Haukedalen, er ein av dei mest allsidige komponistane Norge nokon gong har hatt. Han studerte m.a. i ...

Minnestein om elveregulering

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.01.2006
Author: Hermund Kleppa
Nede i Førde ved sørenden av Breimsvatnet står det oppsett tre steinar langs vegen, - lengst oppe ein gamal grensestein, deretter ein stor stein med N...

Minnestein over lærar og klokkar Gjert Aarnæs

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Gjert Aarnæs frå Viksdalen var lærar i Viksdalen frå 1876 til han døydde i 1910. Han var folkeopplysar, politikar, fråhaldsmann, målreisar og misjonsv...

Minnestein om brøytestikka

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 18.11.2008
Author: Hermund Kleppa
På rasteplassen Svidalsneset attmed Jølstravatnet står det ein minnestein om "den første brøytestikka i Noreg". Det var vegoppsynsmann John G. Aase fr...

Minnestøtte på Bringelandsåsen over allierte flygarar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 22.06.2009
Author: Hermund Kleppa
Fredag 9. februar 1945 gjekk ein alliert flystyrke til åtak på tyske skip i Førdefjorden. Mange allierte fly blei skotne ned og 14 av dei allierte fly...

Minnestein over Eystein Gjelsvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.02.2011
Author: Hermund Kleppa
”Han var den fremste strateg og utøvar av bureisingsarbeidet i si tid.” Eystein Gjelsvik, jordbruksmann, fødd i Vevring, leiar for bureisingsselskapet...

Minnesmerke over Spania-kjemparen Martin Schei

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Denne artikkelen greie for to minnesmerke Martin Schei er med på – utanom heimfylket hans....

Minnestøtte på Skei over tonekunstnaren Anders Viken

Folk og samfunn
Monument / Monument Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Jonsokaftan 1998 vart tonekunstnaren Anders Viken heidra med minnestein. Det var Jølster kommune som på denne måten ønskte å markera hundreårsminnet f...

Minnestein om vegutløysing til Kandal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 15.06.2013
Author: Hermund Kleppa
Kandalsbygda ligg på vestsida av Breimsvatnet. Her er tre matrikkelgardar, Indre -, Midtre og Ytre Kandal. Bygda fekk vegutløysing hausten 1969. Det e...

Minnestein over Jakob Sæthre – skulepioner frå Breim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.02.2013
Author: Hermund Kleppa
Psykisk utviklingshemma born på Vestlandet fekk sin første spesialskule i 1882. Jakob Sæthre frå Breim i Sogn og Fjordane starta skulen i Bergen. Skul...

Minnestein over vegbyggjar Per A. Sægrov

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1975 reiste Jølster kommune ein minnestein på Kjøsnessanden. Dei ville heidra mannen som bygde den fyrste køyrevegen langs nordsida av Kjøsne...

Storebåten i Traudalen

Folk og samfunn
Båt / Boat
Publisert: 14.10.1999
Author: Margret Sande
Stølsbeitet til gardane Rygg og Grov er delt i to av Traudalsvatnet. På dei to gardane var det til saman 13 bruk. Alle bruka hadde sel og fjøsar framf...

Minnesteinen over Audun Hugleikson

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Namnet Audun Hugleikson rita i norsk gråstein for all framtid." Det var overskrifta i Firda på reportasjen frå avdukinga av minnesmerket på Ålhus i 1...

Minnestein over Per Kleppe

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På den tidlegare bygselplassen Lyngneset under Dvergsdalen i Jølster står det ei minnestøtte over Dannebrogsmannen Per Kleppe. Per vart dekorert med e...

Veg mellom Førde og Naustdal

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegsambandet mellom Førde og Naustdal vart påbyrja i 1911. Små løyvingar gjorde at vegen først var ferdig i 1936. Vegen var første del i vegsambandet ...

Krutfabrikken på Byrkjelo

Næring og handverk
Fabrikk / Factory
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes Solbjørg Ulvestad
Gabriel Ludvikson Bjørnereim vart fødd på "Ludvikbruket" på Bjørnarheim i 1876. Som 17 åring utvandra han til USA der han m.a. gjekk på bergverksskule...

Sunnfjord Hotell

Næring og handverk
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Sunnfjord Hotell vart opna i 1968. Initiativet var lokalt, mange mindre lokale aksjonærar stod bak, og Førde sine innbyggjarar har alltid vore ei vikt...

Førde hotell

Næring og handverk
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Førde Hotell er i dag nummer 2-hotellet i Førde, men har lengst tradisjonar. På gamle foto frå Førde er hotellet nesten alltid med, både sidan det låg...

Gloppen hotell

Næring og handverk
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Gloppen Hotell ligg fint tilbaketrekt i botnen av Sandane-bukta. Det vart starta i 1829 som skysstasjon. I 1866 bygde Joachim E. Sivertsen den første ...

Spelemannen Per Støyva

Folk og samfunn
Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Spelemannen Per Støyva (1896-1988) frå Breim tok vare på og levde for musikken, og var det siste bindeleddet mellom den gamle Breimsmusikken og yngre ...

Spelemannen Nils Furnes

Folk og samfunn
Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Nils Furnes hadde sin speletradisjon mest etter farbroren Ola Nos frå Gaular. Seinare var Furnes ein av dei som flytte til Bergen og var med og skipa ...

Kvilestølen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Kvilestølen ligg i skoggrensa, ca. 560 m o.h. Dette er stølen for garden Kvile, gard nr.81 i Gloppen. Her i Breimslia ligg stølane på rekke og rad. Re...

Notabua i Selvågane på Sandane

Busetnad, bygd, by
Sjøbu / Sea house
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Sandanebukta vert avgrensa mot sør av Selvågane. Her stikk ei fjelltunge ut i fjorden mot vest. På Klubben, den ytste pynten av berget, står Notabua. ...

Nilsstova og Bua på Nesholmen leirstad i Hyen

Busetnad, bygd, by
Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
På Nesholmen leirstad i Hyen står det to gamle hus som begge er flytte dit frå Eimhjellen, nemleg Nilsstova og Bua. Nilsstova vart bygd i 1816 - 1817,...

Vetestova på Veten

Busetnad, bygd, by
Hytte / Cabin
Publisert: 31.08.2007
Author: Hermund Kleppa
Mellom stølen Dimmen i Gloppen og Moldrheimstølen i Stryn ligg det ei vetestove. Staden heiter Veten, eit høgdepunkt på vel 600 moh i terrenget der de...

Vereidesletta - største gravfeltet på Vestlandet

Arkeologi
Gravplass / Cementery Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Vereidesletta ligg på nordsida av Gloppefjorden. Eit frodig jordbrukslandskap pregar området. Her ligg det største gravfeltet frå førhistorisk tid på ...

Karnilstunet og Karnilshaugen

Museum, natur- og kulturvern
Gardsbruk / Farm Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Karnilshaugen, også kalt Tinghaugen på Hauge....

Steinsmia på Austrheim

Næring og handverk
Smie / Forge
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Ved elva som skil gardane Hauge og Austrheim, finn vi ein særprega og sjeldsynt steinbygning. Huset står på bruk nr. 11 på garden Austrheim, og ligg n...

Bautasteinen på Austrheim

Museum, natur- og kulturvern
Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
På Austrheimssteinen er truleg den yngste av jarnalder-helleristningane i Nordfjord. Den innrista skipsfiguren er datert til kring år 400 e.Kr., overg...

Tønnefabrikk på Kviteneset

Næring og handverk
Fabrikk / Factory
Publisert: 07.07.1999
Author: Jan Anders Timberlid
Ei av dei mest typiske næringane i Dalsfjord-området var bøkringa. Medan bøkringa før 1900 i hovudsak fann stad omkring på gardane, skjedde det rundt ...

Svædene (Sveen) – gjestgiveri og sorenskrivarbustad

Næring og handverk
Losji / Accommodation
Publisert: 17.03.2009
Author: Jan Anders Timberlid
Den Trondhjemske Postvei gjennom Sogn og Fjordane blei bygd i åra 1780-1806. På strekninga Bygstad-Dale måtte post og reisande skyssast med båt. På ga...

Handel og gjestgiveri i Friishuset

Næring og handverk
Hotell / Hotel Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Eit stykke vest for kyrkja ligg den gamle handels- og gjestgjevarstaden i Naustdal. Hovudhuset vert kalla Friishuset etter mannen som bygde det på 184...

Minnestein over Gabriel Reed på Utvikfjellet

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 05.10.2006
Author: Hermund Kleppa
«Har du høyrt Gabriel Reed spele, av slåttane sine på fele? (..) Han tek deg med på fjellet på stemne, der vidda og stilla - deg dreg og deg femne.» D...

Minneplate i Vereidskyrkja - om Abraham Vereide

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 12.01.2003
Author: Hermund Kleppa
Abraham Vereide frå Gloppen (1887-1969), reiste til Amerika våren 1905. Han vart "utvandraren frå Noreg som samla leiarar i Amerika og i andre land ti...

Laksetrappa i Eidsfossen

Næring og handverk
Fiske / Fishing Laksetrapp / Salmon ladder
Publisert: 14.10.1999
Author: Arne Eikenes
Gloppeelva, eller Storelva, som ho ofte vert kalla i daglegtale, har så langt tilbake som ein kjenner til, vore ei god lakseelv. Første laksetrappa i ...

Prestegarden på Vereide

Tru og livssyn
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Olav Sigurd Gundersen
Gjennom 1000 år har det budd prestar på Vereide. Dei første var nok sterkt knytte til stormannsætta som budde her frå før 900, og var nærast som gards...

Røyrvikstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 05.06.2000
Author: Torgny Ueland
Røyrvik, gnr. 22, har sin støl på eit graskledd nes i det vakre Røyrvikstøylsvatnet. Høgd ca. 555 m o.h. Her er fire velhaldne sel av ulik alder, og e...

Loftet på Stølen

Busetnad, bygd, by
Middelalderhus / Medieval house
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
På bruk nr. 2 på garden Stølen i Jølster står eit loft frå seinmellomalderen. Bygningsmessig ser ikkje huset ut som eit loft, men det hadde funksjon s...

Breim kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.02.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Breim kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Re i Gloppen kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 9. juli 1886 av biskop Fred...

Bygstad kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Bygstad kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Eide i Gaular kommune. Kyrkja, som har 300 sitjeplassar, vart vigsla 2. november 1845 av pros...

Bjørvikstranda bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 22.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Vinteren 1943 kom forkynnaren David Sunde til Bjørvikstranda. Han heldt møte i skulehuset, kveld etter kveld, til langt utpå våren. Det vart vekkjing....

Sorenskrivargarden Volden

Busetnad, bygd, by
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Sorenskrivargarden Volden er den einaste embetsmannsgarden i Førde som framleis husar ein embetsmann, men no er det presten som bur her. Kontorbygning...

Bygstad gamle kyrkjegard I

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Jan Anders Timberlid
På garden Bygstad ligg ein nedlagd kyrkjegard som har status som kulturminne frå mellomalderen....

Eika på Eikenes

Planteliv
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
På Gardneset, der Hyefjorden munnar ut i sjølve Nordfjorden, tronar Eika på Eikenes. Den gamle kjempa har nok gjeve garden Eikenes det namnet han har ...

Hetlastøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Hetlastøylen ligg ca. 535 m o.h. og høyrer til Hetle, gard nr 99. Stølen ligg med skog omkring og med rydda slåttemark nedanfor. Fram til 1940 stod de...

Liastova på Befring

Middelalderhus / Medieval house
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Etter å ha blitt flytta i alle fall fire gonger, har den gamle Liastova på Befringsstøylen vorte nytta som hytte sidan 1936....

Fylkesbaatane – Barndomsminne om DS «Lærdal»

Fylkesbåtane
Fylkesbaatane
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Og no har «Lærdal» lagt opp for godt. Kvar er det han ligg? Er det på Laksevåg eller i Dokken? Der får han ikkje lov å liggje. Han høyrer ikkje heime...

1905 - Førde kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Kjerstin Risnes
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Jølster kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Karianne Schmidt Vindenes
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Stortingsmann Gjert Holsen

Unionen oppløses 1905
Person / Person Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 06.12.2004
Author: Hermund Kleppa
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Naustdal kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Oddvar Natvik
I 1905 vart Noreg eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Gloppen kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Snorre Dag Øverbø
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Gaular kommune

Unionen oppløses 1905
Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 29.11.2004
Author: Snorre Dag Øverbø
I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Fylkesbaatane – MS «Atløy» på historisk ferd i Førdefjorden 1991

Fylkesbåtane
Publisert: 06.02.2024
Author: Leiv Sølvberg Hermund Kleppa
Fylkesbaatane overtok ms «Atløy» i 1931 og hadde båten i rutefart i heile fylket til 1974; dei siste åra i lokalruter i Førdefjorden. Frå 1983 har «At...