Søkeresultat

Tøm filter

Velg type innhold

Velg region

Velg tema

Velg kategori

Viser 89 av 89 resultater

St. Thomasklokkene på Filefjell

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

St. Thomasklokkkene på Filefjell er namnet på ein av våre mest kjende og kjære slåttar, og ofte blir den nemnd som perla blant lyarslåttane. Spelemenn...

Grødalshaug

Publisert: 18.01.2013

Author: Svein Indrelid

Ved botnen av Vargavågen på Halhjem ligg Grødalshaug, ein 30 meter høg bergkolle mellom vågen og eit våtlendt dalsøkk. På sørsida av kollen er ei brat...

Klubbhelleren

Publisert: 27.09.2018

Author: Knut Andreas Bergsvik Ida Dyrkorn Heierland

Klubbhelleren ligg på garden Askvik i Os, Hordaland. Han ligg nær sjøen, berre fire meter over havet, i ei lun vik. Alle funna er frå eldre jernalder...

Røvarhola

Publisert: 27.09.2018

Author: Knut Andreas Bergsvik

Røvarhola ligg i skråninga opp mot Kviteråsen på øya Strøno i Os, ca. 75 meter over havet. Funna er frå folkevandringstida (400–550 e.Kr.) og stammar ...

Lyse kloster

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Marit Nybø

Lysøen

Språk og kunst

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Jostein Mæland Stephan Tschudi Madsen

Lysøen, dette eventyrslottet med den russisk-inspirerte løk-kuppelen på hjørnetårnet, står som eit minne om historismens mangfald og eit monument over...

Engevik

Busetnad, bygd, by

Publisert: 22.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik

Halvvegs inne ved Sævareidfjorden ligg offisersgarden Engevik. Først på 1700-talet var garden dels krongods, dels i bonde-eige. I 1724 busette oberstl...

Engevikhavn

Busetnad, bygd, by

Publisert: 22.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik

Gjestgjevarverksemda i Engevik på 1700-talet kan ikkje ha vore særleg omfattande. Men hundre år seinare voks det fram ein handels- og gjestgjevarstad ...

Holdhus kyrkje

Publisert: 22.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Anne Marta Hoff

Gamlekyrkja på Holdhus er ei av dei eldste tømmerkyrkjene som er att på Vestlandet. Den nye kyrkja på Eide, bygd i 1890, avløyste kyrkjestaden frå mel...

Øpstad

Busetnad, bygd, by

Publisert: 22.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Samson L. Øpstad

Postgarden på Øpstad merkjer seg ut i landskapet. Ei okergul lemstove og eit kvitmåla sveitserhus med oker lister, ber bod om eit 1800-tals tun; næras...

Kjøkenreiskap og matstell

Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

På Ytre Moa utgjer kjøkenreiskap og utstyr til matlaging ei interessant gruppe gjenstandar, som både kvar for seg og samla kan gje oss innblikk i kvar...

Holsund

Næring og handverk

Publisert: 22.01.2013

Author: Nils Georg Brekke

Ferstad

Busetnad, bygd, by

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke

Ferstad er vel verdt ei vitjing. Garden ligg på eit lite høgdedrag sør for Lekven; ein vakker embetsgard frå 1700-talet....

Osøyro

Busetnad, bygd, by

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke

Strandstaden Os tek form midt på 1800-talet. Då byrjar handverkarar og handelsmenn å slå seg ned på øyra ved elveosen....

Gåssand

Busetnad, bygd, by

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke

28. november 1914 var ein stor dag for osingane. Då kunne dei skrua på brytaren og få elektrisk lys i stovene sine. Det var som å opna døra til framti...

Lyse kapell

Publisert: 21.01.2013

Author: Nils Georg Brekke Hans Emil Lidén

Det vesle, kvitmåla kapellet med det raude tegltaket, like sør for klosterruinane på Lyse vart bygt 1663 som gardskapell for klostergodset, etter at s...

Årdal kyrkje

Kyrkje / Church

Publisert: 07.11.2002

Author: Oddvar Natvik

Årdal kyrkje er ei langkyrkje i tre og ligg på Årdalstangen. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla den 19. desember 1867 av prost Lauritz Andr...

Møshovd

Publisert: 29.07.2015

Author: Inge Aarseth

Gjønavatnet og Kikedalen

Publisert: 29.07.2015

Author: Haakon Fossen Inge Aarseth Peter Emil Kaland

Stupbratte fjellsider ragar over tusen meter rett til vêrs i ville og tronge Kikedalen ved enden av Gjønavatnet. Sjølv midtsommars er det berre sju so...

Skogseidvatnet

Publisert: 29.07.2015

Author: Stein Byrkjeland

Skogseidvatnet er det mest namngjetne fiskevatnet i Hordaland, med gode fangstar av både røye og aure. Fiske er det heile året: garn om hausten, vinte...

Skjelbreid

Publisert: 29.07.2015

Author: Inge Aarseth

På austsida av Skjelbreidvatnet, godt synleg på vegen frå Eikelandsosen, legg vi merke til ein gard på ein terrasse ovanfor ein graskledd bakke. Bakke...

Vinnesleira

Publisert: 29.07.2015

Author: Inge Aarseth Anders Lundberg Stein Byrkjeland

Langgrunne vikar med fin sand og leire er sjeldne i Hordaland. Der dei finst, er årsaka gjerne at brekanten gjorde mindre framstøyt eller opphald då h...

Yddal

Publisert: 29.07.2015

Author: Bjørn Moe Stein Byrkjeland

Yddal er eitt av dei største og finaste furuskogområda i fylket. Dei rike skogressursane var eit viktig grunnlag for busetjinga i Yddal. Fram til 1950...

Sundvorøya

Busetnad, bygd, by

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik

Mjånes

Busetnad, bygd, by

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Magnus Mjånes

Sævareid

Industri, energi og naturressursar

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Anders Kåre Engevik

Drageidkanalen

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Kåre Dalland

Hammarsland

Busetnad, bygd, by

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Sigrid H.H.Kaland

Vinnesholmen

Busetnad, bygd, by

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Erik Vangsnes

Selsneset

Industri, energi og naturressursar

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Kåre Dalland

Holmefjordhelleren

Publisert: 29.07.2015

Author: Knut Andreas Bergsvik

Den 9. mai 1984 dreiv Johannes H. Holmefjord med jordarbeid inne i ein heller like ved gardshusa på Søre Holmefjord. Til si store overrasking oppdaga ...

Samnøya

Publisert: 29.07.2015

Author: Svein Indrelid

Lysekloster - soppflora

Publisert: 28.07.2015

Author: Olav Aas

Knapt nokon stad i Hordaland trekkjer til seg så mange soppsankarar som området kring Lysekloster. Det store mangfaldet i soppfloraen har nok ein sama...

Sjøbøelva

Publisert: 28.07.2015

Author: Stein Byrkjeland

Pøylo

Publisert: 28.07.2015

Author: Anders Lundberg

Lysekloster - munkane og naturen

Publisert: 28.07.2015

Author: Bjørn Moe

Lyse kloster var det største jordegodset i landet då klosteret vart rive kort etter reformasjonen i 1537. På det meste hadde klostergodset – som var s...

Ulven

Publisert: 28.07.2015

Author: Haakon Fossen

I Ulvenområdet finst fyllitt med Hordalands yngste forsteina fossil, saman med vakre kvartskonglomerat. Fyllitten og konglomeratet ligg inneklemde i g...

Ulvensletta

Publisert: 28.07.2015

Author: Stein Bondevik

Ulvenvatnet

Publisert: 28.10.2004

Author: Stein Byrkjeland

Ulvenvatnet har vore rekna som den mest artsrike våtmarka i fylket. Likevel er ikkje området verna, og blir det heller ikkje. Nyvegen frå Os til Berge...

Villelia

Publisert: 28.07.2015

Author: Bjørn Moe

Oselva

Publisert: 28.07.2015

Author: Stein Byrkjeland Arve Tved

Oselva er det største vassdraget på Bergenshalvøya, med kjelder i Gullfjellet og Sveningen. På den 26 kilometer lange strekninga frå Samdalsvatnet til...

Søfteland

Publisert: 28.07.2015

Author: Kåre Utaaker

Kjem du køyrande ein klår vårmorgon, eller ein sein haustkveld, mellom Søfteland og Ulven, må du ta det roleg i svingane. Her kan temperaturen i vegba...

Osdalføret

Publisert: 28.07.2015

Author: Inge Aarseth

Raudlia

Publisert: 28.07.2015

Author: Bjørn Moe

Vegutløysing for Årdal

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Vegutløysing for Årdal har vore eit mykje omdiskutert tema. Årdal fekk heilårsveg til Valdres i 1964, men spørsmålet om vegsamband til fylket stod enn...

Kvalesund

Busetnad, bygd, by

Publisert: 28.07.2015

Author: Nils Georg Brekke

Stamvegen - riksveg 5 - mellom Lærdal og Sogndal

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

18. juni 1992 vedtok Stortinget at stamvegen mellom Lærdal og Sogndal skulle få ein ny og kortare trase. Målet var å knyta indre Sogn nærare saman med...

Døso

Publisert: 28.07.2015

Author: Svein Indrelid Gerd Bolstad

På gardane Døso og Skeie har det vore eit gravfelt med minst 6 haugar - venteleg gravstad for dei fremste menn og kvinner av den slekta som rådde her ...

Vargavågen

Publisert: 28.07.2015

Author: Svein Indrelid Gerd Bolstad Tor Lunde

Os prestegard

Busetnad, bygd, by

Publisert: 28.07.2015

Author: Nils Georg Brekke

Som så mange bygder har Osbygda fått namnet sitt etter garden der soknekyrkja stod. Det er såleis garden Os - garden ved elveosen - som har gjeve namn...

Ulven leir

Folk og samfunn

Publisert: 28.07.2015

Author: Nils Georg Brekke

Os stasjon

Publisert: 28.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Ralph Wilson Anders Kåre Engevik

Søndag 1. juli 1894 vart Nesttun-Osbanen teken i bruk. «Consul Gade ønskede på Peronen Held for Banen, hvoretter det første Tog afgik fra Osøren til N...

Søvik

Busetnad, bygd, by

Publisert: 29.07.2015

Author: Nils Georg Brekke Jon Søvik

Jettegrytene i Koldalen

Publisert: 29.07.2015

Author: Inge Aarseth

«Så mange og svære jettegryter som i Eikelandsosen, kjenner vi ikke andre steder på Vestlandet, og så vakkert slipt som fjellet er langs elven opp til...

Hopslia

Publisert: 29.07.2015

Author: Bjørn Moe

Somme av kjempetrea i Hopslia nord for Holmefjord er så mykje som tretti meter høge. Alm og ask er mest vanlege, lind er sjeldnare. Mjukt fjell, lune ...

Os, frå 2020 del av nye Bjørnafjorden kommune

Publisert: 18.04.2012

Fjordbygda Os høyrde til Framnes skipreide i mellomalderen. Oselvaren, Norges nasjonalbåt, har namnet etter bygdelaget ved elveosen, og båtbyggjarhand...

Fusa, frå 2020 ein del av nye Bjørnafjorden kommune

Publisert: 18.04.2012

Dei gode jordbruksbygdene i Strandvik var i mellomalderen ei eiga skipreide, og i nordre delen av kommunen, i Holmefjord og Boga, finn vi store bøkkar...

Kanalplanar i Årdal

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Mot slutten av 1800-talet vart det lagt planar for å byggja ei båtrenne i Hæreidselvi i Årdal. Målet var å få dampskip til å gå opp elva, frå Sognefjo...

Minnesmerke over falne på Bryne - Jon Lemvik

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 17.03.2006

Author: Hermund Kleppa Sigbjørn Reime

Hesten på sokkel ved Time rådhus på Bryne, er kommunen sitt minnesmerke over falne i andre verdskrigen. Ein av dei falne var innflyttar frå Årdal i So...

Ytre Moa - viktig busettingshistorie

Historisk plass / Historical site

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

Ytre Moa er rekna som eit særleg interessant anlegg i norsk kulturhistorie - av fleire årsaker. Dette er eit av få hittil kjende busetnadsfunn frå vik...

Folkemusikken i Årdal

Busetnad, bygd, by

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music

Publisert: 07.07.1999

Author: Liv Fridtun (1970 - )

Folkemusikken i Årdal kjenner vi i dag gjennom gode musikarar frå Årdal som har vidareført tradisjonane. I Årdal finn ein mange kjelder både om song o...

Minnestein over Dannebrogsmann Hans Lem

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 27.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Ved Årdal kyrkje på Tangen står det fleire minnesteinar. Lem-steinen vart reist i 1903 til minne om ein namngjeten årdøl frå krigen mot Sverige i åra ...

Sigurd Eldegard

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

Sigurd Eldegard (1893-1963) frå Årdal var ein av dei fremste spelemennene i Sogn på 1900-talet....

Tyskarane bygde veg langs Årdalsvatnet

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Fleire tusen krigsfangar frå Europa var med på å byggja vegen mellom Årdalstangen og Øvre Årdal. I 1942 var eit provisorisk vegsamband ferdig. Det sku...

Minnestøtte over Torvald Lægreid

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Sjømannen Torvald Lægreid frå Årdalstangen omkom i krigsforlis under andre verdskrigen. I 1948 reiste bygdefolket ei minnestøtte over han. Ho står ved...

Minnestein over årdøler i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

På ein grøn flekk like ved porten inn til Årdal kyrkje står ein høg bautastein. Innskrifta fortel at steinen vart reist i 1914 til minne om dei årdøle...

Heirsnosvegen i Årdal

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Det første store vegprosjektet i Årdal var ein imponerande anleggsveg i luftige svingar opp til Heirsnosi på 1000 moh. I 1920 vart anleggsvegen bygd v...

Minnesmerke over russiske krigsfangar

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Tretten russiske krigsfangar miste livet i Årdal under 2. verdskrigen. Dei vart gravlagde på krykjegarden ved Årdal kyrkje. I 1951 reiste bygdefolket ...

Dagfinnsteinen ved Årdal kyrkje

Busetnad, bygd, by

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.01.2002

Author: Hermund Kleppa

Ved Årdal kyrkje på Årdalstangen står fire minnesteinar. Dagfinnsteinen er nær 700 år gamal. Han står oppreist på høgre sida av kyrkjegardsporten, tet...

Gravhaugane på Ytre Moa

Historisk plass / Historical site

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

I tillegg til 6 hustufter, ligg der 20 gravhaugar og ein bautastein på Moaterrassen. Nokre av gravhaugane ligg mellom husa, men fleirtalet av dei er s...

Årdal Koparverk

Industri, energi og naturressursar

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddvar Natvik

Ein junidag i 1700 var to årdalsbønder på reinsdyrjakt i fjellet mellom Seimsdalen og Fardalen. Oppe på Grøndalsfjellet, godt 1500 m o.h, la dei merke...

Farnes kyrkje

Kyrkje / Church

Publisert: 07.11.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Farnes kyrkje er ei arbeidskyrkje i raud teglstein og ligg på Farnes i Øvre Årdal. Kyrkja, som har om lag 700 sitjeplassar, vart vigsla 12. april 1970...

Garden Ytre Moa - gardsdrift og ressursutnytting

Busetnad, bygd, by

Gardsbruk / Farm

Publisert: 11.10.2007

Author: Kari Larsen

Livberginga på Ytre Moa henta dei frå det same naturgrunnlaget som folk har gjort fram til nyare tid - frå jorda, skogen og fjellet. Saman med tufter,...

Garden Naddvik

Busetnad, bygd, by

Gardsbruk / Farm

Publisert: 09.01.2008

Author: Vibeke Lia

I Vikadalen i Årdal er det spor etter menneske heilt attende til steinalder, men det er fyrst tidligast i bronsealder, og i alle fall i jarnalderen at...

Tekstilreiskap og tekstiltilverking

Verktøy / Tool

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

Det er eit markert innslag av tekstilreiskap i gjenstandsfunna frå Ytre Moa. Saman med kjennskap til beitetilhøve, funn av reiskap til sanking av for ...

Ytre Moa - livet i og mellom husa

Historisk plass / Historical site

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

Det er funne eit rikt utval av gjenstandar på Ytre Moa - både pryd og nyttegjenstandar. Gjenstandane fortel om daglegliv og verke på garden; om korlei...

Smykke og personleg utstyr

Tilbehøyr / Accessory

Publisert: 24.01.2008

Author: Kari Larsen

Det er funne få, men likevel ulike typar smykke og personlege gjenstandar på Ytre Moa. Desse gjenstandane viser mellom anna at dei som budde på Ytre M...

Utvandrarstøtta i Seimsdalen

Monument / Monument Utvandring / Emigration

Publisert: 11.10.2000

Author: Oddvar Natvik Hermund Kleppa

I 1994 reiste Årdal Sogelag ein minnestein over dei fyrste utvandrarane frå Årdal, Nils Torsteinson Seim og huslyden hans som budde i Seimsdalen. Reis...

Bortkomen krigsgrav i Rouen - krigsseglar Jon Lemvik

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 10.12.2005

Author: Hermund Kleppa

Den 32 år gamle Jon Lemvik, fødd i Årdal i Sogn, busett i Time på Jæren, vart såra under evakueringa av Dunkerque og døydde på sjukehus i Frankrike. H...

Vettisvegen

Publisert: 28.05.2010

Author: Hermund Kleppa

Den snautt fem kilometer lange Vettisvegen går frå garden Hjelle opp dalføret Utladalen til dei to gardsbruka på Vetti. Vegen vart bygd i åra 1973-197...

Stadnamn i Årdal

Busetnad, bygd, by

Publisert: 07.07.1999

Author: Andreas Bjørkum

Kva er eit stadnamn? Den enklaste tydingi er å seia at eit stadnamn er eit namn på ein stad, men kva er då ein stad? Ordet stad får vanleg desse tydin...

Vetti - fjellgarden i Utladalen

Busetnad, bygd, by

Gardsbruk / Farm

Publisert: 25.01.2008

Author: Vibeke Lia

Ved innseilingen til Vågen i Bergen ligger Holmen, som i middelalderen var stedet for både kongsgård og domkirke. ...

Vårstølen under Vettisfossen

Busetnad, bygd, by

Støl / Mountain farm

Publisert: 07.01.2004

Author: Bjarne Havro Hermund Kleppa

Vetti har hatt to fjellstølar, Fleksnosdalen/Fleskedalen og Vettismorki. Garden hadde òg ein vårstøl, ''oppunde fossen''. Sommaren 2003 var Morkagjeng...

Hervabua på Sognefjellet

Busetnad, bygd, by

Publisert: 09.08.2010

Author: Hermund Kleppa

Hervabua ligg ved Hervassdammen på Sognefjellet. Det er ei lita steinbu som går nesten i eitt med terrenget. Ho er eldgamal og vart sett opp som naudb...

Handel og gjestgiveri i Øvre Årdal

Næring og handverk

Publisert: 30.05.2002

Author: Anders Gjerde

Lengst inne i Sogn, ved Årdalsvatnet og med Jotunheimen like bak, ligg industristaden Øvre Årdal. Staden er den største tettstaden i Årdal kommune og ...

Handel og gjestgiveri på Årdalstangen

Næring og handverk

Publisert: 29.05.2002

Author: Anders Gjerde

Lengst inne i Sognefjorden ligg Årdal kommune. Den gamle kyrkjestaden Årdalstangen ligg på eidet mellom Årdalsfjorden og Årdalsvatnet. I andre enden a...

Fossegrimen - fyrste teaterstykket på nynorsk på Nationaltheatret

Publisert: 30.08.2007

Author: Bjarnhild Samland

Fossegrimen av Sigurd Eldegard er ei av dei mest kjende av dei første skjønnlitterære bøkene på nynorsk frå Sogn og Fjordane. Det skuldast nok den suk...

Fylkesbaatane – prolog til dampskipsbryggja i Seimsdalen

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Boka Dampen og kaia (1998) omtalar fire fire båtstoppestader i Årdalsfjorden: Årdalstangen lengst inne i fjorden, Naddvik (Vikadalen) på sørsida, Ofre...

1905 - Årdal kommune

Unionen oppløses 1905

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Oddvar Natvik

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...